Οι Τούρκοι «στήνουν» κατηγορία κατασκοπείας για τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς

Το τηλεγράφημα του ημιεπίσημου τουρκικού πρακτορείου Anadolu ότι σε κινητό των δύο Ελλήνων στρατιωτικών βρέθηκαν στρατιωτικά σχεδιαγράμματα είναι μία πρόσθετη ένδειξη ότι η Αγκυρα τραβάει το σκοινί. Στην Αθήνα εκφράζεται έντονη ανησυχία για το ενδεχόμενο η τουρκική πλευρά να κατασκευάσει ενοχοποιητικά στοιχεία για να προσθέσει την κατηγορία της κατασκοπείας εάν δεν εξασφαλίσει ανταλλάγματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δύο στρατιωτικοί, εκτός από τα προσωπικά κινητά τους, είχαν μαζί τους και ένα υπηρεσιακό κρυπτοτηλέφωνο, το οποίο παίρνουν μαζί τους τα περίπολα στις παραμεθόριες περιοχές για να μπορούν να επικοινωνούν με την ιεραρχία. Ο Τούρκος εισαγγε­λέας που πραγματοποιεί την έρευνα είχε ζητήσει από τους δύο κρατούμενους να του δώσουν τα pin και των προσωπικών και του υπηρεσιακού τηλεφώνου.
Τα υπηρεσιακά τηλέφωνα είναι μετασκευασμένα κινητά τηλέφωνα Sony, με ειδικό λογισμικό, τα οποία ελέγχονται από κεντρικό server, με δυνατότητα άμεσης παρέμβασης εάν αυτό απαιτηθεί. Σύμφωνα με στρατιωτική πηγή, αμέσως μόλις το Επιτελείο ενημερώθηκε για τη σύλληψη των δύο, διατάχθηκε η απενεργοποίηση του υπηρεσιακού τηλεφώνου ώστε να αποσυνδεθεί από το δίκτυο.

Ας σημειωθεί ότι η Ελλάδα έχει εξαρχής ζητήσει μέσω του προξενείου να ανοιχθεί το υπηρεσιακό τηλέφωνο από Ελληνα εμπειρογνώμονα, παρουσία των τουρκικών αρχών, ώστε να καταγραφούν με ακρίβεια τα στοιχεία που περιέχει. Η τουρκική πλευρά απαιτούσε να της δοθεί το pin. Γι’ αυτό το ζήτημα έγινε διαπραγμάτευση, η οποία δεν κατέληξε. Ας σημειωθεί ότι τα δύο κινητά και το υπηρεσιακό κρυπτοτηλέφωνο έχουν σταλεί στην Αγκυρα για να εξεταστεί το περιεχόμενό τους από ειδικά εργαστήρια. Είναι προφανές ότι οι τουρκικές αρχές δεν βιάζονται καθόλου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο Μαξίμου είχαν επιχειρήσει να λύσουν το πρόβλημα αναθέτοντας στον διπλωματικό σύμβουλο του πρωθυπουργού, Βαγγέλη Καλπαδάκη, να διαπραγματευτεί με την Αγκυρα μια συμφωνία αποφυλάκισης των δύο. Υπενθυμίζουμε ότι ο εν λόγω διπλωμάτης, παρότι χαμηλόβαθμος, είναι πρόσωπο της απολύτου εμπιστοσύνης του Αλέξη Τσίπρα. Εχει υπηρετήσει στην Αγκυρα και επιπροσθέτως συζεί με Τουρκάλα διπλωμάτη που είχε γνωρίσει εκεί, και η οποία σήμερα υπηρετεί στην τουρκική πρεσβεία στην Αθήνα. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, το άτυπο αυτό κανάλι δεν έφερε αποτέλεσμα. Οπως επίσης δεν έφερε αποτέλεσμα και η σχετική γερμανική πρωτοβουλία. Το Βερολίνο κινήθηκε στο παρασκήνιο για να οδηγήσει εν όψει και της συνόδου κορυφής Ε.Ε.-Τουρκίας στη Βάρνα της Βουλγαρίας (26 Μαρτίου) σε μια ελληνοτουρκική συνάντηση υψηλού επιπέδου. Η Ανγκελα Μέρκελ είχε την περασμένη Δευτέρα τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ερντογάν, κατά τη διάρκεια της οποίας έθεσε και το ζήτημα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών. Αν και το περιεχόμενο της συνομιλίας κρατήθηκε απόρρητο, εκ του αποτελέσματος μπορούμε ασφαλώς να συμπεράνουμε πως δεν προέκυψε συμφωνία.

Μη έχοντας πλέον άλλη επιλογή, το Μαξίμου έριξε όλο το βάρος του στη διεθνοποίηση της υπόθεσης. Είχε προηγηθεί ο Πάνος Καμμένος, ο οποίος είχε ενημερώσει τους ομολόγους του στο ΝΑΤΟ. Ο πρωθυπουργός επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Ρώσο πρόεδρο. Επισήμως, του τηλεφώνησε με σκοπό να τον συγχαρεί για την εκλογική νίκη του και δέχτηκε πρόσκληση να επισκεφθεί τη Μόσχα. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν για μία σειρά ζητημάτων, ειδικά για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τη στάση της Τουρκίας. Αν και δεν ανακοινώθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Τσίπρας έθεσε το ζήτημα της αποφυλάκισης των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στον Βλαντιμίρ Πούτιν, χωρίς να έχει γίνει γνωστό ποια ήταν η απάντηση που εισέπραξε.

Λίγο αργότερα, στη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε., ο Ελληνας πρωθυπουργός και ο Κύπριος πρόεδρος έθεσαν το ευρύτερο πρόβλημα που προκαλεί η τουρκική επιθετικότητα και στο Αιγαίο και στην κυπριακή ΑΟΖ. Ζήτησαν από την Ενωση να απευθύνει αυστηρό μήνυμα προς την Αγκυρα για την ανάγκη σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου. Και οι δύο, ωστόσο, απέφυγαν να υψώσουν πολύ τους τόνους. Οπως χαρακτηριστικά μας είπε κυβερνητική πηγή με εικόνα των προβληματισμών που υπάρχουν στο Μαξίμου, ο Τσίπρας θέλει να κρατήσει ανοιχτές τις γέφυρες.

Οι Ευρωπαίοι είναι απρόθυμοι να διαβούν τον Ρουβίκωνα όσον αφορά τις σχέσεις τους με την Τουρκία. Γι’ αυτό και δεν ακύρωσαν τη σύνοδο κορυφής Ε.Ε.-Τουρκίας. Συγκλίνουν κι αυτοί στο συμπέρασμα, όμως, ότι η συμπεριφορά του Ερντογάν έχει υπερβεί τα όρια. Ας σημειωθεί ότι οι Δυτικοί εκφράζουν υποψίες ότι πίσω από τις ηλεκτρονικές παρεμβολές που μπλοκάρουν τα ηλεκτρονικά συστήματα πολιτικών αεροπλάνων, τα οποία διέρχονται από την Ανατολική Μεσόγειο, βρίσκεται η Αγκυρα.
Η αυστηρή ανακοίνωση του άτυπου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 23 Φεβρουαρίου και για το Αιγαίο και για την κυπριακή ΑΟΖ ήταν αλάνθαστη ένδειξη ότι έστω και καθυστερημένα οι Ευρωπαίοι αρχίζουν να εγκαταλείπουν την παραδοσιακά κραυγαλέα ποντιο-πιλατική στάση τους. Κι αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι στο ίδιο πνεύμα και έναν τόνο υψηλότερη είναι και η απόφαση της τακτικής συνόδου κορυφής.

Το σήμα είχε δώσει λίγο νωρίτερα η ίδια η Μέρκελ. Ενώ ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης είχε αποφύγει επιμελώς να καταδικάσει την τουρκική εισβολή στο Αφρίν, λίγο αργότερα η καγκελάριος τη χαρακτήρισε απαράδεκτη. Αντιδρώντας, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανταπέδωσε τα πυρά, χαρακτηρίζοντας απαράδεκτη και εκτός τόπου και χρόνου τη δήλωση Μέρκελ. Την κατηγόρησε, μάλιστα, ότι αναπαράγει την προπαγάνδα των «τρομοκρατών», δηλαδή των Κούρδων. Ο Ερντογάν επικοινώνησε μάλιστα με τον Γερμανό πρόεδρο Βάλτερ Σταϊνμάγερ για να διαμαρτυρηθεί, παρακάμπτοντας επιδεικτικά την καγκελάριο, η οποία και ασκεί εξουσία.
Στο περιθώριο της συνόδου κορυφής, ο Τσίπρας είχε συναντήσεις με τη Μέρκελ, τον Μακρόν, τον Τουσκ και τη Μέι, σε μια προσπάθεια να κινητοποιήσει τους Ευρωπαίους στην άσκηση πιέσεων προς την Αγκυρα. Παραλλήλως, σύμφωνα με πληροφορίες, η Αθήνα έχει κινηθεί και προς την κατεύθυνση της Ουάσινγκτον. Ο Κοτζιάς, άλλωστε, είχε εδώ και αρκετές ημέρες ζητήσει από τον μέχρι πρότινος Αμερικανό ομόλογό του να αναλάβει πρωτοβουλία για μια συνάντηση των δύο με τον Τσαβούσογλου, στο πλαίσιο της οποίας θα συζητείτο και η υπόθεση των δύο στρατιωτικών.,



Ούτε η γερμανική πρωτοβουλία, ούτε οι διαπραγματεύσεις του διπλωματικού συμβούλου του πρωθυπουργού με την Αγκυρα για την απελευθέρωση των Ελλήνων στρατιωτών έφεραν αποτέλεσμα 


Επικοινωνία Τραμπ - Ερντογάν 

Η τριμερής συνάντηση είχε δρομολογηθεί, αλλά η αντικατάσταση του Τίλερσον τη ματαίωσε. Είναι ενδεικτική, ωστόσο, η δήλωση του Αμερικανού πρεσβευτή Τζέφρι Πάιατ ότι οι ΗΠΑ δεν νίπτουν τας χείρας τους στην υπόθεση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών. Λίγο μετά από αυτή τη δήλωση, την Πέμπτη, πραγματοποιήθηκε τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ - Ερντογάν. Οπως προκύπτει από τις λίγες πληροφορίες που έγιναν γνωστές και όπως βασίμως μπορούμε να υποθέσουμε, το κύριο θέμα της συζήτησης των δύο ήταν η κατάσταση στη Συρία και ειδικά το μέλλον της πόλης Μανμπίτζ. Οπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, οι δύο πλευρές βρίσκονται σε φάση συνεννόησης, αλλά δεν έχουν ακόμα καταλήξει σε συμφωνία.

Είναι άγνωστο εάν ο Αμερικανός πρόεδρος έθεσε στον συνομιλητή του το ζήτημα των Ελλήνων στρατιωτικών. Δεν αποκλείεται, δεδομένου ότι λίγη ώρα αργότερα έγινε η τελετή για την επέτειο της ελληνική ανεξαρτησίας στον Λευκό Οίκο με τη συμμετοχή του Αρχιεπισκόπου Αμερικής και κορυφαίων παραγόντων της Ομογένειας.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χρησιμοποιεί την οθωμανική παράδοση της ομηρίας και του παζαριού για την απόσπαση ανταλλαγμάτων και έναντι ισχυρών χωρών, όπως οι ΗΠΑ και η Γερμανία. Υπενθυμίζουμε την περίπτωση του Γερμανού τουρκικής καταγωγής δημοσιογράφου Ντενίζ Γιουτζέλ, ο οποίος απελευθερώθηκε μετά από πολύμηνη φυλάκιση και αφού η Αγκυρα εξασφάλισε ανταλλάγματα από το Βερολίνο.

Ακόμα πιο χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Αμερικανού πάστορα Μπράνσον, ο οποίος βρίσκεται στις τουρκικές φυλακές από τον Οκτώβριο του 2016. Ο Μπράνσον, που ήταν υπεύθυνος για έναν προτεσταντικό ναό στη Σμύρνη επί 20 σχεδόν χρόνια, κατηγορείται ότι «ανήκει και συμμετέχει στη διεύθυνση» του δικτύου Γκιουλέν. Ο Ερντογάν είχε δηλώσει τον περασμένο Σεπτέμβριο ότι είναι έτοιμος να τον ανταλλάξει με τον Φετουλάχ Γκιουλέν, που είναι εγκατεστημένος στην Πενσιλβάνια.

Οπως προκύπτει και από τα παραπάνω, είναι πολύ αμφίβολο εάν οι παρεμβάσεις τρίτων είναι σε θέση να ασκήσουν αποτελεσματική πίεση στην Αγκυρα στην υπόθεση των δύο στρατιωτικών. Ούτε μπορεί η Αθήνα να ποντάρει στην τουρκική Δικαιοσύνη. Στην Τουρκία δεν υπάρχει κράτος δικαίου. Μπορεί να υπάρχουν όλοι οι σχετικοί θεσμοί, αλλά στην πραγματικότητα λειτουργούν προσχηματικά, ειδικά όταν πρόκειται για υποθέσεις κρατικού ενδιαφέροντος. Οι σχετικές αποφάσεις λαμβάνονται με πολιτικά κριτήρια.

Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, ότι όλο αυτό το διάστημα η Αγκυρα ανεβάζει το θερμόμετρο, δεσμεύοντας συνεχώς θαλάσσιες περιοχές με την έκδοση NAVTEX και με την πραγματοποίηση ασκήσεων. Το έκανε και αυτές τις ημέρες στο Αιγαίο, παρότι η διμερής συμφωνία για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης προβλέπει ότι δεν θα διεξάγονται ασκήσεις κατά τη διάρκεια των κυριότερων εθνικών και θρησκευτικών εορτών.

Στο ίδιο πλαίσιο εγγράφεται και η τουρκική ναυτική επιχείρηση «Ασπίδα της Μεσογείου», η οποία πραγματοποιείται εδώ και μήνες με βάση τη NAVTEX 823/17. Ο επίσημος σκοπός της επιχείρησης είναι η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Στην πραγματικότητα, όμως, σκοπός είναι η επίδειξη της τουρκικής ναυτικής ισχύος, η οποία βεβαίως συνδέεται με τις έρευνες για φυσικό αέριο στην κυπριακή ΑΟΖ.
Αυτές τις ημέρες, η Αγκυρα ανακοίνωσε την αναβάθμιση της επιχείρησης με τη συμμετοχή δύο κορβετών και δύο υποβρυχίων. Η αναβάθμιση είναι έμμεση απάντηση στην παρουσία μονάδων του 6ου Στόλου στην Κύπρο με ναυαρχίδα το «Iwo Jima» (μεγάλο πλοίο υποστήριξης αμφίβιων επιχειρήσεων κλάσης Wasp). 

Επισήμως, οι αμερικανικές ναυτικές μονάδες βρίσκονται στην περιοχή για προγραμματισμένες ασκήσεις με το Ισραήλ. Είναι σαφές, όμως, ότι η παρουσία τους είναι και μήνυμα στην Αγκυρα να μην τολμήσει να εμποδίσει τις έρευνες που πραγματοποιούν στο θαλάσσιο Οικόπεδο 10 δύο ειδικά σκάφη για λογαριασμό της ExxonMobil εν όψει της προγραμματισμένης για το ερχόμενο φθινόπωρο γεώτρησης.