Μουσείο Ακρόπολης: Ένα εντυπωσιακό αντιπολεμικό γλυπτό του Michael Rakowitz εγκαταστάθηκε στον εξωτερικό χώρο του

Ένα τεράστιο γλυπτό, με τη μορφή φτερωτού ταύρου, συνάντησαν σήμερα οι επισκέπτες στη δυτική του πλευρά του εξωτερικού χώρου του Μουσείου της Ακρόπολης. Και το πιο εντυπωσιακό είναι πως πλησιάζοντάς το κανείς αντιλαμβάνεται πως είναι φτιαγμένο από κονσέρβες οι οποίες, όμως, κουβαλούν πάνω τους δυνατές ιστορίες πολέμου, καταστροφής αλλά και ενότητας και ελπίδας.

Πρόκειται για το έργο «Lamassu of Nineveh» του διεθνώς αναγνωρισμένου σύγχρονου Ιρακινοαμερικανού καλλιτέχνη Michael Rakowitz, το οποίο αποτελεί το δεύτερο μέρος της τριλογίας «Michael Rakowitz & Ancient Cultures» που φιλοξενείται στο Μουσείο της Ακρόπολης, σε συνεργασία με το υπουργείου Πολιτισμού, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών και το οργανισμό «Νέον», με στόχο να επισημανθούν οι καταστροφικές συνέπειες των πολέμων αλλά και περάσει ένα μήνυμα αναγέννησης μέσα από την τέχνη και τη συμπόρευση των λαών.

Γιατί οι κονσέρβες που έχει χρησιμοποιήσει ο Michael Rakowitz για να φιλοτεχνήσει αυτή την γλυπτική εγκατάσταση δεν είναι τυχαίες. Είναι μεταλλικά κουτιά από άδειες κονσέρβες σιροπιού χουρμά από το Ιράκ που αντιπροσωπεύουν την άλλοτε ξακουστή στο είδος βιομηχανία του Ιράκ που αποδεκατίστηκε, προσθέτοντας ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στο βιβλίο των ευρύτερων ανθρωπιστικών, οικονομικών και οικολογικών καταστροφών.

Το συγκεκριμένο έργο ανήκει στη σειρά του καλλιτέχνη με τίτλο «Rakowitz The Invisible Enemy Should not Exist», που βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2006 και περιλαμβάνει αναπαραστάσεις αντικειμένων που λεηλατήθηκαν, στον πόλεμο, μετά την εισβολή των ΗΠΑ, στο Εθνικό Μουσείο του Ιράκ και σε άλλους αρχαιολογικούς χώρους.

«Είναι τιμή μου να συνεργάζομαι με ένα μουσείο του οποίου το DNA είναι χτισμένο στις προσπάθειες επανένωσης των ανθρώπων με την κληρονομιά που τούς ανήκει. Αυτό είναι για μένα ένα από τα πιο σημαντικά μουσεία στον κόσμο, γιατί αποτελεί φάρο για όλες εκείνες τις χώρες που επιδιώκουν να επανενώσουν τους λαούς τους με την κληρονομιά τους» δήλωσε με νόημα Michael Rakowitz, στη σημερινή παρουσίαση της γλυπτής εγκατάστασής του, κάνοντας έμμεση αναφορά στον μακροχρόνιο ελληνικό αγώνα για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Το εντυπωσιακό γλυπτό, που δεσπόζει από σήμερα στον εξωτερικό χώρο του Μουσείου της Ακρόπολης, και θα παραμείνει εκεί μέχρι τις 31 Οκτωβρίου του 2026, αναπαριστά το άγαλμα, μήκους περίπου 4,3 μέτρων, του φτερωτού ταύρου της προστατευτικής ασσυριακής θεότητας που ήταν τοποθετημένο στην είσοδο της Πύλης Νεργκάλ της Νινευή από το 700 π.Χ. μέχρι τον Φεβρουάριο του 2015, όταν το ISIS το κατέστρεψε μαζί με αντικείμενα στο κοντινό Μουσείο της Μοσούλης. Στην πίσω όψη του γλυπτού, μάλιστα, υπήρχε μια αθέατη στο κοινό σφηνοειδής επιγραφή, η οποία είναι εμφανής στην εγκατάσταση του Rakowitz και λέει: «Ο Sennacherib, βασιλιάς του κόσμου, βασιλιάς της Ασσυρίας, έβαλε το (εσωτερικό) και το εξωτερικό τείχος της Νινευή να χτιστούν εκ νέου και να υψωθούν τόσο ψηλά όσο το βουνό/τα βουνά».

Ως μεταφυσική χαρακτήρισε, στην σημερινή παρουσίαση, ο διευθυντής του Μουσείου της Ακρόπολης και συνεπιμελητής της έκθεσης, Νικόλαος Σταμπολίδης, τη στιγμή που έμεινε ολομόμαχος μπροστά στο γλυπτό, λίγη ώρα μετά την εγκατάσταση του: «Ήταν βράδυ, ψιλοέβρεχε και ξαφνικά μέσα από τα σύννεφα βγαίνει το φεγγάρι. Ήταν τελείως μεταφυσικό γιατί εκείνη την ώρα κοίταζα τη σφηνοειδή επιγραφή για τον βασιλιά Σεναχερίμπ, που περηφανεύεται ότι είναι ο βασιλιάς του κόσμου. Το όνομά του, που αποτελείται από τρεις λέξεις (Σιν, Αχέ, Εριμπά), σημαίνει ότι ο θεός Σιν αντικατέστησε τους αδελφούς. Ο θεός Σιν είναι ο θεός του Φεγγαριού, οπότε εκείνη τη στιγμή ήταν σαν να ερχόταν πραγματικά πάλι ο θεός του Φεγγαριού για τον Σεναχερίμπ».

Πρόσθεσε επίσης, με ιδιαίτερη έμφαση, ότι το δίδαγμα του έργου είναι πως «ενώ έχει εξακοντιστεί η τεχνολογική μας γνώση και επιστήμη, η ανθρωπότητα γέρνει προς τα κάτω και αυτό αποτελεί ένα διαρκές, μεγάλο και σύνθετο ζήτημα, ιδιαίτερα για την περιοχή της Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου» ενώ εξέφρασε την ελπίδα να μπορέσουμε να μετατρέψουμε τα τείχη σε γέφυρες: «Όταν σκέφτεστε τους ανθρώπους στους οποίους ανήκει το Lamassu και πώς διέφυγαν από τόπο σε τόπο, είτε πρόκειται για τον πόλεμο στο Ιράκ είτε για τους Σύρους και τους Ιρακινούς που έφυγαν από τις χώρες τους εδώ και πολλά χρόνια είτε για τους ανθρώπους που εγκαταλείπουν σήμερα τη γενοκτονία στην Παλαιστίνη, ελπίζω το έργο αυτό να δώσει κάποια γλυκύτητα στις γλώσσες των ανθρώπων που μπορεί να τους καλωσορίσουν ως νέους γείτονες» σημείωσε με νόημα.

Η έτερη επιμελήτρια της έκθεσης, διευθύντρια του «Νέον», Έλενα Κουντούρη επισήμανε πως στην τριλογία αυτή του Michael Rakowitz παρουσιάζεται η σημασία άλλων πολιτισμών: «Αντί να δείξουμε την ομορφιά και τη σημασία της κλασικής Ελλάδας, προχωράμε ένα βήμα παραπέρα και χρησιμοποιούμε τη δημόσια γλώσσα, τη γλυπτική γλώσσα ενός άλλου πολιτισμού, για να αναδείξουμε έννοιες που είναι εσωτερικές και διαχρονικές».

Σημειώνεται, ότι, στο πλαίσιο της έκθεσης, θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2025, στις 18:00, στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης, διάλεξη της επίκουρης καθηγήτριας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Ντέιτον, με ειδίκευση στη σύγχρονη ιστορία της Μέσης Ανατολής, δρ. Alda Benjamen με τίτλο «Κληρονομιά, Γενοκτονία και Μνήμη», η οποία θα έχει ελεύθερη είσοδο για το κοινό.