Γαλλία: Το αδιέξοδο «αγγίζει» τον Μακρόν που ξεμένει από πρωθυπουργήσιμους, ενώ τα spreads τραβούν την ανηφόρα

Η πολιτική σκηνή στη Γαλλία εισέρχεται σε αχαρτογράφητα νερά, καθώς η κυβέρνηση του Φρανσουά Μπαϊρού διατρέχει σοβαρό κίνδυνο να χάσει την στήριξή της από το Κοινοβούλιο. Η ψήφος εμπιστοσύνης στις 8 Σεπτεμβρίου θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την πτώση του πρωθυπουργού, εντείνοντας την πολιτική και κοινωνική αβεβαιότητα.

Η απόφαση του Μπαϊρού έρχεται έπειτα από μια σειρά πολιτικών αδιεξόδων που επηρεάζουν τη χώρα. Η βιαστική διάλυση του Κοινοβουλίου από τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, τον Ιούλιο του 2024, δημιούργησε ένα ασταθές πολιτικό τοπίο, με την Εθνοσυνέλευση να είναι διαιρεμένη σε τρία μπλοκ: τους κεντρώους, τη λαϊκιστική δεξιά και την αριστερά. Αυτό καθιστά αδύνατη τη δημιουργία μιας κυβέρνησης με πλειοψηφία, αφήνοντας τη χώρα σε πολιτικό αδιέξοδο.

Την ίδια ώρα, ο Μακρόν, αποκομμένος από τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις, επικεντρώνεται στις διεθνείς υποθέσεις -διεκδικώντας ηγετικό ρόλο στις εξελίξεις με την Ουκρανία.

Ο πρώτος πρωθυπουργός μετά τη διάλυση, Μισέλ Μπαρνιέ, απέτυχε να βρει στήριξη και ανατράπηκε τον περασμένο Δεκέμβριο -τώρα φαίνεται ότι το ίδιο μέλλον περιμένει και τον Μπαϊρού. Η μόνη διαφορά είναι ότι ο Μπαϊρού, αντί να υπομείνει τρεις μήνες άκαρπων συζητήσεων στη Βουλή, αποφάσισε να προκαλέσει την αμφισβήτηση ο ίδιος, ζητώντας ψήφο εμπιστοσύνης για τις περικοπές ύψους άνω των 44 δισ. ευρώ, που προβλέπει ο προϋπολογισμός της κυβέρνησής του.

Εκτός ελέγχου η γαλλική κρίση χρέους

Ο προϋπολογισμός του 2026, γράφει ο Economist, περιλαμβάνει μέτρα εξοικονόμησης ύψους 44 δισεκατομμυρίων ευρώ (51 δισεκατομμύρια δολάρια), με στόχο να μειώσει το έλλειμμα από το 5,4% του ΑΕΠ το 2025, στο 4,6% το 2026. Ορισμένα από αυτά τα μέτρα είναι εξαιρετικά αντιδημοφιλή, όπως η κατάργηση δύο εκ των 11 επίσημων αργιών της χώρας, αλλά και η αναστολή δημοσίων δαπανών. Η αντίδραση του γαλλικού λαού είναι σφοδρή, με το 84% να δηλώνει αντίθετο στην κατάργηση των αργιών, ποσοστό που αυξήθηκε από το 73% τον Ιούλιο.

Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας ανέρχεται στο 114% του ΑΕΠ, γεγονός που την φέρνει πίσω μόνο από την Ελλάδα και την Ιταλία στην ΕΕ. Οι δαπάνες για την εξυπηρέτηση του χρέους φτάνουν τα 66 δισ. ευρώ. Από τις 12 Αυγούστου, ήδη, η Γαλλία πληρώνει υψηλότερο κόστος δανεισμού από την Ελλάδα, με τις γαλλικές τράπεζες να καταγράφουν σημαντικές απώλειες -με τη Société Générale να χάνει 6,31% της αξίας της και την BNP Paribas 5,75% σήμερα, 26 Αυγούστου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα, Τρίτη 26 Αυγούστου, η απόδοση των 10ετών ομολόγων κυμαινόταν γύρω στο 3,4% για την Ελλάδα και στο 3,5% στη Γαλλία -κάτι που δείχνει την αυξανόμενη πίεση για τον περιορισμό του χρέους και την ανάγκη για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Τα σενάρια, οι πολιτικοί συσχετισμοί και οι κοινωνικές αντιδράσεις

Οι πιθανότητες να κερδίσει η κυβέρνηση Μπαϊρού την ψήφο εμπιστοσύνης είναι ελάχιστες, καθώς οι αριθμοί δείχνουν ότι τα τέσσερα φιλοκυβερνητικά κόμματα στην Εθνοσυνέλευση διαθέτουν μόλις 210 έδρες, ενώ οι αντιπολιτευόμενοι διαθέτουν 353. Για να έχει πιθανότητες, ο Μπαϊρού χρειάζεται είτε την υποστήριξη των Σοσιαλιστών (66 έδρες) είτε της Εθνικής Συμμαχίας της Μαρίν Λεπέν (123 έδρες). Ωστόσο, η πιθανότητα οι Σοσιαλιστές να τον στηρίξουν είναι εξαιρετικά μικρή -κάτι που έδειξαν, ήδη από χθες, οι δηλώσεις στελεχών και βουλευτών της παράταξης.

Την ίδια ώρα, οι αντιδράσεις κατά της κυβέρνησης Μπαϊρού αποκτούν όλο και μεγαλύτερη δυναμική, με την κίνηση «Bloquons Tout» να κερδίζει έδαφος. Η κίνηση αυτή, η οποία παραλληλίζεται με τα «Κίτρινα Γιλέκα», καλεί σε μια ημέρα δράσης στις 10 Σεπτεμβρίου, ενισχυμένη από την υποστήριξη του Ζαν-Λυκ Μελανσόν και των συνδικάτων.

Αν η κυβέρνηση πέσει, η αναταραχή αναμένεται να ενταθεί, παράλληλα με το αίτημα για την παραίτηση του ίδιου του Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν -κάτι που εκείνος φαίνεται να αρνείται. Η πιθανότητα νέων εκλογών είναι επίσης αβέβαιη και πιθανότατα θα ενισχύσει τις λαϊκιστικές δυνάμεις της δεξιάς, χωρίς να διασφαλίσει πολιτική σταθερότητα.

Η Γαλλία αντιμετωπίζει ένα εξαιρετικά δύσκολο πολιτικό μέλλον, με την πιθανότητα περισσότερης εσωτερικής αστάθειας και αναβολής σημαντικών αποφάσεων. Η κατάσταση αυτή καθιστά τη χώρα ευάλωτη σε εξωτερικές κρίσεις και δυσκολίες, όπως η ασφάλεια, οι μετανάστευτικές ροές, το χρέος και η λιτότητα.

Όπως παρατηρεί το BBC, το τελευταίο εξάμηνο της προεδρίας Μακρόν διαφαίνεται ως μια θλιβερή παρωδία της ελπιδοφόρας περιόδου, που είχε αναγγείλει το 2017.