Non paper Μαξίμου: Γιατί πήγαμε σε συμφωνία

Με δραματικούς τόνους περιγράφει το Μέγαρο Μαξίμου την έκβαση της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους το περασμένο Σαββατοκύριακο, που οδήγησε στοη νέα συμφωνία με τους δανειστές. Οι επιτελείς του πρωθυπουργού ομολογούν ότι ο Αλέξης Τσίπρας είχε να αντιμετωπίσει την απειλή του grexit και ότι αποδέχθηκε τη συμφωνία για να απορτρέψει “το σχέδιο της χρηματοπιστωτικής ασφυξίας, την κατάρρευση των τραπεζών και την εξαέρωση των καταθέσεων που απεργάζονταν αντιευρωπαϊκοί κύκλοι”. Στο non paper γίνεται λόγος για “οικονομικό πραξικόπημα”, ενώ το γενικό συμπέρασμα των κυβερνώντων είναι “ότι η Ελλάδα απέφυγε τα χειρότερα, ενώ κινητοποίησε υπέρ της την παγκόσμια κοινή γνώμη”. Το Μέγαρο Μαξίμου αναδεικνύει τη δέσμευση των εταίρων για την ελάφρυνση του χρέους. Όσον αφορά στο θέμα με τη δημιουργία Ταμείου για τη δημόσια περιουσία, επισημαίνει ότι η κυβέρνηση κατάφερε να μην πάει η έδρα στο Λουξεμβούργο, αλλά να μείνει στην Αθήνα, ενώ η όλη κίνηση διασφαλίζει τις καταθέσεις στις τράπεζες.

Aναλυτικά το non parer αναφέρει τα εξής:


1. Οι διαπραγματεύσεις του Σαββατοκύριακου ήταν σκληρές και αρκετές φορές έφθασαν πολύ κοντά στο σημείο να «εκτροχιαστούν». Οι προτάσεις που αποδέχτηκε τελικώς η ελληνική κυβέρνηση είναι δύσκολες και θέτουν σκληρά διλήμματα.

2. Ωστόσο η συμφωνία δίνει τη δυνατότητα να σταθεί η χώρα στα πόδια της, ενώ αποτρέπει το σχέδιο της χρηματοπιστωτικής ασφυξίας, την κατάρρευση των τραπεζών και την εξαέρωση των καταθέσεων που απεργάζονταν αντιευρωπαϊκοί κύκλοι. Σχέδιο το οποίο είχαν προετοιμάσει και είχαν αρχίσει να υλοποιούν ακραίες αντιευρωπαϊκές δυνάμεις προκειμένου να οδηγήσουν τη χώρα εκτός της Ευρωζώνης και να υλοποιήσουν το όραμά τους για μια τελείως διαφορετική Ευρώπη. 

3. Η δύσκολη απόφαση με την οποία συμβιβάστηκε η κυβέρνηση στη Σύνοδο Κορυφής ήταν το πρώτο βήμα προκειμένου να αποτραπεί η έξοδος της χώρας από το ευρώ. Απόφαση που κρατάει την Ελλάδα σε συνθήκες χρηματοπιστωτικής ευστάθειας χωρίς, όμως, να έχει εκλείψει τελείως ο κίνδυνος της οικονομικής ασφυξίας. Η πορεία είναι μακρά και δύσκολη και είναι λάθος να προεξοφληθεί το αποτέλεσμα καθώς οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις καιροφυλαχτούν. 

4. Πρέπει ο ελληνικός λαός και η κυβέρνηση να συνεχίσουν να δίνουν μάχες, προκειμένου να αποκρούσουν τους εκβιασμούς και τις προσπάθειες ασφυξίας, μέσω του οικονομικού πραξικοπήματος που επιχειρείται. Ο ίδιος ο κ. Σόιμπλε, άλλωστε, παραδέχτηκε ότι πρότεινε Grexit γιατί «πολλοί παράγοντες μεταξύ των οποίων ορισμένοι στην γερμανική κυβέρνηση, πιστεύουν ότι θα ήταν προς το συμφέρον της Ελλάδας, ότι θα ήταν μία καλύτερη λύση»! Το ίδιο ομολογεί και ο Ιταλός Υπουργός Οικονομικών, Πιέρ Κάρλο Πάντοαν. «Υπήρχε», τόνισε, ένα «ευρύ μέτωπο αντίθετο σε ένα τρίτο πρόγραμμα». 

5. Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι η Ελλάδα απέφυγε τα χειρότερα, ενώ κινητοποίησε υπέρ της την παγκόσμια κοινή γνώμη. Τα προβλήματα της Ευρωζώνης ήρθαν στην επιφάνεια και έγινε κατανοητό ότι η δημοκρατία πρέπει να αποκατασταθεί –δεν είναι κάτι που μπορεί να επιζήσει στο περιθώριο. Η Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και οι αξίες του Διαφωτισμού δεν μπορούν να αντικατασταθούν από την πάλη ο ένας εναντίον του άλλου. Οι οπισθοδρομικές δυνάμεις δεν μπορούν και δεν πρέπει να ξαναγυρίσουν την Ευρώπη στον 19ο αιώνα. Απαιτείται βαθύτερη οικονομική και δημοσιονομική ενοποίηση.

6. Αν, κάποιος, πάντως, αξιολογήσει τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης με τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας τα περισσότερα –άλλα λιγότερο, άλλα περισσότερο- είναι χρεοκοπημένα. Αν δεν αλλάξει η Ευρώπη, στην επόμενη οικονομική κρίση θα βιώσουμε άσχημες καταστάσεις, με περισσότερη οικονομική καταπίεση. Εκτός και αν οι λαοί εξεγερθούν!

7. Η συμφωνία προβλέπει και αναδιάρθρωση/αναμόρφωση για το χρέος, ώστε αυτό να καταστεί βιώσιμο. Οι Γερμανοί φαίνεται να κατανοούν την ανάγκη ελάφρυνσης του χρέους χωρίς, όμως, να αποδέχονται ένα «κλασικό» κούρεμα. Η δήλωση της Άνγκελα Μέρκελ είναι χαρακτηριστική ["Ένα κλασικό κούρεμα είναι εκτός συζήτησης για εμένα και αυτό δεν έχει αλλάξει"], όπως και του Β. Σόιμπλε, που τόνισε ότι «η βιωσιμότητα του χρέους δεν είναι εφικτή χωρίς ένα κούρεμα και πιστεύω ότι το ΔΝΤ έχει δίκιο σε αυτό», προσθέτοντας, ωστόσο, ότι δεν μπορεί να γίνει κούρεμα «γιατί θα παραβίαζε τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Το ΔΝΤ, βέβαια, το τελευταίο διάστημα πιέζει για "κούρεμα" χρέους, είτε δημοσιοποιώντας την προηγούμενη έκθεσή του, είτε, όπως σήμερα, με την επικαιροποιημένη έκθεσή του, που σαφώς έκανε λόγο για μη βιώσιμο χρέος, προτείνοντας στις ευρωπαϊκές χώρες να δώσουν στην Ελλάδα περίοδο χάριτος 30 ετών [!], σε όλα τα δάνεια που χορηγούν προς την Ελλάδα.

8. Η συμφωνία προβλέπει και τη δημιουργία ενός Ταμείου στο οποίο, με ορίζοντα 30ετίας, θα δημιουργηθεί ένα αποθεματικό ύψους 50 δισ. ευρώ που θα λειτουργεί και ως εγγύηση για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και άρα των προστασία. Από τα 50 δισ. ευρώ το 50% θα χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση των τραπεζών [εκτιμάται ότι θα χρειαστούν από 10-25 δισ. ευρώ, ανάλογα με τις ανάγκες], ενώ το υπόλοιπο 50% θα πάει σε ανάπτυξη [12,5 δισ. ευρώ] και χρέος [12,5 δισ. ευρώ].

9. Το νέο Ταμείο έρχεται να διασφαλίσει τις καταθέσεις [να μην χρειαστεί, δηλαδή, «κούρεμα» καταθέσεων – bail in], ενώ η ενεργοποίηση από την Βουλή της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας [BRRD] γίνεται για να διασφαλιστεί, για πρώτη φορά με νόμο, η εγγύηση των καταθέσεων έως 100.000 ευρώ.

10. Τα έσοδα του νέου Ταμείου θα προέρχονται από τον ESM [θα διαθέσει άμεσα 10 δισ. ευρώ], ενώ θα ενταχθούν όλα τα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών [ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα και εξωτερικό]. Ακόμα στο νέο Ταμείο θα ενταχθούν τα περιουσιακά στοιχεία που σήμερα ανήκουν στο ΤΑΙΠΕΔ. 

11. Η έδρα του Ταμείου θα είναι η Αθήνα [και όχι το Λουξεμβούργο, όπως επέμεναν οι δανειστές], θα ελέγχεται από την ελληνική κυβέρνηση, ενώ από την Κομισιόν θα υπάρχει εποπτεία.

12. Να σημειωθεί ότι η ένταξη περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου στο Ταμείο δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα πουληθούν, σε αντίθεση με τα ακίνητα του ΤΑΙΠΕΔ που ήταν όλα προς πώληση. Κάποια, πράγματι, μπορεί να πουληθούν, για ορισμένα να υπάρξουν μακροχρόνιες παραχωρήσεις και άλλα να δημιουργούν εισόδημα που θα εισρέει στο Ταμείο.