Διονύσης Στραβοράβδης: Ο καλός, ο κακός και... oι άγιοι

Η τύχη; Το κάρμα; Ο προορισμός του; Οι επιλογές του; Κάτι, πάντως, τον έφερε να υποδύεται τους ρόλους του «κακού» στις δουλειές του, σαν να είναι μαγνήτης όλων των σκοταδιών αυτού του κόσμου. Και όταν τον γνωρίζεις καλύτερα, όλοι αυτοί οι χαρακτηρισμοί καταρρέουν σαν τα τραπουλόχαρτα στην «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων». Πόσο μάλλον όταν μαθαίνεις πως αυτός ο άνθρωπος βουτάει το πινέλο του στα χρώματα αυγού -όπως όλοι οι ορθόδοξοι στο πνεύμα και το δόγμα καλλιτέχνες- για να ζωντανέψει Θεό, αγγέλους και αγίους. Ο Διονύσης Στραβοράβδης εξηγεί πώς τα καταφέρνει να ισοζυγίσει τα δίπολα της ζωής του.

GALA: Στη σειρά «Το σπίτι δίπλα στο ποτάμι» υποδύεστε τον σκοτεινό και φιλοχρήματο Ευάγγελο Σινάνη. Πώς είναι να ενσαρκώνετε έναν χαρακτήρα που κουβαλάει σκοτάδια;
ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΤΡΑΒΟΡΑΒΔΗΣ: Σκοτεινό, γιατί καλείσαι να ψάξεις βαθύτερα συναισθήματα μέσα σου, να δουλέψεις τη σκοτεινή πλευρά του εαυτού σου κι αυτό δυσκολεύει και πονάει. Μπορεί να ανακαλύψεις στοιχεία του χαρακτήρα σου που ίσως να μην ήξερες κι εσύ ο ίδιος ότι υπάρχουν. Βγαίνουν στην επιφάνεια τόσες πληγές και τόσα συναισθήματα που πρέπει να τα διαχειριστείς εσύ o ίδιος έναντι άλλου. Το θετικό, όμως, είναι ότι τελικά δεν είσαι εσύ αυτός ο «κακός», αλλά ένας άλλος.

G.: Τι σας βοηθάει να αποστασιοποιηθείτε ψυχικά από έναν αρνητικό ρόλο, ώστε να μην τον κουβαλάτε και στην καθημερινότητά σας;
Δ.ΣΤΡ.: Κανέναν ρόλο και κανένα βάρος από το αντικείμενο της δουλειάς δεν παίρνω μαζί μου φεύγοντας. Είμαι άνθρωπος που μπορεί εύκολα να διαχωρίσει και να κλείσει τα κουτάκια της ημέρας. O,τι αφορά τη δουλειά μένει εκεί και μόνο εκεί. Είναι τόσο τοξική πλέον η καθημερινότητα που ίσα-ίσα, ένας ρόλος με πηγαίνει τελείως σε άλλη διάσταση, με ταξιδεύει στην απόλαυση και με ξεκουράζει.

G.: Υπάρχει κάποιο στοιχείο του «κακού» που τελικά σάς διδάσκει κάτι για τον εαυτό σας ή κάτι για τους ανθρώπους γύρω σας;
Δ.ΣΤΡ.: Να το αποφεύγω. Κάθε βράδυ στην προσευχή μου λέω «Θεέ μου, φύλαγέ με από το κακό και από τους κακούς ανθρώπους». Το κακό είναι κακό κι αν φαίνεται κι αν δεν φαίνεται! Το κακό μού φανερώνει την αδυναμία των ανθρώπων, την ανασφάλεια και το πόσο αμυντικός μπορεί να γίνει ένας άνθρωπος για να καλύψει τον φόβο του.

G.: Από την άλλη, στην αγιογραφία υπηρετείτε το φως, το ιερό και το καλό. Τι σας ελκύει περισσότερο σε αυτή την τέχνη;
Δ.ΣΤΡ.: Με την αγιογραφία ξεχνάω τα πάντα, κάθε υλικό στοιχείο που σε κάνει γήινο. Η αγιογραφία με ενώνει με την προσευχή, άρα με το Θείο. Μπορώ να συγκεντρωθώ στην αγιογράφηση μιας εικόνας για ώρες. Μου βάζει το μυαλό και την ψυχή σε τάξη.

G.: Πώς είναι για εσάς η μετάβαση από το σκοτάδι ενός ρόλου στην καθαρότητα της αγιογραφίας; Λειτουργεί ως ψυχική ισορροπία;
Δ.ΣΤΡ.: Νομίζω πως ναι. Η αγιογραφία, ειδικά στις μέρες μας, λειτουργεί σαν φάρμακο. Οταν δουλεύεις έναν ρόλο, και συγκεκριμένα έναν «κακό», μαζεύεις πίεση, σκέψεις και προβληματισμούς. Οπότε, καλύτερη μετάβαση για την αποσυμφόρηση από μια κατάσταση σε μια άλλη δεν νομίζω να υπάρχει. Είναι η απόλυτη ισορροπία και προσγείωση.

G.: Σας τρομάζει ή σας γοητεύει το γεγονός ότι συνδυάζετε δύο τόσο αντίθετους κόσμους;
Δ.ΣΤΡ.: Με γοητεύει και πολύ. Επιδιώκω να συνδυάζω δύο τόσο αντίθετους κόσμους. Οι άνθρωποι έχουμε μέσα μας τόσο καλά όσο και κακά στοιχεία. Κάποιοι δουλεύουν τα καλά του χαρακτήρα τους, κάποιοι τα κακά. Οπότε από μόνα τους τα στοιχεία αυτά βγαίνουν στην πορεία της ζωής μας. Ολοι καλούμαστε να δώσουμε σημασία σε αυτά, είτε τα θετικά είτε τα αρνητικά, κατά την εμφάνισή τους. Αυτή είναι η ζωή, η δουλειά με τον εαυτό μας. Αυτή είναι η γοητεία. Η σύγκρουση.

G.: Ποιον εαυτό σας συναντάτε όταν ζωγραφίζετε μια εικόνα και ποιον όταν παίζετε μπροστά στην κάμερα;
Δ.ΣΤΡ.: Τον ίδιο. Εαυτό δεν μπορώ να αλλάξω. Ο ίδιος άνθρωπος που βρίσκεται μπροστά από μια κάμερα, λίγο αργότερα βρίσκεται μπροστά από μια εικόνα. Και στις δύο περιπτώσεις, καλούμαι να δουλέψω δύο πράγματα από το μηδέν και να το φτάσω στο δέκα. Για μένα δεν υπάρχει διαφορά στον εαυτό μου αλλά στον σκοπό μου.

G.: Αν βάζατε σε ζυγαριά τις δύο ιδιότητές σας, του ηθοποιού και του αγιογράφου, ποια βαραίνει περισσότερο και γιατί;
Δ.ΣΤΡ.: Η κάθε δουλειά έχει τη δυσκολία της. Και στις δύο περιπτώσεις προσπαθώ να γίνομαι καλύτερος, και ως ηθοποιός και ως αγιογράφος. Αν έβαζα σε ζυγαριά τις δύο αυτές ιδιότητες, νομίζω ότι η ζυγαριά θα ήταν σε απόλυτη ισορροπία. Δεν ξεχωρίζω καμία ιδιότητά μου, αγαπώ τόσο την εικόνα, όσο και το θέατρο. Τα αγαπώ ισάξια, παίρνοντας από το καθένα διαφορετικά αλλά λυτρωτικά στοιχεία.

G.: Ποια είναι η μεγαλύτερη αλήθεια που έχετε ανακαλύψει μέσα από την ενασχόλησή σας με την αγιογραφία;
Δ.ΣΤΡ.: Οτι ο άνθρωπος δεν είναι αλάνθαστος. Οτι ο άνθρωπος είναι αδύναμος μπροστά στο ιλαρό φως μιας εικόνας. Οτι μπορεί να ανακαλύπτει και να διορθώνει τον εαυτό του κάθε λεπτό, κάθε στιγμή.

G.: Αντίστοιχα, ποια είναι η μεγαλύτερη αλήθεια που σας έχει αποκαλύψει η υποκριτική;
Δ.ΣΤΡ.: Τον εαυτό μου. Τις αδυναμίες και τις δυνάμεις που πριν από το θέατρο δεν είχα ανακαλύψει. Το συναίσθημα που απογυμνώνεται μπροστά στους συναδέλφους σου και το αντίθετο. Οτι οι άνθρωποι χρησιμοποιούμε την υποκριτική στη ζωή μας υιοθετώντας έναν ρόλο για να κρυφτούμε πίσω από αυτόν. Οτι είμαστε όλοι καλύτεροι ηθοποιοί όταν χρησιμοποιούμε την υποκριτική εκτός δουλειάς. Μιλάω, φυσικά, για την καθημερινή μας ζωή, όπου για να καταφέρουμε να πετύχουμε τον σκοπό μας κρυβόμαστε πίσω από ρόλους. Και αυτό πονάει, γιατί η αλήθεια πονάει.

G.: Νιώθετε ότι αυτή η διπλή πορεία σάς δίνει μια πιο σφαιρική κατανόηση του ανθρώπου, ως ενός πλάσματος ικανού τόσο για το καλό όσο και για το κακό;
Δ.ΣΤΡ.: Είναι καλό θεωρώ για έναν άνθρωπο να μη βλέπει τα πράγματα μονόπλευρα. Με όσο περισσότερα ασχολείται κανείς τόσο καλύτερο είναι για τον ίδιο και για τους άλλους γύρω του. Σημαίνει ότι ο άνθρωπος αυτός δεν είναι μονοδιάστατος, ότι μπορεί να γίνει καλύτερος ανιχνεύοντας και άλλα αντικείμενα. Ο άνθρωπος από τη φύση του είναι πολύπλευρος, άρα πιστεύω ότι είναι ικανός για τα πάντα. Και για το καλό και για το κακό.

G.: Αν έπρεπε να περιγράψετε τον εαυτό σας με μια λέξη που να χωράει και τον ρόλο του «κακού» και την αγιογραφία, ποια θα ήταν αυτή;
Δ.ΣΤΡ.: Λύτρωση. Και χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη γιατί πιστεύω ότι ο «κακός», όπως και ο αγιογράφος, με τις πράξεις τους επιδιώκουν τη λύτρωση.