Μνημόνια για άλλα 40 χρόνια, «κουτσή» ανάπτυξη και πολιτικά «βαρίδια» βλέπουν οι ξένοι

Με επιφυλακτικότητα υποδέχτηκαν στη Νέα Υόρκη οι ξένοι επενδυτές τις διαβεβαιώσεις και τις υποσχέσεις της ελληνικής κυβέρνησης ότι άλλαξαν όλα στην Ελλάδα, σε σχέση με όσα συνέβαιναν τα τελευταία τρία χρόνια. Αν και «κουμπωμένοι» όμως, στο επενδυτικό συνέδριο Capital Link έδειξαν πως κοιτάζουν για επενδυτικές ευκαιρίες, όπως θεωρούν την αγορά κόκκινων δανείων από ξένα funds και ιδιωτικοποιήσεις σε ΔΕΗ και Ενέργεια.

Τα «καρφιά» τους πέταξαν τόσο οι επικεφαλής των θεσμών που μίλησαν στη Νέα Υόρκη. Παρότι διαφήμισαν την επιτυχία του ελληνικού Μνημονίου, ο κ. Ντέκλαν Κοστέλο (Κομισιόν) ότι αν και η Ελλάδα εφάρμοσε πολλά μέτρα «η οικονομική της ανάκαμψη απαιτεί διαρθρωτικές αλλαγές για πολλά ακόμα χρόνια , ειδικά στη φορολογία, τις επενδύσεις και την απονομή δικαιοσύνης».

Πιο συγκεκριμένος ήταν ο κ. Nicola Giammarioli (επικεφαλής του κλιμακίου του ESM στην Αθήνα). Στην ομιλία του υπαινίχθηκε τη ζημιά από την διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ λέγοντας  πως«εν αντιθέσει με τα προηγούμενα δύο τελευταία χρόνια, οι διαπραγματεύσεις για την τρέχουσα αξιλόγηση έκλεισαν γρήγορα και στην ώρα τους». Για την ελάφρυνση του χρέους όμως απέφυγε  να πει οτιδήποτε καινούργιο, επαναλαμβάνοντας τα μέτρα που καθόρισε από το 2016 ο ESM. «Αυτά οδηγούν σε μείωση του χρέους ως προς ΑΕΠ κατά 25 ποσοστιαίες μονάδες ως το 2060» τονίζοντας ότι και αφού βγει η Ελλάδα από το Μνημόνιο τον Αύγουστο πρέπει να συνεχίσει να κάνει μεταρρυθμίσεις.

Και στο "δια ταύτα" ο κ. Νικολά Τζιαμαριόλι είπε πως  «με τα δάνεια να λήγουν μετά από 40 και πλέον χρόνια, η σχέση μας με την Ελλάδα ξεπερνά τα όρια του Μνημονίου. Ο ESM είναι μακροχρόνιος εταίρος της Ελλάδος».

Τέλος τα πισωγυρίσματα

Από τον Οίκο Αξιολόγησης Fitch, ο Γενικός Διευθυντής κ. Charles  τόνισε στην ομιλία του ότι ο ο Fitch αναβάθμισε την χώρα μας σε "B-"  από "CCC"  επειδή έκλεισε η 3η αξιολόγηση και αναμένεται ρύθμιση του χρέους. Κυρίως όμως επειδή δεν αναμένει πλέον πολιτικά πισωγυρίσματα και «περιορίζεται πια ο κίνδυνος να ανατρέψει τα μέτρα του Μνημονίου μια επόμενη κυβέρνηση».

Από την Moody’s η Γενική Διευθύντρια κυρία Elena Duggar πάντως,  προέβλεψε ανάπτυξη 1.5%  για φέτος (αντί 1,6% που προβλέπει η Κομισιόν και ο Προϋπολογισμός) και 2.0% το 2018 (αντί 2,5% στον προϋπολογισμό) έναντι Ανάπτυξης 0%  το 2016 (στην πραγματικότητα για το 2016 η ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψε ύφεση 0,2%). Τόνισε όμως ότι λόγω του 3ου Μνημονίου «η εμπιστοσύνη επιστρέφει» για την Ελλάδα.

Και ο καθηγητής και πρώην πρόεδρος του ΣΟΕ κ. Πάνος Τσακλόγλου, που ήταν επίσης καλεσμένος στο ίδιο συνέδριο, τόνισε ότι «οι τεράστιες ανισορροπίες στον προϋπολογισμό και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ελληνικής οικονομίας είχαν ήδη αποκατασταθεί το 2014 και η οικονομική ανάκαμψη είχε ξεκινήσει. Παρά το θετικό εξωτερικό περιβάλλον, για πολιτικούς λόγους, την επόμενη διετία η οικονομία παρέμεινε σε στασιμότητα. Τώρα η οικονομία ανακάμπτει και οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές της δείχνουν να είναι θετικές». Και το απέδωσε στον συνδυασμό «των μεταρρυθμίσεων που υλοποιήθηκαν στα χρόνια των Μνημονίων, των χαμηλών αποτιμήσεων των περιουσιακών στοιχείων και της διαθεσιμότητας άνεργου εργατικού δυναμικού αρκετά υψηλής εξειδίκευσης και σχετικά χαμηλού κόστους, που μπορεί να λειτουργήσει σαν μαγνήτης για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων».

Τα Funds

Η κυρία Χριστίνα Παπανικολάου από την Partner, Zepos & Yannopoulos, στην ομιλία της τόνισε  τις θετικές προβλέψεις για το μέλλον της οικονομίας, αλλά και τη δημιουργία «μιας ισχυρής αγοράς επενδύσεων στα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPE’s) ύψους περί τα  100 δισεκατομμύρια ευρώ».

Επίσης η κυρία Θένια Παναγοπούλου, εταίρος της «Α.Σ. Παπαδημητρίου και Συνεργάτες Δικηγορική Εταιρία» σχολίασε πως «η συγκυρία στη δευτερογενή αγορά των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι ευνοϊκή» και ο κ. Θεόδωρος Αθανασόπουλος, Γενικός Διευθυντής της Alpha Bank, προσέθεσε ότι με το άνοιγμα της αγοράς των πλειστηριασμών και τις ενδείξεις από πωλήσεις «κόκκινων» δανείων που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί «η αγορά θα κινηθεί προς πιο επιθετικούς ρυθμούς μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων,  που θα προέρχονται τόσο από την καλύτερη επίδοση των υφιστάμενων χαρτοφυλακίων όσο και από λύσεις προερχόμενες από την αγορά».

Και ο κ. Γιώργος Γεωργακόπουλος, Γενικός Διευθυντής  της Τράπεζας Πειριαιώς τόνισε πως «το  ενδιαφέρον των επενδυτών για Ελληνικά μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι αυξανόμενο». Προανήγγειλε όμως και ότι η Τράπεζα Πειραιώς, θα προχωρήσει σε πολύ πιο δραστικές ρυθμίσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων, σε βιώσιμες επιχειρήσεις και νοικοκυριά, στηρίζοντας τους πελάτες της και την ελληνική οικονομία.

Και ο  Dr. Martin Czurda, Διευθύνων Σύμβουλος του Ελληνικού Ταμείου Χρηματοπσιτωτικής Σταθερότητας τόνισε πως «τα τελευταία 2,5 χρόνια έχει υπάρξει αξιοσημείωτη πρόοδος στη νομική, δικαστική και συνολική διαχείριση των κόκκινωνδανείων».

Εμπόδιο οι υψηλοί φόροι

Από την άλλη, ο κύριος Αντώνιος Κεραστάρης, Διευθύνων Σύμβουλος της Intralot, στην ομιλία του τόνισε  ότι «παρά τις δυσκολίες, η ελληνική οικονομία κατάφερε να παραμείνει συνδεδεμένη με την αγορά, αλλά οι βαριές φορολογικές επιβαρύνσεις (συμπεριλαμβανομένης της φορολογίας μισθωτών υπηρεσιών και της κοινωνικής ασφάλισης που αυξάνουν το κόστος εργασίας) αποτέλεσαν ένα σημαντικό αντικίνητρο για επενδύσεις για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα».

Ομόλογα αντί …QE

Από πλευράς του ο κ. Philip Brown, γενικός διευθυντής  της Citi, προέβλεψε ότι επειδή θα περιορίζεται πλέον η ποσοτική χαλάρωση (QE Tapering) τα ελληνικά ομόλογα θα αποτελέσουν μια ελκυστική και αποδοτική επιλογή για τους ξένους επενδυτές στην ευρωζώνη.

Ο Πρόεδρος της Eurobank και της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών κ. Νικόλαος Καραμούζης τόνισε πως παραμένουν προκλήσεις για τις τράπζες, όπως τα υψηλά (αν και μειούμενα) επίπεδα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, το βελτιούμενο μεν αλλά υπαρκτό ακόμα πρόβλημα της ρευστότητας, η επιστροφή των καταθέσεων και τα capital controls. Ωστόσο, υπάρχουν και ευρύτερες προκλήσεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, περιλαμβανομένων κάποιων εποπτικών πρωτοβουλιών (π.χ. IFRS 9, Basel III, MIFiD 2, TRIM, PSD2, calendar provisioning), η εφαρμογή των οποίων μπορεί δυνητικά να επιβαρύνει την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών.

Ωστόσο «λαμβάνοντας υπ’ όψιν το βελτιούμενο οικονομικό κλίμα στην Ελλάδα και την διαφαινόμενη πιθανότητα ότι η χώρα θα βγει επιτυχώς απ’ το πρόγραμμα το καλοκαίρι του 2018, την υψηλή και βελτιούμενη κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, που βρίσκεται αρκετά υψηλότερα από τα ελάχιστα απαιτούμενα επίπεδα, τη σημαντική προ-προβλέψεων κερδοφορία (περίπου 4.2δισ. ευρώ σε ετησιοποιημένη βάση), που αποτελεί σημαντικό περιθώριο ασφάλειας για δυνητικές μελλοντικές προβλέψεις, το δείκτη κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων από προβλέψεις στο 50%, τα οποία ελαττώνονται σύμφωνα με τους επιχειρησιακούς στόχους, νιώθω σήμερα περισσότερο πεπεισμένος ότι οι επιπτώσεις από τις εποπτικές αλλαγές και την άσκηση προσομοίωσης ακραίων συνθηκών (stress test) θα είναι διαχειρίσιμες, χωρίς συστημικές διαταραχές, ιδίως εάν δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος στις τράπεζες να μειώσουν αποτελεσματικά τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα και να καλύψουν την όποια επίπτωση στη κεφαλαιακή τους θέση μέσω εσωτερικής δημιουργίας κεφαλαίων και αποτελεσματικής διαχείρισης ενεργητικού» τόνισε ο κύριος Καραμούζης.

Ο κ. Χρήστος Μεγάλους, Διευθύνων Σύμβουλος της Τραπέζης Πειραιώς, οι ελληνικές τράπεζες άντεξαν  λόγω (α) της πολιτικής σταθερότητας, (β) της βελτίωσης του μακροοικονομικού περιβάλλοντος και, (γ) των αποφασιστικών κινήσεων των νέων διοικητικών ομάδων των ελληνικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.  Σύγκρινε το 2018 με το 2010 λέγοντας πως «οι τραπεζικές προοπτικές στην Ελλάδα, σε ευθυγράμμιση με την πορεία της οικονομίας, είναι τώρα στο πιο ευνοϊκό σημείο από την έναρξη της κρίσης.»

Ιδιωτικοποιήσεις

Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Geoffrey Pyatt, που μίλησε επίσης στο συνέδριο, τόνισε το στρατηγικό μήνυμα στην απόφαση της Ελλάδας - που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στο Σικάγο και την Ουάσινγκτον - να αρχίσει να εισάγει LNG από τις ΗΠΑ.

Στην ομιλία του με τίτλο «Η ενέργεια και η γεωπολιτική: το νέο τοπίο», ο πρεσβευτής των ΗΠΑ περιέγραψε το αμερικανικό ενδιαφέρον για την Ενέργεια: «Η GE Energy έχει εκφράσει την εμπιστοσύνη της στην αγορά αιολικής ενέργειας, την οποία βλέπει να επεκτείνεται όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Άλλα ενεργειακά έργα, είτε πρόκειται για ιδιωτικοποιήσεις, εξερεύνηση και παραγωγή υδρογονανθράκων, παραγωγή λιγνίτη, είτε την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, έχουν τη δυνατότητα να φέρουν δισεκατομμύρια δολάρια σε άμεσες ξένες επενδύσεις και να δημιουργήσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας».

Και ο πρόεδρος της ΔΕΗ κ. Εμμανουήλ Παναγιωτάκης ότι «η μεγαλύτερη επιχείρηση της Ελλάδος, η ΔΕΗ, βρίσκεται σε διαδικασία διαμόρφωσης του στρατηγικού της σχεδίου» με επενδύσεις ιδιαίτερα σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τόσο στην Ελλάδα και όσο και στο εξωτερικό. Επιπρόσθετα, σχεδιάζει την αναβάθμιση και την ψηφιοποίηση του δικτύου διανομής μέσω και της εγκατάστασης “έξυπνων” μετρητών, ενώ  ενδιαφέρεται για τη σύναψη επιχειρηματικών συνεργασιών με αξιόπιστους εταίρους για τη διερεύνηση επενδυτικών ευκαιριών στις περιφερειακές διεθνείς αγορές  καθώς και την επέκταση σε ενεργειακές υπηρεσίες, όπως η εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας, η αγορά φυσικού αερίου και η ηλεκτροκίνηση.