Μάντης/Καγιαλής: Ολυμπιονίκες στα μολυσμένα νερά του Ρίο

Είναι τα δύο πιο «καυτά» ονόματα της ελληνικής ιστιοπλοΐας. Ο Πειραιώτης Τάκης Μάντης και ο Θεσσαλονικιός Παύλος Καγιαλής έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους εδώ και οκτώ χρόνια στην κατηγορία 470 και γράφουν τη δική τους ιστορία σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ο θυμόσοφος λαός λέει ότι «σημασία δεν έχει να πέσεις, αλλά να βρεις τη δύναμη να σηκωθείς και να προχωρήσεις». Και αυτό συνέβη με τον Τάκη και τον Παύλο, οι οποίοι δεν πήγαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012, αν και είχαν πάρει την πρόκριση για την Ελλάδα.

Όμως, βάσει των ελληνικών κανονισμών, το ποιος θα πήγαινε στο Λονδίνο θα κρινόταν σε εσωτερικούς αγώνες. Και έχασαν την πρόκριση μέσα από τα χέρια τους, στην τελευταία ιστιοδρομία, αν και ήταν το φαβορί!

Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα εξαφανίστηκαν από το ιστιοπλοϊκό τους στέκι στο Μικρολίμανο. Δεν το έβαλαν κάτω. Σηκώθηκαν και άρχισαν και πάλι την πορεία τους για την επίτευξη του ονείρου. Την πρόκριση στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Το δίδυμο των παγκόσμιων πρωταθλητών στην κλάση 470 ανδρών, εξασφάλισε κατά τη διάρκεια του Πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος στην Πάλμα της Μαγιόρκα την πρόκριση για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο.

Δεν δίσταζαν να δηλώσουν δε, ήδη από τότε, ότι ο στόχος τους ήταν να πατήσουν στο ψηλτερο σκαλί του βάθρου, στο Ρίο.

Τα μολυσμένα νερά στο Ρίο έγιναν πρώτο θέμα στα διεθμή ΜΜΕ λίγες ημέρες πριν από την έναρξη των Αγώνων. Αυτό, ωστόσο, ουδόλως πτόησε τους ιστοπλόους μας, καθώς τα όνειρά τους ήταν πολύ μεγαλύτερα, ικανά από μόνα τους να ανυψωθούν πέρα και πάνω από κάθε εμπόδιο.

Ας δούμε τι δήλωναν, τότε, λίγες ημέρες πριν ξεκινήσουν οι ιστιοδρομίες στη Βραζιλία, οι Έλληνες Ολυμπιονίκες των 470, μιλώντας στο «Πρώτο ΘΕΜΑ».

Ασφαλέστερα, καθαρότερα... ταχύτερα

Με ένα ολοκαίνουριο σκάφος που φέρει το χαρακτηριστικό όνομα «Ιφιγένεια», το οποίο χρηματοδοτήθηκε αποκλειστικά από το Lascaris Foundation, μεγάλο χορηγό των Ελλήνων πρωταθλητών, οι Μάντης - Καγιαλής έχουν κάθε λόγο να ελπίζουν στο μετάλλιο και να είναι χαρούμενοι που θα βρεθούν στις θάλασσες του Ρίο.
 
Δυσκολίες με τα νερά και τους ανέμους

Μιλώντας στο «ΘΕΜΑ» και στέλνοντας φωτογραφίες με το νέο τους σκάφος, οι δύο ιστιοπλόοι δηλώνουν έτοιμοι να διεκδικήσουν ένα μετάλλιο παρά τις δυσκολίες. «Εχουμε κάνει όλα τα εμβόλια -τα οποία ήταν όντως πολλά- και έχουμε ακολουθήσει κατά γράμμα τις οδηγίες που μας υπέδειξαν η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή και ο πρόεδρος κ. Καπράλος», απαντούν ερωτώμενοι σχετικά. Συνολικά έχουν επισκεφθεί μέχρι στιγμής πέντε φορές το Ρίο, αν και ξέρουν ότι άλλες αποστολές έχουν μείνει πολύ περισσότερο στη Βραζιλία για να μελετήσουν τα μετεωρολογικά φαινόμενα και τις εναλλαγές των ανέμων. «Είναι παράξενοι οι άνεμοι εδώ γιατί φυσούν διαφορετικά ρεύματα, είναι εντελώς διαφορετικοί μέσα και έξω από τον κόλπο, εντελώς απρόβλεπτοι.

Ο ωκεανός είναι άγριος, δεν είναι η θάλασσα της Μεσογείου», επισημαίνουν. Και φυσικά, οι αντίξοες συνθήκες κάνουν την πρόκληση του μεταλλίου ακόμα πιο ισχυρή και το δίδυμο να πεισμώνει ακόμα περισσότερο. Αλλωστε, όπως έχουν αποδείξει, είναι από τους αθλητές που δεν το βάζουν ποτέ κάτω, αφού μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα κατάφεραν να ανανήψουν από προηγούμενη ατυχία και ως παγκόσμιοι πρωταθλητές να ταξιδεύουν στο Ρίο έτοιμοι για το μετάλλιο στην κλάση 470 ανδρών. Φαίνεται λοιπόν να τους ταιριάζει γάντι το σλόγκαν των φετινών Αγώνων, που είναι «Viva sua paixâ» και σημαίνει «Ζήσε το πάθος σου». Και αυτοί το ζουν χρόνια τώρα μέσα στη θάλασσα. Παραδέχονται ότι τα μολυσμένα νερά της Βραζιλίας, κάτι που είχαν διαπιστώσει και οι ίδιοι από νωρίς, είναι ένας ακόμη ανασχετικός παράγοντας για έναν ιστιοπλόο, αλλά όχι για έναν Ελληνα αθλητή που έχει μάθει να επιμένει στις δυσκολίες.

Οι δύο αθλητές θα έχουν κάθε λόγο να νιώθουν περήφανοι καθώς θα βλέπουν τα πανιά τους με τα αρχικά των επωνύμων τους  (Μ-Κ) και την ελληνική σημαία να ξεχωρίζουν ανάμεσα σε αυτά που διεκδικούν την πρωτιά. Οι παγκόσμιοι πρωταθλητές, παρότι έχουν εμπειρία από αγώνες παγκόσμιας κλάσης και κάθε λογής θάλασσες έχοντας ταξιδέψει κυριολεκτικά σε ολόκληρο τον κόσμο, είναι προσγειωμένοι. Δεν χάνουν τον αυθορμητισμό τους και την τρέλα, αλλά θέλουν να είναι ρεαλιστές: «Η αλήθεια είναι ότι είμαστε ένα δίδυμο που βάζει υψηλούς στόχους, αλλά ποτέ δεν πετούσαμε στα σύννεφα», λένε στο «ΘΕΜΑ». «Στόχος άλλωστε σημαίνει πολλά πράγματα: σημαίνει όνειρα, προσδοκία, το να μπορείς να κοιτάς ψηλά», ομολογεί ο Παύλος Καγιαλής, και προσθέτει: «Και σίγουρα μετράει η εμπειρία. Στη δική μας κατηγορία, η δεκαετία των 30 με 40 αποδεικνύεται η πλέον εποικοδομητική. Ξέρεις ακριβώς τι να προσέχεις και τι να αποφεύγεις». Κάθε προσπάθεια πάντως έχει τις δικές της δυσκολίες. «Δεν ξέρεις ποτέ τι σου επιφυλάσσει η επόμενη μέρα, αλλά είμαστε τυχεροί που κάνουμε αυτό που αγαπάμε», συμφωνούν και οι δύο. Κυρίως όμως ξέρουν ότι «η θάλασσα προσφέρει μια τεράστια ελευθερία που δεν βρίσκεις αλλού. Με το που βρίσκεσαι στο νερό περνάνε τα πάντα, σταματάνε όλες οι σκέψεις και φεύγουν όλα τα προβλήματα. Η θάλασσα σου προσφέρει ηρεμία και μπορείς να βλέπεις τα πράγματα αλλιώς».

Πολλοί αθλητές φοβήθηκαν το Ρίο

Τώρα βέβαια τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, καθώς η θάλασσα της Βραζιλίας δεν είναι όπως οι άλλες: είναι δύσκολη, άγρια, ατίθαση, μια θάλασσα που προορίζεται για τους πιο σκληρούς αγώνες της ζωής τους μέχρι στιγμής, αφού είναι η πρώτη φορά που αγωνίζονται σε Ολυμπιακούς καθώς έχασαν στο παρά πέντε αυτούς του Λονδίνου. Χαίρονται που στο Ρίο τους περίμενε η «Ιφιγένεια», το νέο τους σκάφος, το οποίο κατασκευάστηκε με τις υψηλότερες προδιαγραφές και με όλες τις παραμέτρους λειτουργίας του ειδικά σχεδιασμένες για τους δύο κορυφαίους ιστιοπλόους.

Το σκάφος σάλπαρε για πρώτη φορά πριν από λίγο καιρό με το γνωστό τελετουργικό: με τη σαμπάνια να σκάει και την ευχή του νονού, του Νίκου Λάσκαρη, να έχει ούριους άνεμους (εκτός από το Lascaris Foundation, τα παιδιά στηρίζονται και από άλλους χορηγούς, όπως η Yamaha, η Biotherm, η Salty Bag και τα Holmes Place, που τους ενισχύουν και πιστεύουν στον αγώνα τους). 

Αμφότεροι είναι αισιόδοξοι και θετικοί, προσπαθώντας να μη δίνουν σημασία στα σενάρια που λένε πόσο επικίνδυνο είναι για έναν αθλητή να κινείται όχι μόνο στις θάλασσες αλλά και στους δρόμους της Βραζιλίας, σενάρια με ισχυρή δόση πραγματικότητας που έκαναν πολλούς αθλητές, σύμφωνα με ανακοίνωση του CNN, ακόμα και να αποσυρθούν από τη διαδικασία. 

Επίσης, έχει προκαλέσει θόρυβο το σκάνδαλο της παραίτησης του τέως εκτελεστικού διευθυντή της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ιστιοπλοΐας, ο οποίος δηλώνει ότι έφυγε ακριβώς γι' αυτό τον λόγο: επειδή πίεζε να μη διεξαχθούν τα ιστιοπλοϊκά αγωνίσματα των Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο στον μολυσμένο Κόλπο Γκουαναμπάρα, αλλά σε άλλο μέρος, έξω από το Ρίο. Ο Πίτερ Σόουρι υποστήριζε ότι πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξει ο χώρος διεξαγωγής ή να βρεθεί κάποιο εναλλακτικό σχέδιο, αλλά επειδή δεν σιώπησε τη θέση του πήρε τον περασμένο μήνα ο Αντι Χαντ.

Αντίστοιχα σιωπηλοί καλούν οι αρχηγοί των ομοσπονδιών να είναι και οι αθλητές, υποχρεώνοντάς τους να συναινέσουν σε μια περίεργη συμφωνία σιωπής - χωρίς όμως το ίδιο αποτέλεσμα. Παρότι οι περισσότεροι δεν μιλούν αναφορικά με το θέμα της ασφάλειας -αν και είναι πολλά τα κρούσματα δολοφονιών ακόμα και δίπλα στις εγκαταστάσεις που μένουν οι αθλητές-, δεν μπορούν να κάνουν το ίδιο όσον αφορά τις συνθήκες διεξαγωγής των Αγώνων ή της διαβίωσης. Οι Αυστραλοί αθλητές ήδη διαμαρτύρονται για τα σπασμένα υδραυλικά και τις άθλιες εγκαταστάσεις, για να εισπράξουν την ειρωνική απάντηση των διοργανωτών ότι «η Βραζιλία δεν είναι Αυστραλία».

Πάντως, για να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις ειδικά όσον αφορά τις συνθήκες διεξαγωγής των αγώνων ιστιοπλοΐας, οι Βραζιλιάνοι παρέθεσαν συνέντευξη Τύπου όπου προσπαθούσαν να παρουσιάσουν ένα μάλλον ειδυλλιακό τοπίο: τα σκάφη να αγωνίζονται στον κόλπο πάνω από τον οποίο θα ορθώνεται με μεγαλοπρέπεια το περίφημο άγαλμα του Χριστού, ένα φυσικό σκηνικό που θα αναδείξει τους ιστιοπλοϊκούς αγώνες φτάνοντας σε όλες τις άκρες της Γης. Ένα σκηνικό βγαλμένο από τη φαντασία και τις φαντασιώσεις, ωστόσο κανείς δεν είπε τι θα γίνει με την αρνητική δημοσιότητα που μπορεί να προκληθεί αν τύχει και αρρωστήσει κάποιος αθλητής.

Υψωμένη η σημαία όπως και το ηθικό, έτοιμοι οι Ελληνες αθλητές

Κατά τα άλλα, οι αθλητές μας είναι καθ’ όλα έτοιμοι για την έναρξη των Ολυμπιακών και η γαλανόλευκη ανεμίζει ήδη περήφανη έξω από το Ολυμπιακό Χωριό. Παρότι φέτος η αποστολή μας είναι κατά τι μικρότερη, καθώς αριθμεί λιγότερους από 100 αθλητές, πηγαίνει με αρκετές ελπίδες διάκρισης και υψηλό το ηθικό. Οι αθλητές μας προσπαθούν να είναι ψύχραιμοι και να μην τρομάζουν με τις διαρκείς οδηγίες που τους δίνονται για το πώς θα αντιμετωπίσουν τα κουνούπια και τον ιό Ζίκα. Το μόνο που σκέφτονται αυτή τη στιγμή είναι τα μετάλλια - στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου είχαμε φύγει με δύο χάλκινα, αλλά χωρίς χρυσό. Αυτό τουλάχιστον έχουν στο μυαλό τους οι δύο ιστιοπλόοι Μάντης - Καγιαλής, κοιτώντας πάντα μόνο ψηλά. Ξέρουν άλλωστε τις δυσκολίες του καιρού, τις ώρες που ενδεχομένως θα πρέπει να είναι στημένοι περιμένοντας τις ιδανικές συνθήκες, τα εμπόδια που θα αντιμετωπίσουν και τα σενάρια. Αλλά όπως δηλώνουν: «Στον αθλητισμό η ψυχολογία είναι τα πάντα. Κι εμείς πια γνωρίζουμε ο ένας την ψυχολογία του άλλου. Είναι πολύ σημαντικό αυτό, να ξέρεις πότε χρειάζεται παρότρυνση και ποιες είναι οι αδυναμίες του παρτενέρ σου στον αγώνα. Ειδικά στην ιστιοπλοΐα όπου οι συνθήκες είναι ιδιαίτερες».

Δεν είναι το ίδιο με τα υπόλοιπα αθλήματα, όπου ξέρεις ακριβώς την ώρα και τον τρόπο με τον οποίο θα διεξαχθεί το άθλημα: «Δεν πρόκειται για ένα άθλημα που διαρκεί κάποιες ώρες αλλά έξι ολόκληρες μέρες, δεν είναι μπάσκετ ή ποδόσφαιρο. Επιπλέον, λαμβάνει χώρα σε άλλο γήπεδο, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα αθλήματα. Ενας φίλος ιστιοπλόος μού έλεγε ότι το δικό μας γήπεδο είναι ιδιαίτερο γιατί αλλάζει διαρκώς διαστάσεις - αν φυσάει πηγαίνουμε γρήγορα, μικραίνουν οι αποστάσεις, ενώ, αν φυσάει λίγο και πηγαίνουμε αργά, οι αποστάσεις μεγαλώνουν. Το δάπεδο αλλάζει διαρκώς κι αυτό έχει να κάνει με τον κυματισμό, το ρεύμα και τον άνεμο. Δεν τρέχουμε σε άσφαλτο ή σε χαλίκι, αλλά σε υδάτινο δάπεδο που είναι εντελώς απρόβλεπτο. Γι’ αυτό και η ιστιοπλοΐα είναι ένα πολυδιάστατο άθλημα και χρειάζεται υψηλή στρατηγική και τακτική», επισημαίνει ο Παύλος Καγιαλής.

Εκτός από τους Μάντη και Καγιαλή, που αγωνίζονται στην κλάση 470, στην ιστιοπλοΐα ξεχωρίζουν και άλλοι κορυφαίοι αθλητές. Από τον ίδιο χώρο προέρχεται η σημαιοφόρος μας η Σοφία Μπεκατώρου, η οποία ήταν χρυσή Ολυμπιονίκης το 2004 στην Αθήνα και χάλκινη Ολυμπιονίκης το 2008 στο Πεκίνο, ενώ είχε συμμετάσχει και στους Ολυμπιακούς του Σίδνεϊ το 2000 -στο Ρίο θα αγωνιστεί στην κλάση Nacra 17 μαζί με τον Μιχάλη Πατενιώτη- αλλά και ο Βύρωνας Κοκκαλάνης και η Τζέλη Σκαρλάτου (RS:Χ). Το υδάτινο στοιχείο ενέπνεε πάντα τους Ελληνες - από τον Οδυσσέα μέχρι τους θαλασσινούς, τους καπεταναίους και τους αθλητές που έχουν κάνει περήφανη την Ελλάδα σε όλο τον πλανήτη. Ας είναι και η Βραζιλία άλλο ένα μέρος διάκρισης για τους δικούς μας θαλασσοπόρους.