Δρ. Τζόζεφ Νάι: Επικίνδυνη η έλλειψη διάθεσης συνεργασίας του Τραμπ με την Ευρώπη

Ο διακεκριμένος παγκοσμίως πανεπιστημιακός και πρώην πρύτανης της Σχολής Κένεντυ που Harvard Δρ. Joseph Nye παραβρέθηκε στους εορτασμούς των 20 χρόνων του Ιδρύματος Κόκκαλη δίνοντας διάλεξη, σε μια πολύ κρίσιμη παγκόσμια συγκυρία, για “Το μέλλον της διεθνούς τάξης πραγμάτων” ή της “φιλελεύθερης τάξης”, όπως είναι γνωστή στη διάλεκτο της πολιτικής θεωρίας και των Διεθνών Σχέσεων.

Απευθυνόμενος σε ένα κοινό προσκεκλημένων από τον πανεπιστημιακό χώρο καθώς και αυτόν της πολιτικής-διακρίναμε μεταξύ άλλων τον Πέτρο Ευθυμίου, τον Αντρίκο Παπανδρέου, τον Γιώργο Νταλάρα και την Άννα Νταλάρα-αλλά και της διπλωματίας μίλησε για την κρισιμότητα των καιρών που ζούμε καθώς και την επικίνδυνη, όπως πολλοί υποστηρίζουν, επίδειξη αυταρχικής τάσης εκ μέρους τόσο της Κίνας όσο και του Προέδρου Τραμπ. Με την παρέμβαση του ο γνωστός θεωρητικός θέλησε να υπερβεί, για μια ακόμα φορά, τα επικίνδυνα δίπολα και βασιζόμενος στη γνωστή του θεωρία για την “ήπια ισχύ” να καταδείξει την ανάγκη διπλωματικής αρωγής και παγκόσμιων συνεργασιών.

Την επετειακή αυτή συνεδρίαση που έλαβε χώρα το Σάββατο 16 Ιουνίου στο ξενοδοχείο Χίλτον άνοιξε ο πρόεδρος του Ιδρύματος Κόκκαλη κ. Σωκράτης Κόκκαλης με χαιρετισμό που απηύθυνε δίνοντας έμφαση στο όραμα και την ηγεσία του Δρ. Nye ως πρύτανη της Σχολής Κένεντυ εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη του για την προώθηση του Προγράμματος Κόκκαλη για τη Νοτιοανατολική και Κεντρικο- Ανατολική Ευρώπη, το οποίο αποτέλεσε το πρώτο περιφερειακό πρόγραμμα στο Harvard δημιουργώντας ένα τόσο εκτεταμένο δίκτυο εκπαίδευσης, έρευνας και άλλων εξωστρεφών δραστηριοτήτων.

“Πολλές κορυφαίες προσωπικότητες διακρίθηκαν από το 1998 και μετά χάρη σε αυτό το πρόγραμμα” τόνισε ο κ. Κόκκαλης στον εναρκτήριο λόγο του ευχαριστώντας στη συνέχεια και τον τον Αναπληρωτή Πρύτανη και Διευθυντή Πτυχιακών Προγραμμάτων της Σχολής Κένεντυ Joseph McCarthy για τη συνεισφορά του. “Η προσωπική μου πεποίθηση είναι ότι η συνεργασία παρά ο ανταγωνισμός είναι ο μοναδικός δρόμος προς την ευημερία” κατέληξε ο Πρόεδρος δίνοντας το δικό του αισιόδοξο μήνυμα.

Με έναν αντίστοιχο λόγο που μετέφερε αισιόδοξα μηνύματα εφιστώντας, ωστόσο, την προσοχή στις επικίνδυνες πολιτικές συνέχισε ο δρ. Nye λέγοντας πως είναι ιδιαίτερα χαρούμενος που βρίσκεται στην Αθήνα ως ενδιάμεση στάση καθ'οδόν προς το Ισραήλ και ερχόμενος από την Οξφόρδη.

“Δεν είναι εύκολο καθήκον να αναλάβει κανείς για να μιλήσει για το μέλλον της διεθνούς τάξης πραγμάτων και συγκεκριμένα της φιλελεύθερης τάξης” τόνισε “δεδομένου ότι ζούμε σε παράδοξους καιρούς”. Κάποιοι, κατά τη γνώμη του, υποστηρίζουν ότι το τέλος αυτού του είδους του φιλελεύθερου διαλόγου έχει επέλθει εξαιτίας της επικράτησης του αυταρχικού μοντέλου της Κίνας από τη μια και του Τραμπ από την άλλη.

Ωστόσο, για τον διορατικό καθηγητή, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς όπως φαίνονται με την πρώτη ματιά. Τόνισε τις διαφορές στην άσκηση κυβερνητικής πολιτικής εκ μέρους τέως Αμερικανών Προέδρων όπως ο Νίξον “του οποίου η στρατηγική ήταν σαφής” συγκρίνοντας την με την πάραδοξη, “εξωφρενική”, κατά πολλούς, άσκηση πολιτικής εκ μέρους του Τραμπ. Περισσότερο τη συνέδεσε με μια 'αυτοαναφορική' τάση, άμεσα συνυφασμένη με τη σημερινή εποχή της επικράτησης των social media.

Αναφέρθηκε μάλιστα και στο πρόσφατο άρθρο του Niall Ferguson-μαθητή του Nye και συγγραφέα του πετυχημένου βιβλίου The Square and the Tower-ο οποίος θεωρεί ότι αυτή η ασύμμετρη άσκηση πολιτικής μπορεί να γεννήσει κάτι καινούργιο. Διαφωνώντας, εν προκειμένω, ο καθηγητής Nye επέστησε την προσοχή στην επικίνδυνη, κατά τη γνώμη του, έλλειψη καθολικού οράματος συνεργασίας εκ μέρους του Τραμπ έχοντας πολύ καίρια προηγουμένως μιλήσει αναλυτικά για το Σχέδιο Μάρσαλ και το Δόγμα Τρούμαν και πως αυτά συνέβαλαν ώστε να αναπτυχθούν σθεναροί δεσμοί της Αμερικής με την Ευρώπη.

“Πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά από εδώ και πέρα” τόνισε ο καθηγητής υποστηρίζοντας πως επ'ουδενί ο σημερινός Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν πρέπει να εγκαταλείψει το κλίμα των διεθνών συνεργασιών και να διαρρήξει τη φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων “η οποία βασίζεται στις συνεργασίες και σέβεται τους διεθνείς θεσμούς”. Και εδώ ακριβώς, έγκειται, κατά τη γνώμη του, ο μεγαλύτερος κίνδυνος.

Άλλωστε με τις θεωρίες του και τα βιβλία του που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά ο διακεκριμένος καθηγητής έχει ταχθεί με σαφήνεια υπερ της “έξυπνης δύναμης” ο οποία μπορεί να επιλύει προβλήματα και να εμπνέει-παρά να συγκρούεται. Η «έξυπνη δύναμη» αποτελείται από το σωστό κράμα ηγεσίας και έχει την ικανότητα να προσελκύει και να εμπνέει, σύμφωνα με τον γνωστό Πανεπιστημιακό ο οποίος έχει καθορίσει, σε μεγάλο βαθμό, την Αμερικανική Πολιτική συμβουλεύοντας, αντίστοιχα, σε θέματα αμυντικής και εξωτερικής πολιτικής τους Προέδρους Κλίντον και Ομπάμα.