Τεράστιοι προϊστορικοί ελέφαντες στα Γρεβενά

Προϊστορικοί ελέφαντες εντοπίστηκαν από την αρχαιολογική σκαπάνη στα Γρεβενά. Πρόκειται για τεράστια ζώα που ζούσαν πριν από περίπου 3 εκατομμύρια χρόνια στην περιοχή, τρώγοντας φύλλα και καρπούς δένδρων. Ονομάζονται μαστόδοντες, προβοσκιδωτά του είδους Mammut borsoni. Συγκεκριμένα, η αρχαιολογική σκαπάνη εντόπισε ένα ζευγάρι χαυλιοδόντων, το μεγαλύτερο που έχει εντοπιστεί σε παγκόσμιο επίπεδο, σχεδόν 5 μέτρα μήκος.

Τα τελευταία 17 χρόνια πραγματοποιούνται συστηματικές παλαιοντολογικές έρευνες και ανασκαφές στα Γρεβενά από το τμήμα Γεωλογίας του Α.Π.Θ., με επικεφαλής  την επίκουρη καθηγήτρια κυρία Ευαγγελία Τσουκαλά.

Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν έπειτα από πληροφορίες του κ. Δημήτρη Ζησόπουλου, στη θέση Αμπέλια στις παρυφές της πόλης των Γρεβενών. Ακολούθησαν άλλες, από το 1996, μετά από πληροφορίες του κ. Θανάση Δεληβού, στη Μηλιά και στον Πρίπορο του Αγίου Γεωργίου του Δήμου Ηρακλεωτών. Το 1997, η ομάδα που έκανε τις ανασκαφές ανακάλυψε το πρώτο ζευγάρι χαυλιοδόντων με εντυπωσιακό μέγεθος. Το μήκος τους φθάνει τα 4,39 μέτρα.

Πρόκειται για τους μεγαλύτερους του συγκεκριμένου είδους που βρέθηκαν στην Ευρώπη και πιθανότατα στον κόσμο, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες. Ακολούθως η έρευνα έφερε στο φως την κάτω γνάθο του ζώου, από τις πληρέστερες του είδους στην Ευρώπη, καθώς και οστά από τον υπόλοιπο σκελετό του.

Το 2007 εντοπίστηκαν τα λείψανα ενός ακόμη απολιθωμένου ζώου στην περιοχή της Μηλιάς. Οι χαυλιόδοντες του ζώου αυτού (μήκους 5 μέτρων) αποτελούν χωρίς αμφιβολία τους μεγαλύτερους που έχουν βρεθεί στον κόσμο. Το εύρημα είναι εξαιρετικά σημαντικό για την έρευνα γιατί βρέθηκε η κάτω γνάθος και μεγάλο μέρος του σκελετού του ζώου, οπότε και αναμένεται να προκύψουν πολύτιμα στοιχεία για την παλαιοβιολογία και την εξέλιξη του συγκεκριμένου είδους, σε παγκόσμια κλίμακα. Από τα ευρήματα έχει υπολογιστεί το μέγεθος του μαστόδοντου, περί τα 3 μέτρα στο ύψος του ώμου και περίπου 6 τόνοι βάρος.

Πρόκειται για ένα αρσενικό ζώο, η βιολογική ηλικία του οποίου, όπως προκύπτει από τα δόντια της γνάθου, υπολογίζεται μεταξύ 25 και 30 χρόνων. Η γεωλογική ηλικία του υπολογίζεται στα 2,5 με 3 εκατομμύρια χρόνια. Αλλα ζώα της εποχής εκείνης που συνόδευαν τον γίγαντα μαστόδοντο ήταν ρινόκεροι, τάπιροι (συγγενείς των ρινόκερων με κολοβή προβοσκίδα), ένα τεράστιο αιλουροειδές, ο μαχαιρόδοντας, αρκούδες, ιππάρια (μικρόσωμα άλογα με τρία δάχτυλα στα πόδια τους), γαζέλες, ελάφια, αγριόχοιροι και ένας άλλος μαστόδοντας ο Anancus.

Την ερχόμενη Κυριακή 27 Ιανουαρίου στις 6 το απόγευμα θα πραγματοποιηθεί στα Γρεβενά ημερίδα με θέμα τους προϊστορικούς μαστόδοντες και τον χώρο που αναζητούν οι αρμόδιοι για να στεγάσουν τα ευρήματα. Συγκεκριμένα, κατά την επιστημονική εκδήλωση θα συζητηθεί η αναγκαιότητα δημιουργίας ενός πολυδύναμου κέντρου και μουσείου παλαιοντολογίας στην περιοχή της Μηλιάς Γρεβενών και σκοπιμότητα να συνεχιστεί η αναζήτηση και άλλων ευρημάτων για τη ζωή στον πλανήτη μας πριν από 3 εκατομμύρια χρόνια.