Καθισμένοι ο ένας δίπλα στον άλλον, σε έναν κλειστό χώρο, ταξιδεύοντας σε ύψος περίπου 35.000 ποδιών (10.500 μέτρων), είναι φυσικό να αναρωτιόμαστε: τι αέρα αναπνέουμε; Είναι γεμάτος
μικρόβια; Κυκλοφορούν παθογόνοι οργανισμοί γύρω μας χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε; Και τι συμβαίνει στους χώρους των νοσοκομείων, όπου η λέξη «μόλυνση» προκαλεί ενστικτωδώς ανησυχία;
Μία νέα μελέτη έρχεται να ρίξει «φως» σε έναν αόρατο κόσμο που μας περιβάλλει συνεχώς — στον αέρα και στους μικροοργανισμούς που μεταφέρει.
Σύμφωνα με έρευνα του
Πανεπιστημίου Northwestern, ο αέρας τόσο στα
αεροπλάνα όσο και στα
νοσοκομεία φαίνεται να φιλοξενεί κυρίως μικρόβια που σχετίζονται με το ανθρώπινο δέρμα — και όχι παθογόνα που συνήθως προκαλούν ασθένειες.
Πρόκειται για την πρώτη έρευνα αυτού του είδους, όπου οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν καινοτόμα μέσα για τη δειγματοληψία: χρησιμοποιημένες μάσκες προσώπου και φίλτρο αέρα αεροσκάφους.
Οι αναλύσεις αποκάλυψαν ότι οι ίδιοι τύποι ακίνδυνων βακτηρίων εμφανίζονται τόσο στον αέρα των καμπινών όσο και στα νοσοκομεία.
Μάσκες… σε δεύτερο ρόλο
Η μελέτη ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2022, κατά τη διάρκεια της
πανδημίας της COVID-19, όταν οι ανησυχίες για μετάδοση ιών στα αεροπλάνα ήταν στο αποκορύφωμά τους.
Αρχικά, η ομάδα σκόπευε να βασιστεί στα υψηλής απόδοσης φίλτρα αέρα των αεροσκαφών, που συγκρατούν βακτήρια, σκόνη και άλλα μικροσωματίδια. Ωστόσο, σύντομα διαπίστωσαν ότι η χρήση τους για έρευνα είναι εξαιρετικά δαπανηρή και πρακτικά δύσκολη, καθώς απαιτεί να τεθεί το αεροσκάφος εκτός λειτουργίας για συντήρηση.
Έτσι, η λύση ήρθε από κάτι πολύ πιο απλό και καθημερινό: τις
μάσκες.
Εθελοντές φόρεσαν μάσκες σε πτήσεις εντός και εκτός χώρας και, μετά την προσγείωση, τις έστελναν σε αποστειρωμένες συσκευασίες στο εργαστήριο. Παράλληλα, συλλέχθηκαν και μάσκες από τον χώρο του αεροπλάνου, χωρίς ωστόσο να φορεθούν.
Σύγκριση με τα νοσοκομεία
Για να διαπιστώσουν αν τα ευρήματα περιορίζονται στα αεροπλάνα, οι ερευνητές επέλεξαν ένα δεύτερο περιβάλλον με παρόμοια χαρακτηριστικά: τα νοσοκομεία.
Υγειονομικοί εργαζόμενοι παρέδωσαν τις μάσκες τους μετά τη βάρδια, επιτρέποντας στους επιστήμονες να συγκρίνουν δύο περιβάλλοντα με φιλτραρισμένο αέρα και με πολύ κόσμο.
Τι υπάρχει τελικά στον αέρα;
Η ανάλυση του γενετικού υλικού (DNA) από τις μάσκες αποκάλυψε συνολικά 407 διαφορετικά είδη μικροοργανισμών.
Οι περισσότεροι προέρχονταν από:
- το ανθρώπινο δέρμα
- το εσωτερικό περιβάλλον των κτιρίων
- Ελάχιστα δυνητικά παθογόνα εντοπίστηκαν, χωρίς, ωστόσο, ενδείξεις ενεργής μόλυνσης ή μετάδοσης.
Η μικροβιακή σύνθεση του αέρα στα αεροπλάνα και στα νοσοκομεία ήταν εντυπωσιακά παρόμοια, γεγονός που ενισχύει την άποψη ότι οι ίδιοι οι άνθρωποι αποτελούν τη βασική πηγή των μικροβίων στον αέρα και όχι το ίδιο το περιβάλλον.
Και τα ανθεκτικά μικρόβια;
Εντοπίστηκαν επίσης ορισμένα γονίδια αντοχής στα αντιβιοτικά. Αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης, αλλά υπογραμμίζει γεγονός ότι η μικροβιακή αντοχή αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο.
Παρότι η μελέτη επικεντρώθηκε αποκλειστικά στον αέρα, οι επιστήμονες υπενθυμίζουν ότι:
- η μετάδοση ασθενειών γίνεται συχνότερα μέσω επαφής
- τα χέρια και οι επιφάνειες είναι πιο κρίσιμοι «κρίκοι»
- η σωστή υγιεινή παραμένει καθοριστική
Ο αέρας μέσα σε ένα αεροπλάνο ή σε ένα νοσοκομείο ίσως δεν είναι τόσο απειλητικός όσο φανταζόμαστε. Το αόρατο μικροβιακό τοπίο που μας περιβάλλει αποτελείται, στην πλειονότητά του, από «γνωστούς» μας μικροοργανισμούς — κομμάτι του ανθρώπινου οικοσυστήματος.
Η γνώση, τελικά, είναι ο καλύτερος σύμμαχος απέναντι στον φόβο.
Πηγή:
ygeiamou.gr
