Κρίστεν Στιούαρτ: «Είναι ωραίο να αποκαλύπτεις μυστικά»

«Υπάρχουν κάποια βιβλία που ζουν πραγματικά μέσα σου, που εσωτερικεύεις τις σελίδες τους και βρίσκονται για χρόνια στο υποσυνείδητο. Κάτι τέτοιο συνέβη με το βιβλίο της Γιούκναβιτς που όταν το διάβασα μου φάνηκε τόσο παρορμητικό και απόλυτο, που με γέμισε ευτυχία», δηλώνει η Κρίστεν Στιούαρτ για τα αισθήματα που ένιωσε όταν πρωτοδιάβασε το «Χρονολόγο του νερού», το οποίο επεξεργαζόταν για οκτώ ολόκληρα χρόνια μέχρι να καταφέρει να το μεταφέρει με επιτυχία στον κινηματογράφο.

Η ταινία, που έκανε πρεμιέρα στις Κάννες αποσπώντας θερμές κριτικές, με το κοινό να καταχειροκροτεί τη Στιούαρτ για έξι ολόκληρα λεπτά, αναμένεται να προβληθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο επίσημο Διεθνές Διαγωνιστικό Film Forward, τμήμα του 66ου Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που άνοιξε στις 30 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 9 Νοεμβρίου.



Το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Στιούαρτ ήταν μια έκπληξη για όλους, καθώς όταν πρωτοανακοινώθηκε το επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Καννών, τον περασμένο Απρίλιο, δεν είχε προλάβει να συμπεριληφθεί στις λίστες, αλλά, παρότι βρέθηκε να προλαβαίνει στο όριο τη συμμετοχή, οι υπεύθυνοι του φεστιβάλ ήξεραν ότι χτύπησαν διάνα: η ταινία όχι μόνο έχει τη σινεφίλ ατμόσφαιρα που αποτελεί προϋπόθεση για ένα ευρωπαϊκό φεστιβάλ με μια κινηματογράφηση με κάμερα των 16 mm, που συνιστά σκηνοθετική πρωτοτυπία, αλλά, επιπλέον, πραγματεύεται ένα ευαίσθητο θέμα.




Πρόκειται για την αληθινή ιστορία των ομότιτλων απομνημονευμάτων της Λίντια Γιούκναβιτς. Σε αυτά, η Αμερικανίδα συγγραφέας είχε μιλήσει θαρραλέα για τον κακοποιητή πατέρα της, για τα τραύματά της, αλλά και για το πώς κατάφερε να ξαναβγεί στη ζωή ακόμα πιο δυνατή, μεταφέροντας ένα μήνυμα αισιοδοξίας. Το νερό, δομικό στοιχείο του φιλμ, άχρονο και φευγαλέο μαζί, φορτίζεται σημειολογικά με όσα η Γιούκναβιτς είδε να καθρεφτίζονται στην επιφάνειά του απ’ όταν ήταν παιδί και φέρελπις κολυμβήτρια. Με βατήρα την καταλυτική παρουσία της Βρετανίδας ηθοποιού Ιμοτζεν Πουτς στον πρωταγωνιστικό ρόλο και μια αφηγηματική προσέγγιση που φαίνεται να χρησιμοποιεί το σώμα ως σημείο αφήγησης, η ταινία έδειξε να κερδίζει το κοινό με τη δύναμή της δίνοντας πολλά εύσημα στη Στιούαρτ που φαίνεται να κάνει μια ριζική στροφή στην καριέρα της.



Τα γυναικεία θέματα, έτσι κι αλλιώς, δείχνουν να είναι πλέον σημείο αναφοράς για εκείνη, καθώς έχει προχωρήσει πολύ από τότε που έγινε διάσημη μέσα σε μια νύχτα, ως έφηβη πρωταγωνίστρια της σειράς ταινιών «Twilight», με τους παπαράτσι να την κυνηγούν σε κάθε της βήμα. Εχοντας κερδίσει όλο αυτό τον καιρό τους κριτικούς με τις διαφορετικές ερμηνείες της, από το «Δωμάτιο πανικού» στο πλευρό της Τζόντι Φόστερ μέχρι τις ταινίες του Γούντι Αλεν, αλλά και τον πρωταγωνιστικό ρόλο ως λαίδη Νταϊάνα στο «Spencer» του Πάμπλο Λαραΐν, μπορεί πια να δοκιμάζει το μέλλον της παίρνοντας τα εύσημα ως σκηνοθέτις στη μεγάλη οθόνη.

«Τα χρόνια που πέρασα καθοδηγούμενη από τη βούληση άλλων ανθρώπων ήταν που με έκαναν να αναρωτηθώ γιατί κάνουμε κάτι με συγκεκριμένο τρόπο και αν θέλουμε να το κάνουμε διαφορετικά. Οπότε το “Χρονολόγιο του νερού” είναι σαν να σε προσκαλεί να γίνεις μάρτυρας της ασχήμιας, να καθίσεις να σκεφτείς με αιδώ και να αναδυθείς, γνωρίζοντας ότι το σώμα σου και η ιστορία σου ανήκουν σε σένα. Είναι σαν να σου λέει ότι πρέπει να πάψεις να κρύβεσαι», ομολογεί η σκηνοθέτις που είδε το βιβλίο ως μια πρόκληση-πρόσκληση να αποκαλύψει τη δική της πραγματική ταυτότητα και να πάψει να κρύβεται. Ηταν τότε που έκανε την αποκάλυψη σε εκπομπή της φίλης της Ντρου Μπάριμορ για τον έρωτά της με τη σεναριογράφο Ντίλαν Μέγερ, με την οποία γνωρίστηκαν στα γυρίσματα ταινίας και έκτοτε είναι αχώριστες.



Ο έρωτας με την πρώτη ματιά έμελλε μάλιστα να εξελιχθεί αρχικά σε αρραβώνα το 2021 και πέρυσι σε γάμο, με την ίδια να αναφέρει στην εκπομπή του Χάουαρντ Στερν ότι η πρόταση έγινε από τη Μέγερ.

Γι’ αυτό ακριβώς αυτή η ταινία, όπως επισημαίνει η Στιούαρτ, ήταν σαν να την κινητοποίησε και την έκανε να δει σε βάθος «τη γυναικεία εμπειρία που είναι ταυτόχρονα ένα μεγάλο μυστικό», αναγκάζοντάς την, κατά κάποιον τρόπο, να αναθεωρήσει ολόκληρη τη ζωή της. Αρχισε να σκέφτεται ότι οι γυναίκες μαθαίνουμε από μικρές να κρατάμε πάντα τις μύχιες σκέψεις μας για τον εαυτό μας και άρα ένα μύχιο κομμάτι το κρατάμε βαθιά μέσα μας μυστικό. «Αλλά είναι πολύ διασκεδαστικό, πραγματικά, να αποκαλύπτεις μυστικά. Γι’ αυτό ακριβώς το μετέτρεψα σε ταινία, η οποία στα μάτια μου έμοιαζε σαν να παίζω με την καυτή πατάτα -μια πολύ καυτή πατάτα- σε μέσο αποκάλυψης.



Ταυτόχρονα, ήθελα μια ταινία που να σε συγκλονίζει με την αμεσότητά της -με τα γρήγορα cuts, τον υποβλητικό ήχο, τον ενστικτώδη ρυθμό- αντικατοπτρίζοντας έτσι τον τρόπο λειτουργίας της μνήμης, η οποία ήθελα να υπενθυμίζει στον καθέναν που θα τη δει ότι η αφήγηση είναι δική του και ότι δικαιούται να την ξαναγράψει όπως θέλει. Ελπίζω ότι το κοινό θα φύγει κατανοώντας ότι η ανάκτηση της φωνής του -μέσω της γραφής, της τέχνης, της απλής αφήγησης της δικής σου ιστορίας- είναι μια πράξη ριζοσπαστικής δύναμης».

Και αυτό ακριβώς είναι που έκανε την Κρίστεν Στιούαρτ, όπως εξομολογείται, να αντέξει οκτώ ολόκληρα χρόνια έως ότου, αφού ξανάγραψε το βασισμένο στο βιβλίο της Λίντια Γιούκναβιτς σενάριο, να φτιάξει μια ταινία τόσο έντονη και αξεπέραστη, αλλά και τελικά απίστευτα εφήμερη, όσο η ίδια η μνήμη. Οπως ακριβώς ένα χρονολόγιο που γράφεται μέσα στο νερό