ΕΣΤΙΑ Άγιος Νικόλαος: Μια κοινότητα ισότιμης συμπερίληψης στο Γαλαξίδι

«Η κοινότητά μας έχει ως στόχο τη συμπερίληψη χωρίς αποκλεισμούς. Θέλουμε κάθε μέλος να έχει μια γεμάτη ζωή, να συμμετέχει, να ονειρεύεται, να εξελίσσεται». Τα λόγια αυτά ανήκουν στην Τζοβάνα Καμπούρη, πρόεδρο της ΕΣΤΙΑΣ Άγιος Νικόλαος, που λειτουργεί στο Γαλαξίδι.

Η ΕΣΤΙΑ, που ετοιμάζεται για το 1ο Φεστιβάλ Πολιτισμού και Αθλητισμού «Μαζί στη Γιορτή», το οποίο θα πραγματοποιηθεί από τις 16 έως τις 18 Μαΐου 2025, αποτελεί μια πρότυπη κοινότητα δια βίου συμβίωσης ενηλίκων με και χωρίς αναπηρίες.

«Το βασικό κομμάτι είναι η ισότιμη συμβίωση. Όλοι ζουν στα ίδια σπίτια, τρώνε στο ίδιο τραπέζι και συμμετέχουν στις ίδιες δραστηριότητες. Είναι απλό, αλλά πολύ δύσκολο να το φανταστείς αν δεν το ζήσεις. Εδώ, τα άτομα με αναπηρίες ζουν και δημιουργούν μαζί με τους άλλους, χωρίς διαχωρισμούς», λέει η κυρία Καμπούρη. Στα 35 στρέμματα που κατέχει η ΕΣΤΙΑ στο Γαλαξίδι διαμένουν 80 άτομα. Περίπου 30 είναι άτομα με αναπηρίες και οι υπόλοιποι εργαζόμενοι και εθελοντές. Όλοι μετέχουν στις καθημερινές δραστηριότητες, όπως το μαγείρεμα, τις δουλειές του σπιτιού και τις εξορμήσεις στη φύση.

«Σκοπός της ΕΣΤΙΑΣ Άγιος Νικόλαος είναι η συμπερίληψη χωρίς αποκλεισμούς για κάθε ένα από τα μέλη της κοινότητάς μας. Προσπαθούμε να δημιουργούμε τις συνθήκες ώστε όλοι να έχουν μια γεμάτη ζωή με ουσιώδεις κοινωνικές εμπειρίες και να εκπληρώνουν, κατά το δυνατόν, τα όνειρα και τις φιλοδοξίες τους, και ιδίως να πετύχουν την –προστατευμένη– αυτονόμησή τους μέσα στην τοπική κοινωνία, μέσω εργασίας, στέγασης και κοινωνικής ζωής», λέει η κυρία Καμπούρη. Για τον σκοπό αυτό λειτουργούν εργαστήρια Κεραμικής, Κήπου, Κοσμήματος – Χειροτεχνίας, ενώ πλέον λειτουργεί και το εργαστήριο Τεχνολογίας, για να προσφέρει ψηφιακές δεξιότητες σε άτομα και ομάδες, ώστε να βελτιώσουν τη ζωή και τις ευκαιρίες εργασίας τους.

Μια κοινότητα ισότιμης συμβίωσης

Η ιστορία της ΕΣΤΙΑΣ ξεκίνησε το 1993, όταν το γερμανικό ζεύγος Kurt και Doris Eisenmeier αποφάσισε να προσφέρει τα έσοδα από την πώληση του ελληνικού παραρτήματος της οικογενειακής τους επιχείρησης για να δημιουργήσει μια κοινότητα συμβίωσης για ενήλικες με νοητικές αναπηρίες και τους επιμελητές τους. Το ζευγάρι γνώριζε από την αρχή τι ήθελε να πετύχει. Ήδη είχαν ιδρύσει μια παρόμοια κοινότητα στη Γερμανία, στην οποία ζούσαν και εργάζονταν οι ίδιοι και τα τέσσερα παιδιά τους, που δεν είχαν αναπηρίες.

Η συνεργασία των Eisenmeier με δύο Ελληνίδες, τη Βεατρίκη Αργυροπούλου και τη Ροδούλα Σταθάκη-Κούμαρη, οδήγησε στην ίδρυση της ΕΣΤΙΑΣ στο Γαλαξίδι. Παρά τον ενθουσιασμό, η αρχή συνάντησε πολλές δυσκολίες και «σκόνταψε» όχι τόσο στο κράτος, αλλά στην έλλειψη απήχησης από την ευρύτερη κοινωνία.

«Η ιδέα της ισότιμης συμβίωσης ενηλίκων με και χωρίς αναπηρίες και η συμμετοχή των ΑμεΑ στον κοινωνικό ιστό απείχε από τη συνηθισμένη νοοτροπία. Επομένως, η κοινότητα αντιμετώπισε την τοπική απόρριψη αλλά και σοβαρές δυσκολίες να προσελκύσει άτομα με αναπηρίες και επαγγελματίες επιμελητές», αναφέρει η κυρία Καμπούρη. Το εγχείρημα άρχισε να αποδίδει σιγά-σιγά. «Σταδιακά, με πολλές προσπάθειες αλλά και με τον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας στα θέματα της συμπερίληψης, το μειονέκτημα της αρχής μετατράπηκε σε πλεονέκτημα, καθότι το μοντέλο της ΕΣΤΙΑΣ απαντά πλέον στη γενικευμένη αναγνώριση της ανάγκης ολιστικής, δια βίου φροντίδας», προσθέτει.

Η δεύτερη σημαντική δυσκολία που αντιμετώπισε η ΕΣΤΙΑ προέκυψε κατά την περίοδο της κρίσης. «Κλόνισε το μέχρι τότε οικονομικό μοντέλο χρηματοδότησης από τα διάφορα ασφαλιστικά ταμεία των κηδεμόνων των διαμενόντων», εξηγεί η κυρία Καμπούρη. Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση, έγιναν αλλαγές: «Χρειάστηκε να προσαρμόσουμε τις δαπάνες μας και συγχρόνως να ξεκινήσουμε οργανωμένες καμπάνιες ανεύρεσης πόρων. Και αυτό το κεφάλαιο είναι πλέον πίσω μας. Με την ίδρυση, το 2018, του μόνου Κέντρου Ημέρας ΑμεΑ της Φωκίδας και των δύο Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης το 2020, οι οικονομικές αγωνίες της ΕΣΤΙΑΣ είναι πλέον πίσω μας».

Το Φεστιβάλ «Μαζί στη Γιορτή»

Πλέον, η ΕΣΤΙΑ ετοιμάζεται πυρετωδώς για το φεστιβάλ που συνδιοργανώνουν με τον Δήμο Δελφών και ανοίγει τις πύλες του την Παρασκευή (16.5.2025). Ανάμεσα στις δράσεις που περιλαμβάνει είναι αγώνες δρόμου, δημιουργικά εργαστήρια, μουσική, θεατρικές παραστάσεις και δράσεις ευαισθητοποίησης για θέματα κοινωνικής αλληλεγγύης και οικολογίας.

«Η αλληλοεπίδραση με τη γύρω κοινωνία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη του σκοπού μας. Πρέπει, πολύ περισσότερο από σήμερα, να θεωρηθούν τα άτομα μας πλήρη μέλη της κοινωνίας, να προσκληθούν συστηματικά σε δράσεις και εκδηλώσεις, να εργαστούν σε τοπικές επιχειρήσεις, να αγκαλιαστούν από τους γείτονες όταν ζήσουν μέσα στον αστικό ιστό», σημειώνει η κυρία Καμπούρη.

Η προετοιμασία του φεστιβάλ είχε μεγάλη απήχηση. Πάνω από 120 καθηγητές και 1.000 παιδιά πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης από όλη τη Στερεά Ελλάδα, όπως και πάνω από 150 εθελοντές (καλλιτέχνες, αθλητές, επιχειρηματίες), εδώ και μήνες εργάζονται συστηματικά για να διασφαλίσουν ότι το φεστιβάλ θα εκπληρώσει τον στόχο του: να φέρει όλους τους ενεργούς πολίτες κοντά.

«Το “Μαζί στη Γιορτή” σχεδιάστηκε για να μεταδώσει τις ακρογωνιαίες αξίες της ΕΣΤΙΑΣ, την ισοτιμία, την ενσυναίσθηση, την αλληλεγγύη, τον εθελοντισμό, μέσα από όλες τις δράσεις και τις εκδηλώσεις του. Όλοι οι συμμετέχοντες θα μπορέσουν να επιλέξουν να τρέξουν ή να περπατήσουν, να δημιουργήσουν, να φυτέψουν, να διασκεδάσουν και να γευματίσουν ΜΑΖΙ και να ανακαλύψουν τα κοινά σημεία που μας συνδέουν όλους, και όχι αυτά που μας χωρίζουν», καταλήγει.

Όλο το πρόγραμμα και οι εγγραφές αναλυτικά