Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο: Ιδρύθηκε το Ινστιτούτο Κυκλικής Οικονομίας και Βιωσιμότητας - Η συμβολή του στη μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον

Την ίδρυση του Ινστιτούτου Κυκλικής Οικονομίας και Βιωσιμότητας (ΙΚΟΒ), το οποίο θα τελεί υπό το Πανεπιστημιακό Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας (ΠΑΚΕΚ) του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), ενέκρινε η Σύγκλητος του Ιδρύματος.

«Το κυριότερο χαρακτηριστικό του Ινστιτούτου, είναι πως αναπτύσσεται διατμηματικά, περιλαμβάνει δηλαδή στις τάξεις του Καθηγητές και από τις εννέα Σχολές του Πολυτεχνείου, έτσι ώστε να ενισχύεται η αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση πολύπλοκων ζητημάτων, που άπτονται της περιβαλλοντικής διαχείρισης», δηλώνει στο protothema.gr ο Κωνσταντίνος Αραβώσης, Καθηγητής του ΕΜΠ, υπεύθυνος του Ινστιτούτου.

Το νεοϊδρυθέν Ινστιτούτο Κυκλικής Οικονομίας και Βιωσιμότητας (ΙΚΟΒ), το οποίο θα τελεί υπό το Πανεπιστημιακό Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας (ΠΑΚΕΚ) του ΕΜΠ, στοχεύει στην προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας στον τομέα της βιώσιμης ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας, ενισχύοντας τη διεπιστημονική συνεργασία και την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων για τη βιώσιμη διαχείριση πόρων και την ανθεκτικότητα των υποδομών.

Βασικός στόχος του ιδρύματος είναι, επιπλέον, η συνεργασία με τη βιομηχανία και άλλες επιχειρήσεις για την εφαρμογή πράσινων τεχνολογιών, καθώς και η ενίσχυση της εκπαίδευσης μέσα από δράσεις κατάρτισης και επιστημονικές πρωτοβουλίες, αλλά και η δικτύωση σε εθνικό και διεθνές επίπεδο για μεταφορά τεχνογνωσίας, αξιοποιώντας χρηματοδοτήσεις και ερευνητικά προγράμματα.

Η δράση του Ινστιτούτου

«Πρόκειται για το μοναδικό Ινστιτούτο, το οποίο εμπεριέχει όλα τα γνωστικά αντικείμενα, που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των πολύπλοκων περιβαλλοντικών ζητημάτων σχετικά με την κυκλική οικονομία, τόσο σε ερευνητικό όσο και σε εφαρμοσμένο επίπεδο, παρέχοντας τα απαραίτητα ‘εργαλεία’ στην αγορά, τη βιομηχανία», εξηγεί στο protothema.gr ο Κωνσταντίνος Αραβώσης, Καθηγητής στον Τομέα Βιομηχανικής Διοίκησης & Επιχειρησιακής Έρευνας της Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, κάτοχος της έδρας ΟΥΝΕΣΚΟ στο ΕΜΠ για Πράσινη Καινοτομία και Κυκλική Οικονομία, Αντιπρόεδρος στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ).

Όπως επισημαίνει ο ίδιος, οι νέες τεχνολογίες ή προϊόντα αναμένονται να είναι πιο αποτελεσματικά, επειδή θα προέρχονται από τη συνεργασία πολλών διαφορετικών ειδικοτήτων – «θα έχουμε καθηγητές από όλες τις Σχολές του ΕΜΠ. Ξεκινάμε με 20 μέλη ΔΕΠ, που ο καθένας μπορεί να απασχολεί 20-30 άτομα στο εργαστήριό του», συνεχίζει ο Κωνσταντίνος Αραβώσης.

«Το επιστημονικό ερευνητικό δυναμικό είναι και αξιόμαχο, και μεγάλο σε μέγεθος. Βασικό ζητούμενο, είναι η καλλιέργεια συνεργασίας με άλλα Ινστιτούτα, αντίστοιχης εξειδίκευσης και υψηλής στάθμης, κυρίως εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα δίκτυο αριστείας. Με τον τρόπο αυτό, θα διευκολύνεται και η δυνατότητα προσέλκυσης ανταγωνιστικής χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση», προσθέτει ο ίδιος.

Αναφορικά με τη φύση των προβλημάτων, στην επίλυση των οποίων προσβλέπει το Ινστιτούτο, ο Καθηγητής φέρνει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, την παραγωγή αποβλήτων από τη βιομηχανία: «Το ζητούμενο στην κυκλική οικονομία είναι η αξιοποίηση των αποβλήτων ως πρώτες ύλες στην ίδια τη βιομηχανία ή σε άλλες βιομηχανίες του ίδιου ή άλλου κλάδου. Αυτό δεν είναι εφικτό χωρίς την εξειδικευμένη τεχνολογία μετατροπής των αποβλήτων σε χρήσιμη πρώτη ύλη. Εναλλακτικά, εάν δεν μπορεί να αξιοποιηθεί ως πρώτη ύλη, μπορεί να γίνει ενεργειακή αξιοποίηση με τη μορφή καυσίμων», σημειώνει ο δρ Αραβώσης.

Όπως δε προσθέτει, «εξίσου σημαντικό χαρακτηριστικό της κυκλικής οικονομίας, είναι πως θα πρέπει να παράγουμε περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες για να καλύπτουμε τις καταναλωτικές μας ανάγκες, χρησιμοποιώντας λιγότερες πρώτες ύλες, κάτι που μόνο με την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών είναι εφικτό».

Μέσω της ερευνητικής δράσης του Ινστιτούτου και της ανάπτυξης καινοτόμων τεχνολογιών, απώτερος στόχος είναι η κατάκτηση του «zero waste», δηλαδή της κοινωνίας μηδενικών αποβλήτων – «να μην θάβεται, δηλαδή, τίποτε σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) και αντίθετα, να γίνεται πλήρης αξιοποίηση όλων των αποβλήτων», εξηγεί ο Καθηγητής.

Η συμβολή του Ινστιτούτου στην παιδεία της ανακύκλωσης

Πέραν της συνεισφοράς του Ινστιτούτου στην ανάπτυξη τεχνολογιών, που θα μπορούν να βρουν εφαρμογή στην αγορά, σημαντική αναμένεται να είναι η προσφορά του και στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, καθώς μόνο μέσω της εκπαίδευσης θα επιτευχθούν οι στόχοι της περιβαλλοντικής πολιτικής της χώρας.

Η αξία της προσπάθειας καθίσταται ακόμη μεγαλύτερη, αν αναλογιστεί κανείς τα σημερινά δεδομένα στην Ελλάδα, σχετικά με την ανακύκλωση και την αξιοποίηση αποβλήτων από τις βιομηχανίες.

«Σε εθνικό επίπεδο υπολειπόμαστε πάρα πολύ. Στην ανακύκλωση, ως κοινωνία βρισκόμαστε κάτω από το 20%, όταν ο στόχος μας για το 2030, είναι να έχουμε ξεπεράσει το 60%», αναφέρει ο Καθηγητής του ΕΜΠ.

Και προσθέτει: «Επίσης, τεράστια πρόκληση για τη χώρα μας, είναι να καταφέρουμε να φτάσουμε σε εκτροπή από τους ΧΥΤΥ -δηλαδή να μην καταλήγουν στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων - το 90% των αποβλήτων όταν αυτή τη στιγμή, καταλήγει εκεί το 80% των αποβλήτων. Την ίδια στιγμή, αξίζει να τονίσουμε ότι στη Γερμανία, έχουν κλείσει τους ΧΥΤΥ, καθώς αξιοποιούν το 100% των αποβλήτων. Το Ινστιτούτο μπορεί να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση, επειδή χωρίς έρευνα ή καινοτόμες τεχνολογίες, δεν θα μπορέσουμε να πετύχουμε το στόχο της ΕΕ για το 2030».