Σχέδιο για αυτόματη είσπραξη του ΦΠΑ από το Δημόσιο: Τα δύο σενάρια που εξετάζονται

Ένα νέο σύστημα όπου σε κάθε ηλεκτρονική συναλλαγή, ένα μέρος του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) θα αποδίδεται άμεσα στο Δημόσιο, χωρίς τη μεσολάβηση των επιχειρήσεων, σχεδιάζει η φορολογική διοίκηση. Αυτή η αλλαγή στοχεύει στη δραστική μείωση της φοροδιαφυγής και την εξάλειψη καθυστερήσεων στην απόδοση του ΦΠΑ.

Σύμφωνα με την Καθημερινή, το νέο σύστημα που προωθεί η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προβλέπει ότι σε κάθε συναλλαγή μέσω POS, ένα τμήμα του ΦΠΑ θα πηγαίνει απευθείας στα κρατικά ταμεία. Για παράδειγμα, αν ο ΦΠΑ μιας συναλλαγής είναι 100 ευρώ, τα 30 ή 50 ευρώ θα καταλήγουν άμεσα στο Δημόσιο τη στιγμή της πληρωμής.

Η φορολογική διοίκηση εξετάζει δύο σενάρια για το νέο σύστημα:

•Σε κάθε συναλλαγή, ένα σταθερό ποσοστό του ΦΠΑ (π.χ. 30% ή 50%) θα αποδίδεται αυτόματα, ενώ το υπόλοιπο ποσό θα συμψηφίζεται με το ήδη καταβληθέν ΦΠΑ από την επιχείρηση.
•Κάθε επιχείρηση θα έχει εξατομικευμένο ποσοστό ΦΠΑ για την αυτόματη απόδοση, με βάση τον τζίρο του προηγούμενου έτους και τη μηνιαία καταβολή ΦΠΑ.

Για το Δημόσιο, αυτή η αλλαγή σημαίνει αυξημένη εισπραξιμότητα και άμεση ροή εσόδων. Ωστόσο, για τις επιχειρήσεις, η αλλαγή συνεπάγεται την απώλεια ενός άτυπου «κεφαλαίου κίνησης», καθώς μέχρι σήμερα πολλές επιχειρήσεις χρησιμοποιούσαν τον ΦΠΑ που εισέπρατταν από τους πελάτες τους για άλλες ανάγκες.

Η φορολογική διοίκηση καταγράφει ότι το 25 δισ. ευρώ του πραγματικού ληξιπρόθεσμου χρέους προς το Δημόσιο προέρχονται από αδιάθετο ΦΠΑ. Η εφαρμογή του μέτρου της μηνιαίας πληρωμής ΦΠΑ από πέρυσι, για να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση, επιβεβαιώνει τη δυσκολία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων να αποδώσουν τον φόρο στην ώρα του.

Η πλήρης αυτοματοποίηση της είσπραξης του ΦΠΑ απαιτεί σημαντικές αναβαθμίσεις στα συστήματα πληρωμών και προσαρμογές στα λογισμικά των POS και ταμειακών μηχανών. Η ΑΑΔΕ διαβεβαιώνει ότι οι νέες ταμειακές μηχανές είναι ήδη έτοιμες για την εφαρμογή του μέτρου και η πιλοτική εφαρμογή θα ξεκινήσει από τους επαγγελματίες παροχής υπηρεσιών.

Το νέο αυτόματο σύστημα είσπραξης ΦΠΑ είναι μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου ψηφιακού μετασχηματισμού της φορολογικής διοίκησης, που περιλαμβάνει και τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης για τη βελτίωση των ελέγχων και την επιστροφή φόρων εντός 30 ημερών.