Louvre Couture: Η μόδα ως υψηλή τέχνη

Μία από τις πτέρυγες του Λούβρου με τη μικρότερη επισκεψιμότητα, το Τμήμα Διακοσμητικών Τεχνών, δίπλα σε βυζαντινά εικονίσματα, ταπισερί του 17ου αιώνα και έπιπλα Λουί Σεζ, φιλοξενεί απρόσμενα μια έκθεση υψηλής ραπτικής. Με τίτλο «Louvre Couture», το μουσείο παρουσιάζει μέχρι τις 24 Αυγούστου τη μόδα ως μορφή τέχνης, σε έναν διάλογο που δεν περιορίζεται στην αισθητική, αλλά απλώνεται στην ιστορική, κοινωνική και πολιτισμική της διάσταση.

Περισσότερα από 100 κομμάτια υψηλής ραπτικής, από 45 οίκους μόδας, εκτίθενται σε έναν χώρο 9.000 τ.μ. σε αντιπαραβολή με έργα από τον Μεσαίωνα μέχρι τον 19ο αιώνα. Οίκοι όπως Chanel, Dior, Schiaparelli, Balenciaga, Iris van Herpen, Valentino και Marine Serre συμμετέχουν με επιλεγμένες δημιουργίες που δεν λειτουργούν ως δείγματα πασαρέλας, αλλά ως αυτόνομα έργα με ιδιαίτερη σημασία. Η ισορροπία επιτυγχάνεται με την παρουσίαση των ρούχων δίπλα σε εκθέματα: το μπλε-λευκό σακάκι Chanel του Καρλ Λάγκερφελντ πλαισιώνεται από μία πορσελάνινη κονσόλα.

Ο Τζον Γκαλιάνο, αποτίοντας φόρο τιμής στην πριγκίπισσα Σίσι, επέλεξε μετάξι σε έντονες αποχρώσεις κι έτσι εναρμονίστηκε με τη διακόσμηση της εποχής του Ναπολέοντα Γ΄. Το μεταλλικό φόρεμα Gianni Versace, με τις 600 ώρες κεντήματος των κρυστάλλων Swarovski, μοιάζει να αναπαράγει τα ψηφιδωτά της βυζαντινής περιόδου. Ο οίκος Alexander McQueen, με τα παπούτσια Armadillo του 2010, μπαίνει σε διάλογο με τα κεραμικά του 17ου αιώνα από τη συλλογή του Λούβρου.

Η ιδέα ανήκει στον Ολιβιέ Γκαμπέ, διευθυντή του Τμήματος Διακοσμητικών Τεχνών του Λούβρου, ο οποίος πιστεύει ότι «η μόδα είναι το σύγχρονο αποτύπωμα της τέχνης». Οταν ανέλαβε το 2022, του τέθηκε το ερώτημα της διεύθυνσης για το αν η ομορφιά και η μόδα μπορούν να βρουν χώρο στο μουσείο. Η απάντησή του ήταν καταφατική. «Οχι επειδή χρειαζόμαστε περισσότερους επισκέπτες, αφού το Λούβρο υποδέχεται ήδη 9.000.000 τον χρόνο, αλλά διότι η μόδα γεφυρώνει την απόστασή του από τον σύγχρονο κόσμο». Η προσέγγιση του Γκαμπέ ήταν απλή: κάθε ένδυμα επιλέχθηκε για να «συμμετέχει σε έναν διάλογο με ένα συγκεκριμένο αντικείμενο από τη μόνιμη συλλογή», από το Βυζάντιο και τον Μεσαίωνα έως τη Δεύτερη Γαλλική Αυτοκρατορία.

Οπως εξηγεί, στόχος δεν είναι μόνο η προβολή της μόδας, αλλά και η ανάδειξη των αισθητικών επιρροών που συνδέουν τους σχεδιαστές με τους πίνακες, τα υφάσματα και τα έργα τέχνης του Λούβρου. «Το ζητούμενο είναι να δείξουμε πώς οι δημιουργοί εμπνέονται όχι αποκλειστικά από πίνακες, αλλά και από αντικείμενα». Η πρόεδρος του Λούβρου Λοράνς ντε Καρ δήλωσε ότι πρόκειται για μια στρατηγική κίνηση που θέτει νέα στάνταρ: «Η μόδα δεν είναι μόνο εμπορικό φαινόμενο, είναι πολιτισμικό μέσο. Θέλουμε ο κόσμος να δει ότι τα έργα τέχνης και η μόδα δεν είναι αντίπαλοι, αλλά συνομιλητές». Η επιτυχία της έκθεσης, η οποία συγκέντρωσε ήδη 400.000 επισκέπτες μέσα σε λίγους μήνες, σηματοδοτεί νέες συνεργασίες για το μέλλον. Οπως έγινε γνωστό, ήδη σχεδιάζονται πρότζεκτ με καλλιτέχνες, χορευτές και σκηνοθέτες, που θα φιλοξενηθούν στους χώρους του μουσείου με στόχο τη δημιουργία νέων αφηγήσεων.

Πέρα από τα εκθέματα, το μουσείο τράβηξε και για έναν ακόμη λόγο την προσοχή των φασιονίστα. Στις 4 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε το «Grand Dîner du Louvre», ένα γκαλά που συγκέντρωσε περισσότερα από 1 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της συντήρησης των αιθουσών του Λούβρου. Το δείπνο οργανώθηκε χωρίς τη χορηγία κάποιας εταιρείας, γεγονός που υπογραμμίζει την ανεξαρτησία του εγχειρήματος. Στην τετράγωνη αυλή του μουσείου περπάτησε η αφρόκρεμα της μόδας, από την Τζίτζι Χαντίντ μέχρι τον Κριστιάν Λουμπουτέν και την Αννα Γουίντουρ. Η δεξίωση δεν είχε την αίγλη του Met Gala, διέθετε όμως κάτι πολύ σημαντικό: την ουσιαστική και φιλόδοξη επιθυμία για σύνδεση της τέχνης με τη μόδα, χωρίς την παρεμβολή εμπορικών σημάτων. Χάρη σε κινήσεις όπως η έκθεση και το γκαλά, η υψηλή ραπτική συνδέεται όλο και πιο στενά με το Λούβρο και καθιερώνεται ακόμα και τυπικά ως τέχνη που αξίζει να βρίσκεται ανάμεσα στους πίνακες, στα γλυπτά και τα κειμήλια αιώνων.