Ο Αύγουστος του Σεφέρη

Η ποίηση θα είναι πάντα το καταφύγιό μας. Κι όταν μιλάμε για την ποίηση του Σεφέρη, το καταφύγιο αυτό είναι πιο στέρεο, συνομιλεί με το σύμπαν, ρίχνει βαθιές ματιές μέσα μας, μας γαληνεύει και μας κάνει πιο δυνατούς. Τα λόγια του Γιώργου Σεφέρη μοιάζουν με φάρο αυτήν την ταραγμένη εποχή. Με την καθαρή του ματιά, τη σωφροσύνη και την ακρίβεια που τον χαρακτήριζε, ο Σεφέρης μας βοηθάει να ξαναβρίσκουμε το βήμα μας, μαζί και τη χαμένη μας αισιοδοξία.

«Διαβάζοντάς τον, μελετώντας τον, βλέπουμε τι σημαίνει Δάσκαλος. Κάποιος που μας μαθαίνει να σκεφτόμαστε, να ξαναβρίσκουμε  σε μια δύσκολη στιγμή τη δύναμη, το κουράγιο  να περάσουμε απέναντι, εκεί που “η φωνή της ζωής” χρειάζεται το ελεύθερο δημιουργικό πνεύμα για να ανασάνει. Μας δείχνει τον δρόμο ανάμεσα στην παράδοση και την αναζήτηση, την “επιδρομή στο ανέκφραστο”, την κατάκτηση του νέου με όλη τη ζωντανή τέχνη να ρέει στο αίμα του. “Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας” θα γράψει στα “Κρυφά ποιήματα” το 1966 αυτός, ένας πολίτης του κόσμου αλλά και ταυτόχρονα βαθιά  Ελληνικός», επισημαίνει ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ Φιλίππων, Θοδωρής Γκόνης.

Το φετινό φεστιβάλ στήνει μια μεγάλη γιορτή γύρω από το έργο του Σεφέρη. Από την 1η έως τις 28 Αυγούστου ηθοποιοί, σκηνοθέτες, μουσικοί, συγγραφείς, δημοσιογράφοι και εικαστικοί συμμετέχουν σε ένα πανόραμα εκδηλώσεων με όχημα τα λόγια και τις σκέψεις του ανθρώπου που χάρισε στην Ελλάδα το πρώτο της Νόμπελ. Την 1η Αυγούστου η Ιόλη Ανδρεάδη παρουσιάζει στις Φυλακές Φρουρίου το «Φονικό στην εκκλησία» του επίσης βραβευμένου με Νόμπελ Τ.Σ. Έλιοτ, σε μετάφραση Γιώργου Σεφέρη.

Στις 3 Αυγούστου στο Φρούριο η Όλια Λαζαρίδου φέρνει στην Καβάλα την παράσταση «Άσμα Ασμάτων – Μια νύχτα κάτω απ’ τ΄άστρα» που παρουσίασε την άνοιξη στο Θέατρο Τέχνης. «Διαλέξαμε από τις πολλές μεταφράσεις αυτήν του Σεφέρη για έναν κυρίως λόγο. Ίσως και λίγο ρομαντικό… Επειδή σε εποχές τόσο μεγάλης πνευματικής ένδειας, μια γλώσσα παιδεμένη σαν τη δικιά του, γλώσσα ενός αληθινά μεγάλου ποιητή που είναι θησαυρός για τη λογοτεχνία μας, έχει σημασία ν’ ακούγεται, για να μη ξεχνιέται», σχολιάζει η ίδια.

Στις 5 Αυγούστου ο Γιώργος Ανδρέου ντύνει με μουσικές το υπέροχο ποιητικό έργο του Σεφέρη «Ημερολόγιο καταστρώματος Γ’», ενώ στις 8 Αυγούστου ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης μας ξεναγεί στην αλληλογραφία του ποιητή και της γυναίκας του, Μάρως. Στις 9 Αυγούστου η Μαρία Χούκλη «συναντά» τον Γιώργο Σεφέρη σε μία φανταστική συνέντευξη, ενώ στις 10 Αυγούστου οι μαθητές της Δραματικής του ΚΘΒΕ περιδιαβαίνουν στην ποίησή του μέσα από την παράσταση «Ο κύριος Γιώργος Σεφέρης - Ένας βαθύσκιωτος και εντεψίζης Έλληνας».

Στις 11 Αυγούστου ο Δημήτρης Παπαραλλης επιχειρεί ένα προσωπικό ταξίδι στην σεφερική ποίηση με το «Ο δικός μου Σεφέρης | Δούναι και λαβείν: Περιδιαβάσεις και καταδύσεις στην ποίησή του». Στις 17 Αυγούστου ο Δημήτρης Παπαδημητρίου και η Φωτεινή Δάρρα αφήνουν τη μουσική να τρυπώσει στο σεφερικό σύμπαν σε μια συναυλία κάτω από τ’ αστέρια. Στις 18 Αυγούστου ο Νίκος Κυπουργός θυμάται μια συνάντηση του με τον ποιητή στις 13 Οκτωβρίου του 1970, ενώ στις 19 Αυγούστου η Μαρία Πρωτόπαππα διαβάζει ποίηση του σε μία βραδιά με τίτλο «Διάλειμμα χαράς» από το ομώνυμο ποίημα του στη συλλογή «Ημερολόγια Καταστρώματος Α’». 

Ακολουθούν κι άλλες πολλές εκδηλώσεις αφιερωμένες στον Σεφέρη. Ξεχώρισα κι αυτή τη «ραδιοφωνική εκπομπή επί σκηνής» του έμπειρου μουσικού παραγωγού της κρατικής ραδιοφωνίας, Γιώργου Τσάμπρα, που επιλέγει συνθέσεις–σταθμούς από τη μελοποιημένη ποίηση του Σεφέρη στις 25 Αυγούστου. Υπάρχουν επίσης και οι εικαστικές προσεγγίσεις στο έργο του μέσα από τρεις εκθέσεις στη Δημοτική Καπναποθήκη: «Ο φωτογράφος Γιώργος Σεφέρης», «Με τον τρόπο του Γ.Σ.» και «Δέκα ζωγραφικά σχόλια του Γιάννη Μόραλη πάνω στα ποιήματα του Γιώργου Σεφέρη». Αυτός ο Αύγουστος στο Φεστιβάλ Φιλίππων είναι ένας φωτεινός Αύγουστους. Ένας αισιόδοξος Αύγουστος με τον Σεφέρη πανταχού παρόντα.

* Πορτρέτο: Γιάννης Σταύρου