Κολέγια πέντε αστέρων

Κάποιοι έχουν «ξεναγηθεί» στους χώρους τους μέσα από ταινίες και σειρές. Αλλοι έχουν δει φωτογραφίες τυχαία σε κάποιο ενημερωτικό έντυπο. Οι πιο τυχεροί -ή πιο ικανοί- τα γνωρίζουν επειδή φοίτησαν σε αυτά. Ο λόγος για ορισμένα από τα πιο γνωστά αμερικανικά πανεπιστήμια, τα οποία αποτελούν κόσμημα για τις τοπικές κοινότητες που τα φιλοξενούν και εγγύηση επαγγελματικής ανέλιξης για τους αποφοίτους τους. Δεν είναι όμως μόνο το άρτια καταρτισμένο προσωπικό, το ακαδημαϊκό τους πρόγραμμα ή το ερευνητικό τους έργο που τα κάνουν άξια θαυμασμού, αλλά και οι κτιριακές τους εγκαταστάσεις μαζί με τον χώρο που τις περιβάλλει, το λεγόμενο campus. Στα ελληνικά ο όρος αποδίδεται με τη λέξη πανεπιστημιούπολη.

Princeton University
Περπατώντας στους καταπράσινους προαύλιους χώρους του Princeton στο Νιου Τζέρσεϊ νιώθεις σαν πρωταγωνιστής ταινίας όπως το οσκαρικό «Αρωμα Γυναίκας». Πολλά από τα καλυμμένα με κισσό παλιά κτίριά του -που είναι χτισμένα σύμφωνα με το κλασικό Collegiate Gothic στυλ και χρονολογούνται στον αιώνα- χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα ως κοιτώνες, φυσικά ανακαινισμένοι εσωτερικά. Ωστόσο, όλα τα μαθήματα γίνονται σε κτίρια που έχουν υπογράψει μεγάλοι αρχιτέκτονες του 20ού αιώνα, όπως ο Φρανκ Γκέρι, ο Ι.Μ. Πέι και ο Ραφαέλ Βινιόλι.

Harvard University
Το διασημότερο ίσως από τα πανεπιστήμια της περίφημης Ivy League. Οχι αδικαιολόγητα, καθώς τα ονόματα και μόνο των αποφοίτων του -ανάμεσά τους ο Μπαράκ Ομπάμα, η Νάταλι Πόρτμαν, ο Ματ Ντέιμον και ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ, αν και δεν αποφοίτησε ποτέ- αποτελούν την καλύτερη διαφήμιση. Στα πιο αναγνωρίσιμα σημεία του ανήκουν το άκρως χαριποτερικό Annenberg Hall, όπου οι φοιτητές δειπνούν, αλλά και οι «κρυφοί» του κήποι όπως ο Dudley Garden ανάμεσα στο Wigglesworth Hall και τη Lamont Library.

Yale University
Αναντίρρητα, ένα από τα πλέον επιβλητικά campuses. Τα παλαιότερα κτίριά του χρονολογούνται στο 1701, ενώ δεν λείπουν και πιο σύγχρονες εγκαταστάσεις μινιμαλιστικού design, όπως το γήπεδο χόκεϊ Ingalls Rink του αρχιτέκτονα Εερο Σάαρινεν, το κτίριο Τέχνης και Αρχιτεκτονικής του διάσημου Πολ Ρούντολφ που αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα του κινήματος του μπρουταλισμού, η Art Gallery με τη γυάλινη πρόσοψη, αλλά και το Κέντρο Βρετανικής Τέχνης του πανεπιστημίου, και τα δύο του εκπροσώπου του μοντερνισμού Λούις Καν. Τέλος, το μαρμάρινο κτίριο της βιβλιοθήκης σπάνιων βιβλίων και χειρογράφων Beinecke του Γκόρντον Μπάνσαφτ. Αν και ίσως για κάποιους αντιαισθητικά μοντέρνο, φιλοξενεί μια τεράστια συλλογή αρχαίων χαρτών και χειρόγραφα από τον Μεσαίωνα. Στα σπάνια εκθέματά του ανήκει και η Βίβλος του Γουτεμβέργιου του 1454.

Flagler College

Οι μαγευτικοί χώροι του Flagler College στη Φλόριντα με τους πυργίσκους, τους κοκοφοίνικες και το εντυπωσιακό σιντριβάνι δεν αποτελούσαν από την αρχή τόπο μάθησης και γνώσης. Αντιθέτως στέγαζαν το πολυτελές ξενοδοχείο «Ponce de Leon Hall». Ανοιξε τις πόρτες του το 1888 και ήταν ένα από τα πρώτα κτίρια της χώρας που είχαν εντοιχισμένη καλωδίωση για ηλεκτρικό ρεύμα. Τα δωμάτιά του είχαν φιλοξενήσει προσωπικότητες της εποχής όπως ο Μαρκ Τουέιν, ο πρόεδρος Ρούζβελτ, ο Ερνεστ Χέμινγκγουεϊ, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και η Ζόρα Νεάλε Χέρστον.

Duke University
Το δημοφιλές στα πανεπιστήμια αρχιτεκτονικό στυλ Collegiate Gothic κυριαρχεί στα κτίρια του Duke, με πιο χαρακτηριστικό τον ύψους 64 μέτρων πύργο του Duke Chapel με το καριγιόν των 50 καμπανών, τα τρία εκκλησιαστικά όργανα και θέσεις για τουλάχιστον 1.800 άτομα. Στα ωραιότερα σημεία του campus συγκαταλέγονται το Duke Forest, αλλά και οι κήποι Sarah P. Duke, οι οποίοι φέρουν την υπογραφή της διάσημης Αμερικανίδας σχεδιάστριας τοπίου Ελεν Μπίντλ Σίπμαν και περιλαμβάνουν μια τεράστια ποικιλία φυτών και δέντρων, μεταξύ των οποίων τριανταφυλλιές, φοινικοειδή και ίριδες.

Stanford University
Ενα από τα πιο γνωστά αμερικανικά πανεπιστήμια των ΗΠΑ, σε απόσταση αναπνοής από τη Silicon Valley. Αν και ιδρύθηκε το 1885, μεγάλο μέρος των εγκαταστάσεών του καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του τρομακτικού σεισμού που χτύπησε τη Δυτική Ακτή το 1906. Ωστόσο, το ισπανικό αποικιακό αρχιτεκτονικό στυλ που υπήρχε διατηρήθηκε στο ακέραιο και η σημερινή εικόνα του campus, την οποία συμπληρώνουν τα φοινικοειδή, τα πεύκα και τα παρτέρια με τα πολύχρωμα λουλούδια, δεν είναι πολύ διαφορετική από εκείνη που είχε στα τέλη του 19ου αιώνα.

University of California
Το περιβόητο UCLA στο Μπελ Ερ αποτελεί μια πραγματική όαση, που αντί για πλούσια βλάστηση και την απαραίτητη λιμνούλα έχει επιβλητικά κτίρια νεο-ρομανικής αρχιτεκτονικής, όπως η Powell Library και το Royce Hall, τα οποία έχουν φιλοτεχνηθεί κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση της Βασιλικής του Αγίου Αμβροσίου στο Μιλάνο. Τις εντυπώσεις ωστόσο μέσα στο campus κλέβει ο κήπος γλυπτών Franklin D. Murphy. Πρόκειται για έναν από τους καλύτερους στις ΗΠΑ, αφού περιλαμβάνει 70 έργα τέχνης, μεταξύ των οποίων και δημιουργίες του Ωγκύστ Ροντέν, του Αλεξάντερ Κάλντερ, του Χανς Αρπ και της Μπάρμπαρα Χέπγουορθ.

Cornell University
Σε μια κατάφυτη έκταση 19 τετραγωνικών χιλιομέτρων, οι άναρχα δομημένες εγκαταστάσεις του Cornell μοιάζουν να απαρτίζουν ένα ιδιόμορφο χωριό. Σε αντίθεση με την αρχιτεκτονική ομοιομορφία που χαρακτηρίζει τα περισσότερα campuses αναγνωρισμένων πανεπιστημίων, στο Cornell συνυπάρχουν κτίρια βικτωριανού, νεοκλασικού και κολεγιακού γοτθικού στυλ με κατασκευές παραδομένες στο κίνημα του μοντερνισμού. Ακόμη, μέσα στα όρια του campus υπάρχει ένας υπέροχος βοτανικός κήπος, όπως και κήποι αγριολούλουδων και δέντρων. Μάλιστα αν ακολουθήσει κανείς τα δημοφιλή μονοπάτια πεζοπορίας της περιοχής, ο δρόμος του διασταυρώνεται με τους εντυπωσιακούς καταρράκτες Triphammer.

Georgetown University
Δέος! Αυτό αισθάνεται κανείς όταν στέκεται στη σκιά του επιβλητικού Healy Hall, που στεγάζει εκτός από αίθουσες διδασκαλίας και τις διοικητικές υπηρεσίες του Πανεπιστημίου Georgetown στην Ουάσινγκτον. Σχεδιασμένο από την αρχιτεκτονική ομάδα που υπογράφει και τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, το αρχιτεκτονικό αυτό κόσμημα έχει χαρακτηριστεί Εθνικό Ιστορικό Μνημείο. Η θέση του δε στην κορυφή ενός λόφου τού χαρίζει απρόσκοπτη θέα στα νερά του ποταμού Πότομακ.