Ο Καβάφης, η οικονομία και ο έρωτας

«Τα τυχερά παιχνίδια, μια ακόμα έντονα φορτισμένη μορφή παρεκκλίνουσας οικονομικής δραστηριότητας, αποτελεί τη βασική εισοδηματική πηγή των όμορφων πρωταγωνιστών των ποιημάτων “Δύο νέοι, 23 έως 24 ετών” και “Μέρες του 1908” (1921/1932). Το δεύτερο, ιδιαίτερα, ποίημα δομείται με άξονα την αντίθεση ανάμεσα στη καθεστηκυίες οικονομικές δομές και τις ανορθόδοξες πρακτικές της γενικές οικονομίες». Το απόσπασμα αυτό μπορεί να λειτουργήσει άνετα και ως σχόλιο (ένα μεγάλο σχόλιο) για δύο ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη. Και αυτό επιδιώκει ο συγγραφέας του ιδιαίτερου για τα ελληνικά και όχι μόνο δεδομένα βιβλίου του Παναγιώτη Ροϊλού, «Κ.Π.Καβάφης: Η οικονομία του ερωτισμού», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας. Ο συγγραφέας, που είναι καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας και Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, επέλεξε να πραγματοποιήσει ένα πολύ δύσκολο και εξόχως απαιτητικό εγχείρημα που επιδιώκει τη δημιουργική αντιπαράθεση μεταξύ της ποίησης και της οικονομίας διά μέσου του διαρκώς και πολλαπλώς παρόντος Έρωτος. Στο οπισθόφυλλο διαβάζω: «Εστιάζοντας το ενδιαφέρον του στο προκλητικό και πολυεπίπεδο έργο του Κωνσταντίνου Καβάφη, το εν λόγω βιβλίο χαρτογραφεί καινούργιες περιοχές στον χώρο της κριτικής θεωρίας και προσφέρει μία διεπιστημονική μελέτη της κατασκευής της ερωτικής επιθυμίας στην ποίηση εν γένει υπό το πρίσμα του μετωνυμικού λόγου και των αντιοικονομικών λιβιδινικών τροπικοτήτων. 

»Ο Παναγιώτης Ροϊλός δείχνει ότι οι ποικίλες αναθεωρήσεις των όρων της καλλιτεχνικής παραγωγής, της οικονομίας της αγοράς και της διακίνησης του έρωτος σε διάφορα κοινωνικοπολιτισμικά συγκείμενα των τελών του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα στην Ευρώπη αναδιατυπώθηκαν στην καβαφική ποίηση με νέους ανατρεπτικούς τρόπους, οι οποίοι προήγαγαν μία "ανορθόδοξη" ρηματική και λιβιδινική αντιοικονομία της απόλαυσης».

Ο Παναγιώτης Ροϊλός πέραν του γεγονότος ότι είναι Καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας και Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, όπου επίσης κατέχει την Έδρα Γιώργος Σεφέρης, είναι πανεπιστημιακός εταίρος στο Κέντρο Διεθνών Σχέσεων Weatherhead και στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Σπουδών Minda de Gunzburg. 

Έχει συγγράψει και επιμεληθεί οκτώ βιβλία, μεταξύ των οποίων τα "Towards a Ritual Poetics" (μαζί με τον Δημήτριο Γιατρομανωλάκη, 2003), "Ampho-teroglossia: A Poetics of the Twelfth-Century. Medieval Greek Novel" (2005), "C. P. Cavafy: The Economics of Metonymy" (2009), "Imagination and Logos: Essays on C. P. Cavafy" (επιμελητής, 2010), "Medieval Greek Storytelling: Fictionality and Narrative in Byzantium" (επιμελητής, 2014).