Ο Αi Weiwei στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Το τι προκαλεί στον καθένα εντύπωση είναι πάντα διαφορετικό σε μια έκθεση, αλλά σε αυτή την περίπτωση η ματιά σου στέκεται σε πολλά και διαφορετικά σημεία. Από τα δακρυγόνα και τα φυσίγγια που εκτίθενται στον δεύτερο όροφο του μουσείου, τον Πολυέλαιο στο αίθριο του Μεγάρου Σταθάτου αλλά και το έργο Σίδερο Οπλισμού και Φέρετρο. Φυσικά δεν μπορεί κανείς να μην αναφέρει το Standing Figure, έργο που δημιουργήθηκε πριν λίγους μήνες και αφορά σε ένα γλυπτό σε φυσικό μέγεθος εξολοκλήρου από μάρμαρο, το οποίο παραπέμπει όπως μας ενημερώνουν οι επιμελητές «άμεσα στα ειδώλια τύπου Σπεδού που κυριαρχούσαν κατά την Πρωτοκυκλαδική Περίοδο (2800-2300 π.Χ). Σε μια προσωπική ερμηνεία της Κυκλαδικής Τέχνης, ο Ai Weiwei έχει μεταβάλει την κλίμακα, μετατρέποντας το μικρό κυκλαδικό ειδώλιο σε μια πανύψηλη θεότητα. Με σαφή αναφορά στο προκλητικό φωτογραφικό τρίπτυχο Dropping a Han Dynasty Urn (1995) του ίδιου του Ai, το γλυπτό εμφανίζεται με χέρια εκτεταμένα και ένα αγγείο μετέωρο από κάτω, ως ένας υπαινιγμός σχετικά με την καταστροφή αρχαίων έργων τέχνης κατά την Πολιτιστική Επανάσταση στην Κίνα (1966–1976)».



Δική τους θέση στην έκθεση έχουν και οι 12.030 εικόνες που τράβηξε ο καλλιτέχνης με το κινητό του κατά την παραμονή του στη Λέσβο και εκτίθεται στο ισόγειο του Μουσείο μαζί με τη δουλειά έξι Ελλήνων ερασιτεχνών φωτογράφων από το ίδιο νησί. Η παρέμβαση όμως ενός τέτοιου βεληνεκούς καλλιτέχνη δεν θα μπορούσε να μην αφορά και την εξωτερική όψη του Μουσείου. Εκεί, στην κορυφή του Μεγάρου Σταθάτου ο Ai Weiwei ύψωσε τρεις σημαίες, μια για την Ελλάδα, μια για την Ευρώπη και μια με το όνομα Σκιά. Όπως σημειώνουν οι επιμελητές: «Οι Σημαίες του Ai Weiwei συνιστούν μια νέα ομάδα έργων φτιαγμένων ειδικά για την έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης της Αθήνας, ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης εμπλοκής του καλλιτέχνη με την προσφυγική κρίση στη Λέσβο. Οι σημαίες είναι εμβληματικά αντικείμενα, παγκόσμια σύμβολα ταυτότητας, εθνικισμού και της έννοιας του “ανήκειν”. Στο πλαίσιο της μετανάστευσης αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, καθώς χιλιάδες άνθρωποι εγκαταλείπουν τις πατρίδες τους σε αναζήτηση νέας στέγης υπό τη σημαία της Ευρώπης. Δύο από τις σημαίες είναι πράγματι εκείνες της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που μοχθούν στην προσπάθεια να υποκαταστήσουν τις πατρίδες των εκτοπισμένων και των άστεγων. Η τρίτη σημαία αντιπροσωπεύει τον μεταιχμιακό χώρο που καταλαμβάνουν οι πρόσφυγες στη Λέσβο: το στρογγυλό σχήμα στο κέντρο είναι το περίγραμμα του σώματος του Alan Kurdi, του τρίχρονου παιδιού κουρδικής καταγωγής από τη Συρία, του οποίου η εικόνα κατέκλυσε τα παγκόσμια ΜΜΕ μετά τον πνιγμό του στο Αιγαίο στις 2 Σεπτεμβρίου 2015».