Μιχάλης Στούκας

Η γειτονική χώρα αφού παρουσίασε τον δικό της χάρτη με τον οποίο «οικειοποιείται» το μισό Αιγαίο, προχώρησε σε μια σειρά από δηλώσεις Υπουργείων, οι οποίες πάντως δεν είχαν την οξύτητα και τις απειλές που πολλοί ανέμεναν.

Η Τουρκία όπως είναι γνωστό δεν υπέγραψε τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) το 1982. Ο καθηγητής Θεόδωρος Καρυώτης που μετείχε στην ελληνική διαπραγματευτική ομάδα τότε, σε άρθρο του το 2017 έγραψε: «Ακόμα θυμάμαι το βλοσυρό, πένθιμο ύφος της Τουρκικής Αντιπροσωπείας στην ψηφοφορία της 30ης Απριλίου 1982». Η Τουρκία δεν δέχεται το άρθρο 121, παρ. 2 της UNCLOS σύμφωνα με το οποίο τα νησιά έχουν τη δική τους υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ, η οποία καθορίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τον οποίο καθορίζεται για τις ηπειρωτικές περιοχές. Όμως, ακόμα κι αν έχουν, σύμφωνα με την Τουρκία, αυτό δεν ισχύει για το Αιγαίο που το θεωρεί «ειδική περίπτωση» (κλειστή ή ημίκλειστη θάλασσα), για την οποία δεν ισχύουν τα άρθρα της Σύμβασης του ΟΗΕ. Συνεπώς, σύμφωνα πάντα με την Τουρκία, η τουρκική υφαλοκρηπίδα δεν μπορεί να περιοριστεί σε μια στενή λωρίδα, ανατολικά των ελληνικών νησιών.

Τι θα ακολουθήσει μετά την ανακοίνωση του Χωροταξικού Σχεδιασμού από τη χώρα μας, δεν γνωρίζουμε. Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι πλέον το θέμα με την Τουρκία θα οδηγηθεί για επίλυση στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Βέβαια, το 1986 η Τουρκία είχε υπογράψει συμφωνία για υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ στην κατ’ εξοχήν «κλειστή» Μαύρη Θάλασσα με την τότε ΕΣΣΔ. Το ίδιο έκανε λίγο αργότερα με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, τα τρία κράτη με τα οποία είχε υπογράψει συμφωνίες η Τουρκία έγιναν πέντε, με την προσθήκη Ουκρανίας και Γεωργίας. Αυτή η συμφωνία χαρακτηρίζεται ως «μοιραίο λάθος» της Τουρκίας από Έλληνες ειδικούς καθώς η Τουρκία δεν δέχεται για το Αιγαίο αυτό που έχει υπογράψει για τη Μαύρη Θάλασσα, η οποία αποτελεί «ορισμό» της «κλειστής θάλασσας».

Η Τουρκία είναι γνωστή για την αλά καρτ εφαρμογή των διεθνών συνθηκών. «Πατά» πάνω στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο για να αμφισβητήσει τον Χωροταξικό Σχεδιασμό της Ελλάδας. Έχει κάνει κουρελόχαρτο τη Συνθήκη της Λωζάνης σε ό, τι αφορά την ελληνική μειονότητα σε Κωνσταντινούπολη, Ίμβρο και Τένεδο, ενώ κόπτεται για την «τουρκική μειονότητα» της ελληνικής Θράκης. Ο όρος «τουρκική» δεν υπάρχει σε κανένα σημείο της Συνθήκη της Λωζάνης όπου γίνεται σαφής αναφορά για θρησκευτική, μουσουλμανική μειονότητα. Το 1971 έκλεισε την Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης (των Πριγκιποννήσων) με βάση τον νόμο περί απαγόρευσης λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων. Την εισβολή και κατοχή στην Κύπρο τη χαρακτηρίζει «ειρηνευτική επιχείρηση». Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειές της να αναγνωριστεί το ψευδοκράτος κι από άλλες χώρες εκτός από την ίδια, δεν το έχει καταφέρει εδώ και 40 και πλέον χρόνια… Ένα τεράστιο χαστούκι δέχτηκε τις τελευταίες μέρες από τέσσερα τουρκογενή κράτη της Κασπίας (Καζακστάν, Ουζμπεκιστάν, Κιργισία και Τουρκμενιστάν) τα οποία θεωρεί υποχείριά της. Τα κράτη αυτά αποστασιοποιούνται από την Άγκυρα αποδεχόμενα τις αποφάσεις του ΟΗΕ που καταδικάζουν την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και την ανακήρυξη του ψευδοκράτους (541 του 1983 και 550 του 1984 του ΣΑ του ΟΗΕ). Μάλιστα οι 4 αυτές χώρες αποφάσισαν να ανοίξουν πρεσβείες στη Λευκωσία. Και όλα αυτά ήταν αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής Ευρωπαϊκής Ενώσεως-Κεντρικής Ασίας κατά την οποία οι αξιωματούχοι της ΕΕ επέδειξαν σθεναρή στάση και έκαναν σαφές στα παραπάνω κράτη ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση να αναπτυχθούν οικονομικές ή άλλες σχέσεις με αυτά αν δεν δεχθούν τις αποφάσεις του ΟΗΕ για την Κύπρο. Η Τουρκία, που θεωρούσε δεδομένη την στήριξη των κρατών αυτών στο θέμα του ψευδοκράτους μετά την αρχική της αμηχανια έκανε λόγο για δωροδοκία της ΕΕ προς τα κράτη αυτά, καθώς η υπογραφή της Συμφωνίας συνοδεύτηκε από τη χορήγηση κονδυλίων 12 δις ευρώ από την ΕΕ προς τις τουρκογενείς χώρες. Εμβρόντητος έμεινε και ο Ερσίν Τατάρ, ο «Πρόεδρος» του ψευδοκράτους και γνωστό φερέφωνο της Άγκυρας… Εκτεθειμένος είναι και ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν που είχε συμμετάσχει στη Σύνοδο των τουρκογενών κρατών το 2024 και κατέχει τη «θέση» του παρατηρητή στον Οργανισμό τους.

Μπορεί κι εμείς να έχουμε κατηγορήσει επανειλημμένα την Ευρωπαϊκή Ένωση για διστακτικότητα, αναβλητικότητα και απαράδεκτες καθυστερήσεις σε κάποια ζητήματα (π.χ. Ευρωπαϊκός Στρατός) αλλά ποτέ δεν έχουμε σκεφτεί τη χώρα μας έξω από αυτή. Κάποιοι σχολιαστές εδώ, αλλά και πολλοί ακόμα που καταφέρονται κατά της συμμετοχής της Ελλάδας στην ΕΕ, μήπως θα πρέπει να το ξανασκεφτούν καλύτερα και να απαλλαγούν από το σύνδρομο του «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο»; Όσο για τη «δωροδοκία» που ανακάλυψαν οι Τούρκοι, αυτοί δεν έχουν «δωροδοκηθεί» επανειλημμένα πουλώντας μάλιστα αέρα από την ΕΕ, με δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ; Και εν πάση περιπτώσει, ας δωροδοκούσε ο Ταγίπ Ερντογάν τους Τουρκόφωνους φίλους του… Καλό είναι, τόσο ο ίδιος όσο και ο κύριος Τατάρ, μόλις συνέλθουν από την κατραπακιά που δέχτηκαν, να σκεφτούν πιο λογικά και να καταλάβουν ότι ήδη στην Κύπρο έχουν πάρει ,παράνομα, πάρα πολλά. Μήπως ήρθε η ώρα να τελειώνουν με τις ανεδαφικές και προκλητικές απαιτήσεις τους για ανεξάρτητο κράτος στα Κατεχόμενα;

Κομπορρημονεί επίσης συχνά πυκνά ο κύριος Ερντογάν για τα κατορθώματα του τουρκικού στρατού κάνοντας μόνιμη αναφορά στα γεγονότα της Μικράς Ασίας. Εκεί περισσότερο έχασαν οι Έλληνες με τα ολέθρια λάθη που έγιναν, παρά κέρδισαν οι Τούρκοι… Και ας μην ξεχνά ότι η χώρα του σήμερα που δεν μπορεί ακόμα να εξουδετερώσει τους Κούρδους είναι ένα μικρό τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το οποίο μεγάλωσε μόνο με προσάρτηση εδαφών χωρίς ούτε μια ντουφεκιά… (Συνθήκη του Καρς 1921-1922, Ανακωχή Μουδανιών 1922, Χατάι το 1939). Κι αν ανατρέχει στη μάχη του Μαντζικέρτ (1071 μ.Χ.) για να πανηγυρίσει , μάλλον δεν θα πρέπει να νιώθει πολύ περήφανος για τους σύγχρονους Τούρκους. Δυστυχώς άλλοι πολεμούσαν και σκοτώνονταν κι έπαιρναν ως ανταμοιβή, με δυσκολία μάλιστα, τα Δωδεκάνησα, και άλλοι, απόλεμοι, έπαιρναν με πανουργία το 30% των σημερινών εδαφών της χώρας τους…

Εκείνο που θέλουμε να σημειώσουμε κλείνοντας είναι ότι η Τουρκία δρα σχεδόν πάντα εκ του ασφαλούς. Ενδεικτικά, να αναφέρουμε ότι η τουρκική εισβολή στην Κύπρο στις 20 Ιουλίου 1974 έγινε όταν οι ΗΠΑ συγκλονίζονταν από το σκάνδαλο Watergate, ο Τζέραλντ Φορντ μόλις είχε αναλάβει την Προεδρία της χώρας, ενώ ο ανθέλληνας Χένρι Κίσινγκερ έκοβε και έραβε στο State Department και όχι μόνο… Αλλά και στα Ίμια το 1996, θυμίζουμε ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε παραιτηθεί καθώς βρισκόταν σε κρίσιμη κατάσταση στο νοσοκομείο και ο Κώστας Σημίτης ήταν πρωθυπουργός λίγων ημερών. Αυτό φυσικά δεν αποσείει τις ελληνικές ευθύνες και τα μοιραία λάθη μας και στις δύο περιπτώσεις.

Ο Ντόναλντ Τραμπ τρεις μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του δολιχοδρομεί ή αναιρεί αποφάσεις που ο ίδιος έχει πάρει. Η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ είναι προς το παρόν ομιχλώδης. Είναι εύκολο να σταματάς πολέμους ή να βάζεις δασμούς εξωπραγματικούς στα λόγια και άλλο να προσπαθείς να εφαρμόσεις τα παραπάνω στην πράξη, χωρίς να κάνεις άνω κάτω όλο τον πλανήτη…

Όσο για τη νέα πρέσβειρα των ΗΠΑ στη χώρα μας, κυρία Κίμπερλι Γκίλφοϊλ έχει διακριθεί μέχρι τώρα μόνο σε δηλώσεις από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Όταν θα έρθει, ελπίζουμε και ευχόμαστε να γίνει αυτό σύντομα, στην Ελλάδα, θα δει ότι η πραγματικότητα είναι λίγο πιο πολύπλοκη απ’ ό, τι η ίδια νομίζει. «Με τον Τραμπ θα κοιμάστε ήσυχοι τα βράδια» είπε η κυρία Γκίλφοϊλ στις 24 Μαρτίου, πριν ένα μήνα σχεδόν, κατά την υποδοχή της ομογένειας στον Λευκό Οίκο από τον Αμερικανό Πρόεδρο για την Εθνική Επέτειο της 25ης Μαρτίου. Το θέμα είναι όχι μόνο να κοιμόμαστε ήσυχοι τα βράδια, αλλά να μην ξυπνάμε ανήσυχοι και έντρομοι μέσα στη νύχτα ή τα πρωινά, κυρία Κίμπερλι…

ΥΓ. Κι ενώ ο Ερντογάν έχει μετατρέψει την Αγιά Σοφιά και όχι μόνο, σε τζαμί, το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού χρηματοδοτεί σχεδόν με 4 εκατομμύρια ευρώ την αναστήλωση δύο τζαμιών...στην Ήπειρο. Συγκεκριμένα χρηματοδοτείται με 2,2 εκ. ευρώ η αναστήλωση του τζαμιού της Καλούτσιανης στα Γιάννενα και με 1,633 εκ. ευρώ η αναστήλωση του οθωμανικού τεμένους του Ιμαρέτ στην Άρτα...