«Εχω κλείσει τον κύκλο μου στο υπουργείο Οικονομικών»

Η αποψινή ψηφοφορία στη Βουλή για την έγκριση της πολυκύμαντης συμφωνίας με την τρόικα αποτελεί ένα μεγάλο ορόσημο για την πορεία της κυβέρνησης και την πολιτική και οικονομική σταθερότητα στη χώρα. Πολύ περισσότερο, όμως, είναι ένα σημαντικό ορόσημο για τον υπουργό Οικονομικών κ. Γιάννη Στουρνάρα, τον άνθρωπο που ηγήθηκε από ελληνικής πλευράς των πολύμηνων διαπραγματεύσεων με τους εκπροσώπους των εταίρων και πιστωτών της χώρας.

«Θεωρώ ότι έχω κλείσει τον κύκλο μου στο υπουργείο Οικονομικών», δηλώνει προς τους συνομιλητές του ο κ. Στουρνάρας, φανερά ήρεμος και ιδιαίτερα ανακουφισμένος από την επιτυχή ολοκλήρωση της τελευταίας συμφωνίας με την τρόικα, την οποία θεωρεί καθοριστική για τις μελλοντικές εξελίξεις στη χώρα που τις βλέπει να διαγράφονται ευοίωνες.

«Ως χώρα βγήκαμε από τον τάφο. Αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε όλοι», λέει ο υπουργός Οικονομικών κάνοντας έναν μικρό απολογισμό της θητείας των 21 μηνών που συμπλήρωσε στο τιμόνι της οικονομίας. «Το διάστημα αυτό κινηθήκαμε πολλές φορές μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, αλλά τα καταφέραμε», εκμυστηρεύεται. Από το γραφείο του, δείχνει στους επισκέπτες του την πλατεία Συντάγματος. «Εκεί που τώρα βλέπετε να κυκλοφορούν αμέριμνοι τουρίστες και να παίζουν παιδάκια, όταν πρωτοεγκαταστάθηκα στο υπουργείο ατένιζα αντίσκηνα και φωτιές που άναβαν τη νύχτα διάφοροι σκηνίτες που είχαν κατασκηνώσει στην πλατεία. Ολα αυτά τώρα έχουν αλλάξει. Και αυτό που βλέπουμε ίσως είναι μια από τις εικόνες που μαρτυρούν τη μεγάλη αλλαγή που συντελέστηκε στην Ελλάδα», λέει.

Ο υπουργός Οικονομικών εξομολογείται ότι «ο χειμώνας που πέρασε ήταν ο χειρότερος της ζωής μου». Δεν ήταν, όπως εξηγεί, μόνον οι πολλές ώρες που έπρεπε να μένει στο υπουργείο, στο οποίο ξενύχτησε πάρα πολλές φορές, παρέα με λίγους συνεργάτες του και τους ανθρώπους της τρόικας. Ηταν και που, επιστρέφοντας ξημερώματα στο σπίτι του, η ένταση ήταν τέτοια που «δεν μπορούσα να κοιμηθώ και έμενα ξύπνιος ως το πρωί, παρακολουθώντας μεταμεσονύκτιες εκπομπές στην τηλεόραση».  

Οι επιλογές    

Ο 57χρονος οικονομολόγος που βρέθηκε από… σπόντα στην κυβέρνηση του κ. Αντώνη Σαμαρά, όταν τον Ιούνιο του 2012 ασθένησε αιφνιδίως ο συνάδελφός του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Βασίλης Ράπανος, που ήταν η πρώτη επιλογή των συγκυβερνώντων κομμάτων για το υπουργείο Οικονομικών, είναι έτοιμος να αφήσει το πόστο του. Και μάλλον ακόμη πιο έτοιμος να μην επιστρέψει στο πανεπιστήμιο και να συνεχίσει την καριέρα του στην πολιτική. Το τι ακριβώς θα κάνει, φεύγοντας από το υπουργείο Οικονομικών, δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο. Πλέον βέβαιο είναι, όμως, ότι θα μείνει στη θέση του για το επόμενο δίμηνο, αφού «μέχρι τις ευρωεκλογές, ανασχηματισμός της κυβέρνησης δεν θα γίνει». Εξάλλου, όπως λέει, δεν έχει συζητήσει ακόμη με τον πρωθυπουργό, κάτι που πιθανολογείται ότι θα γίνει γύρω στο Πάσχα, όταν θα έχουν ανακοινωθεί από τη Eurostat οι εαρινές προβλέψεις για την οικονομία, που θα πιστοποιούν το πλεόνασμα του 2013 και θα αποτυπώνουν τη φάση της ανάκαμψης στην οποία εισέρχεται η ελληνική οικονομία.

Τρεις είναι, σύμφωνα με όσα συζητά με συνεργάτες του, οι εναλλακτικές που έχει μπροστά του ο κ. Στουρνάρας: η πρώτη είναι η ανάληψη της θέσης του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος. Η δεύτερη είναι η ανάληψη ενός καλού χαρτοφυλακίου στην επόμενη σύνθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Και η τρίτη, μια θέση βουλευτή Επικρατείας στην προσεχή κοινοβουλευτική περίοδο.

Ο υπουργός Οικονομικών δεν απορρίπτει την ιδέα να μετακομίσει στη θέση του κεντρικού τραπεζίτη, αλλά δεν δείχνει να ενθουσιάζεται κιόλας με μια τέτοια προοπτική. Δεν το λέει ρητά, αλλά οι συνομιλητές του αντιλαμβάνονται ότι θα προτιμούσε μάλλον την Κομισιόν, ωστόσο αυτό θα εξαρτηθεί και από τις αρμοδιότητες που μπορεί να αναλάβει ο επόμενος Ελληνας επίτροπος. Για τον πιθανό διάδοχό του στην πλατεία Συντάγματος δεν θέλει να εκφράσει άποψη. «Είναι θέμα του πρωθυπουργού», περιορίζεται να πει, αλλά εκφράζεται θετικά όταν ερωτάται για τον στενό συνεργάτη του πρωθυπουργού κ. Σταύρο Παπασταύρου, ο οποίος φέρεται ως ο επόμενος υπουργός Οικονομικών. «Είναι καλός ο Σταύρος και συνεργαστήκαμε στενά στις τελευταίες διαπραγματεύσεις με την τρόικα» είναι το σχόλιο που κάνει.

Και αν, τελικώς, ο ίδιος πολιτευτεί στην Ελλάδα, με ποιο κόμμα θα το κάνει; «Ολοι ξέρουν ότι ανήκα πάντα στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Οπως και ότι ο Σαμαράς, με τον οποίο συμπορευτήκαμε όλο αυτό το διάστημα, είναι κεντροδεξιός», εξηγεί. «Αυτό, όμως, δεν μας εμπόδισε να έχουμε μια άψογη συνεργασία. Και προσωπικά δεν μπορώ παρά να εκφράσω τη μεγάλη ικανοποίηση που νιώθω από την αμέριστη προσωπική στήριξη που μου παρείχε σε όλη αυτή την πορεία», συμπληρώνει. Από συζητήσεις που έχει με φίλους του προκύπτει ότι σε ενδεχόμενο άνοιγμα της Νέας Δημοκρατίας από τον κ. Σαμαρά προς την κατεύθυνση του φημολογούμενου «Ευρωπαϊκού Συναγερμού για τη Νέα Ελλάδα», εκείνος θα δηλώσει «παρών».
Ο ίδιος, πάντως, δηλώνει ότι δεν έχει «κανένα πρόβλημα» ούτε με τους πολιτικούς από τους άλλους χώρους. «Εχω καλές σχέσεις με όλους και μιλάω με τους πάντες», λέει, εντάσσοντας σε αυτό το πλαίσιο και την πρόσφατη συνομιλία του με τον πρώην πρωθυπουργό κ. Γιώργο Παπανδρέου, στον οποίο τηλεφώνησε για να του παρουσιάσει τις βασικές αρχές των νομοθετικών ρυθμίσεων για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Αλλωστε, όσο και αν κάνει σκέψεις για το μέλλον και θεωρεί ότι ο κύκλος του στο υπουργείο Οικονομικών κλείνει, η εντύπωση που δίνει σε όσους συνομιλούν μαζί του είναι ότι δεν θα το εγκαταλείψει άμεσα. Επιθυμία του είναι να το κάνει αφού πιστωθεί δύο ακόμη επιτυχίες που θεωρεί ότι είναι απότοκες της παρουσίας του στο σημερινό πόστο: την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές και το άνοιγμα των συζητήσεων με τους εταίρους για την ελάφρυνση του ελληνικού δημόσιου χρέους.

Στις αγορές

Ο υφιστάμενος σχεδιασμός για την έξοδο στις αγορές προβλέπει αυτό να γίνει αμέσως μετά τις ευρωεκλογές. Ωστόσο, ο χρονικός αυτός ορίζοντας μπορεί να έρθει πολύ πιο κοντά αμέσως μετά την εκταμίευση των υπολειπόμενων δόσεων της δανειακής σύμβασης που θα εγκριθούν στις επικείμενες συνεδριάσεις του Eurogroup και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
«Μόλις πέσει το χρήμα, είναι πολύ πιθανό να γίνει ένα τέτοιο “μπαμ” στην αγορά και να κινηθούν ακόμη πιο κάτω τα spreads, τα οποία ήδη έχουν υποχωρήσει σημαντικά, ώστε ο δανεισμός να γίνει δελεαστικός» είναι ο κρυφός πόθος που εκφράζουν οι συνεργάτες του, θεωρώντας εφικτό η πολυπόθητη επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές να γίνει πριν από τις ευρωκάλπες, εκεί περί τις αρχές του Μαΐου.  

Ο κ. Στουρνάρας θέλει ακόμη να είναι εκείνος που θα ξεκινήσει τις συζητήσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους, καθώς έχει οικοδομήσει μια στενή σχέση εμπιστοσύνης με τους περισσότερους Ευρωπαίους ομολόγους του, τους οποίους θα υποδεχθεί την Τρίτη στην Αθήνα ως προεδρεύων του Ecofin, έχοντας στο ενεργητικό του ότι επί των ημερών του ολοκληρώθηκε με επιτυχία η συμφωνία για το μεγάλο εγχείρημα της ευρωπαϊκής τραπεζικής ένωσης.

Το φιλί της Αυστριακής υπουργού!

Γυρνώντας τον χρόνο πίσω, ο υπουργός Οικονομικών θυμάται το εχθρικό κλίμα που αντιμετώπισε στις πρώτες συνεδριάσεις του Eurogroup. Στην παρθενική του συμμετοχή, η Αυστριακή υπουργός κυρία Μαρία Φέκτερ τον υποδέχθηκε με ιταμό ύφος. Ορθια μπροστά του και με ένα τσιγάρο στο χέρι άρχισε να του επιτίθεται φραστικά, λέγοντας: «Ολο τα ίδια και τα ίδια μάς λέτε και τίποτα δεν κάνετε. Βαρεθήκαμε πια τα ψέματά σας!».
Ο Ελληνας υπουργός, μετά την αρχική αμηχανία που ένιωσε, ανέκτησε την αυτοκυριαρχία του και απάντησε: «Δεν είναι τρόπος να μιλάτε αυτός. Εγώ είμαι τεχνοκράτης, μόλις ανέλαβα και δεν μπορείτε να μου λέτε αυτά που λέτε. Πρέπει να αντιληφθείτε και εσείς ότι αυτή τη στιγμή η μάχη του ευρώ δίνεται στην Αθήνα».

Προς υπεράσπιση του κ. Στουρνάρα προσέτρεξε ο Γερμανός υπουργός κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος αποδέχθηκε το επιχείρημα ότι η μάχη για τη σωτηρία του ευρώ περνούσε από την Ελλάδα, χωρίς, όμως, να παραλείψει κι εκείνος να ασκήσει την κριτική του με σαφώς πιο διπλωματική γλώσσα. Σε μια από τις επόμενες συνεδριάσεις και αφού ο Ελληνας υπουργός είχε δώσει τα διαπιστευτήρια της σοβαρότητας και της τεχνοκρατικής επάρκειας που τον διακρίνει, η οξύθυμη Αυστριακή υπουργός απολογήθηκε για τη συμπεριφορά της με… ένα φιλί στο μάγουλο του κ. Στουρνάρα και με τη φράση: «Σε βρήκα μπροστά μου και ξέσπασα…».
«Ολα αυτά ανήκουν πια στο παρελθόν και η Ελλάδα έχει ανακτήσει τον σεβασμό ολόκληρης της Ευρώπης και έχει αποκτήσει μεγάλο απόθεμα αξιοπιστίας. Το αισθάνομαι όλο και πιο έντονα τελευταία», λέει στους συνομιλητές του ο υπουργός Οικονομικών, αποκαλύπτοντας, ενδεχομένως, έτσι και την προτίμηση που έχει για το άμεσο πολιτικό του μέλλον.