Λόρα Τσάπλιν: «Θέλω να δίνω χαρά όπως ο παππούς μου, ο Σαρλό»
Η εικαστικός εγγονή του Τσάρλι Τσάπλιν ζωγραφίζει πορτρέτα του παππού της που γίνονται sold out και μιλά για τον άνθρωπο πίσω από έναν από τους μεγαλύτερους ηθοποιούς όλων των εποχών
Συνέντευξη στη Μαρία Λεμονιά
H εγγονή του Τσάρλι Τσάπλιν και κόρη του διάσημου μουσικού παραγωγού Γιουτζίν είναι μια γυναίκα με ουσιαστικό καλλιτεχνικό DNA, το οποίο μετουσιώνει σήμερα με πολλαπλούς τρόπους. Ζωγράφος, γλύπτρια και σχεδιάστρια, το καλλιτεχνικό έργο της Λόρα Τσάπλιν είναι τόσο δημοφιλές που παρουσιάζεται σε sold out εκθέσεις στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Τη συναντάμε τηλεφωνικά μια Κυριακή πρωί, με αφορμή την τρέχουσα έκθεσή της «Dream Life in Color» στην περίφημη Artion Galleries της Γενεύης, που έχει κάνει το φιλότεχνο κοινό να μιλάει ξανά για την ταλαντούχα απόγονο του αξεπέραστου ηθοποιού του βωβού κινηματογράφου.
«Γεννήθηκα στην Ελβετία και μετά το διαζύγιο των γονιών μου [σ.σ.: μητέρα της είναι η Ιρλανδή Μπερναντέτ Τσάπλιν] μετακόμισα στο Λονδίνο. Οταν επέστρεψα στην Ελβετία σπούδασα σχέδιο μόδας, την οποία πάντα λάτρευα κι έτσι οδηγήθηκα στη δημιουργία της δικής μου σειράς ρούχων.
Η τρέχουσα έκθεση της Λόρα Τσάπλιν στη Γενεύη περιλαμβάνει τρεις ενότητες: τις γυναικείες φιγούρες, τα αγαπημένα της άλογα και τον διαχρονικό και αξεπέραστο Σαρλό
Ταυτόχρονα, όμως, η επαφή με το μολύβι και τα χρώματα ανέδειξε και την κρυφή μέχρι τότε αδυναμία μου στη ζωγραφική. Σιγά-σιγά άρχισα να ζωγραφίζω», λέει η διάσημη εικαστικός, που σε πολλά από τα διεθνώς περιζήτητα έργα της αναπαριστά τον αξέχαστο παππού της.
Η 38χρονη δημιουργός ανακάλυψε αρκετά νέα τις καλλιτεχνικές της δεξιότητες, όταν ζωγραφίζοντας έναν pop art πίνακα για τα γενέθλια της μητέρας της, μια γκαλερί στο Μοντρέ, που διέκρινε το ταλέντο της, ζήτησε να δει τη δουλειά της. «Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι δεν είχα κανέναν άλλον πίνακα να δείξω!» λέει γελώντας η Λόρα. «Κι έτσι, μου έδωσαν περιθώριο έναν χρόνο για να ετοιμάσω μερικά κομμάτια. Ζωγράφισα 60 πορτρέτα, κάτι που βρήκα πολύ συναρπαστικό.
Από τότε δεν έχω σταματήσει ποτέ». Ανοιχτή και άκρως επικοινωνιακή, δεν διστάζει να αποκαλύψει ότι η οικογένειά της δεν ήταν εξαρχής υποστηρικτική στην καλλιτεχνική της καριέρα. «Η οικογένειά μου ήταν αντίθετη. Δεν ήθελαν να ζωγραφίζω τον Τσάρλι Τσάπλιν επειδή ανησυχούσαν για την κριτική που μπορεί να αντιμετώπιζα ως ζωγράφος με αυτή την τεράστια κληρονομιά.
Χαίρομαι που άκουσα την καρδιά μου και έκανα αυτό που ήθελα. Σήμερα είναι πολύ περήφανοι για μένα», αναφέρει, και η κουβέντα μας πηγαίνει στον θρυλικό Τσάρλι Τσάπλιν.
«Αν και δεν είχα την ευκαιρία να τον γνωρίσω -πέθανε 10 χρόνια πριν γεννηθώ- νιώθω στενά συνδεδεμένη μαζί του. Εχω κληρονομήσει τα καλλιτεχνικά και δημιουργικά του γονίδια, όπως και την τελειομανία του. Ουσιαστικά είναι αυτός που με μύησε στη σημασία του γέλιου στη ζωή μας: μια μέρα χωρίς γέλιο, είναι μια χαμένη μέρα. Εχω δει πώς επηρεάζει τον κόσμο και, όπως κι εκείνος, έχω την ανάγκη να κάνω τους ανθρώπους να χαμογελούν.
Είναι προνόμιο να έχω το επώνυμο του παππού μου. Το έργο μου ορίζεται σε ένα μεγάλο μέρος από αυτό, κάτι που έχει σίγουρα δύο όψεις. Ανοίγει πόρτες, κι αυτό είναι το θετικό. Αλλά από εκεί και πέρα, δίνεις έναν δύσκολο αγώνα για να μπορέσεις να χαράξεις με επιτυχία τη δική σου πορεία».
Η έκθεση στην Artion Galleries της Γενεύης περιλαμβάνει τρεις ενότητες. «Η πρώτη αφορά τις γυναικείες φιγούρες. Εδώ κρύβεται όλος ο πρότερος επαγγελματικός μου βίος που σχετίζεται με τη μόδα. Η αγάπη για την ομορφιά, το γυναικείο σώμα και την καλαισθησία. Η δεύτερη έχει να κάνει με τα άλογα.
Διεθνώς καταξιωμένη καλλιτέχνις, όταν δεν ζωγραφίζει τα αναγνωρίσιμα πλέον έργα και πορτρέτα του παππού ττης , η Λόρα Τσάπλιν χαλαρώνει με την κηπουρική
Γενικότερα στο έργο μου είναι ευδιάκριτη η αγάπη μου για τη φύση και τα ζώα, πόσο μάλλον για τα άλογα, τα πιο ελεύθερα όντα του πλανήτη. Ιππεύω από πολύ μικρή, ενώ διατηρώ έναν όμιλο θεραπευτικής ιππασίας στην Ισπανία. Αυτό είναι το άλλο κομμάτι της επαγγελματικής μου δραστηριότητας», εξηγεί. Και φυσικά, στην τρέχουσα έκθεσή της υπάρχει μια τρίτη ενότητα με τα πορτρέτα του παππού της. «Περιλαμβάνει σκηνές από ταινίες του που λατρεύω.
Σε πάρτυ των παιδικών της χρόνων
Που είναι καθισμένος σε ένα παγκάκι και κάνει μορφασμούς, που έχει αγκαλιά ένα μικρό παιδί ή από την τελευταία σκηνή, όπου διασχίζει μοναχικά έναν δρόμο. Νομίζω ότι κανένας ηθοποιός δεν μπόρεσε να περάσει τόσα πολλά κοινωνικά μηνύματα όσο ο Σαρλό. Μηνύματα ευαισθησίας, ανθρωπιάς, δημοκρατίας. Ουσιαστικά, μηνύματα ενσυναίσθησης που μας πείθουν πόσο πολύ ο άνθρωπος χρειάζεται το χιούμορ, ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής του».
Πίσω από αυτούς τους νοσταλγικούς pop art πίνακες υπάρχει μεγάλο πάθος και έρευνα. «Μελέτησα πολύ τον παππού μου πριν αρχίσω να τον ζωγραφίζω. Τα πορτρέτα του τα φτιάχνω με μια ιδιαίτερη τεχνική - με πινέλο αλλά και με τα ίδια μου τα δάχτυλα ώστε να έχω πιο άμεση, πιο προσωπική σχέση με τον καμβά.
Κάθε φορά που διακόπτω, πρέπει μετά να θυμηθώ ποιο δάχτυλο χρησιμοποιούσα και πώς. Μερικά πορτρέτα είναι ασπρόμαυρα, αφού ο Τσάπλιν δεν αγαπούσε το χρώμα. Παρόλο που πρόλαβε τον έγχρωμο κινηματογράφο, εκείνος συνέχισε να προτιμά τις ασπρόμαυρες ταινίες», εξηγεί για τον δικό της Σαρλό, που είναι τόσο αγαπητός σε ένα μέρος του κοινού όσο σε κάποιους άλλους η Μέριλιν του Αντι Γουόρχολ. Αλλωστε, το να έχεις έναν πίνακα του Σαρλό με υπογραφή Τσάπλιν, έχει από μόνο του μια ιστορική αλλά και επενδυτική αξία.
Η ίδια είναι χαμηλών τόνων, σε αντίθεση με το star system μέσα στο οποίο έχει ζήσει από παιδί. Ο πατέρας της, ο γιος του Τσάρλι Τσάπλιν, Γιουτζίν, είναι καταξιωμένος μουσικός παραγωγός που έχει συνεργαστεί με αστέρες της παγκόσμιας σκηνής, όπως οι Rolling Stones, ο Ντέιβιντ Μπόουι, οι Queen κ.ά. Η Λόρα θυμάται ακόμα τον Μάικλ Τζάκσον να καταφτάνει στα μέρη τους με το ελικόπτερό του. «Οταν ο πατέρας μου ηχογράφησε το άλμπουμ του Τζάκσον “Blood on the Dance Floor: HIStory in the Mix”, εκείνος μου εκμυστηρεύτηκε ότι το αγαπημένο του τραγούδι όλων των εποχών ήταν το “Smile”, το οποίο είχε γράψει ο παππούς μου - ο Τσάρλι Τσάπλιν συνέθεσε και μουσική.
Ο Μάικλ Τζάκσον ήταν ένας πολύ γλυκός και στοργικός άνθρωπος. Ερχόταν τακτικά στο σπίτι μας. Θυμάμαι ότι στο τραπέζι συχνά δεν ήθελε να κάθεται με τους μεγάλους, αντιθέτως προτιμούσε τη δική μας παρέα, των παιδιών. Μιλούσαμε τακτικά στο τηλέφωνο. Και δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνη τη στιγμή που με ανέβασε στη σκηνή, σε μια συναυλία του στην Ελβετία. Και ο Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ ερχόταν στο σπίτι μας - υποδύθηκε μάλιστα τον παππού μου στην ταινία “Chaplin” το 1992.
Νόμιζα ότι ήταν ξάδελφός μου γιατί έμοιαζε πολύ με εμάς τους Τσάπλιν. (γέλια) Θυμάμαι και τον Αντονι Χόπκινκς, που μέχρι σήμερα είναι ένας από τους πιο αγαπημένους μου ηθοποιούς. Οταν τον είχα πρωτοδεί στο σπίτι μας, μικρή ακόμα, τον λάτρεψα. Μόλις το είπα στην αδελφή μου, εκείνη μου έδειξε την ταινία “Χάνιμπαλ”. Τρομοκρατήθηκα, δεν μπορούσα να φανταστώ πώς ένας τόσο γλυκός άνθρωπος μπορούσε να γίνει τόσο τρομακτικός. Είχα σοκαριστεί!».
Με τόσες εμπειρίες από τον κόσμο της σόουμπιζ, τη ρωτώ για την ανθρώπινη πλευρά όλων αυτών των προσωπικοτήτων. «Παρόλο που είναι υπερπροβεβλημένοι, εργάζονται σκληρά και είναι άνθρωποι όπως όλοι μας. Λυπούνται με τα ίδια πράγματα, έχουν τις ίδιες ανησυχίες, ανασφάλειες και αγωνίες.
Βιώνουν μια έντονη ζωή με φλας και συνεχή έκθεση, και όλο αυτό δεν είναι εύκολο ούτε να το αντέξεις ούτε να το διαχειριστείς, γιατί ταυτόχρονα οι απαιτήσεις και η πίεση που συνεπάγεται η ιδιότητά τους είναι φοβερή. Στην ουσία, δεν διαφέρουν από έναν μέσο άνθρωπο, αναζητούν την ευτυχία». Η ίδια ένιωσε ποτέ πίεση, μεγάλωσε με τη νοοτροπία ότι είναι η εγγονή του μεγάλου και τρανού Τσάρλι Τσάπλιν; «Καθόλου, ο πατέρας μου δεν μιλούσε ποτέ στο σπίτι για τον παππού μας. Ηξερα ότι ήταν διάσημος και είχα δει πολλές ταινίες του, αλλά μέχρι εκεί.
Ωσπου στα 16 μου, όταν άρχισα να σπουδάζω Τέχνη, ανέλαβα μια εργασία με θέμα το έργο του. Οι συμμαθήτριές μου διαμαρτυρήθηκαν ότι αυτό ήταν άδικο, επειδή ανέλαβα κάτι που γνώριζα. Η αλήθεια είναι ότι δεν γνώριζα. Τότε ανακάλυψα πόσο σημαντικός καλλιτέχνης αλλά και άνθρωπος ήταν ο Τσάπλιν.
Αρχισα να ρωτώ τον πατέρα μου κι εκείνος να μου ξετυλίγει το κουβάρι των δικών του αναμνήσεων. Και τότε αντιλήφθηκα ότι επρόκειτο για έναν σημαντικό καλλιτέχνη, ο οποίος μέσα από το χιούμορ ένωνε τους ανθρώπους, είτε επρόκειτο για την ελίτ είτε για άστεγους. Ενας ηθοποιός που ανεξάρτητα από θρησκείες, πιστεύω, πατρίδες και γλώσσες, έδινε την ελπίδα για μια καλύτερη ζωή, για έναν κόσμο πλημμυρισμένο από συναισθήματα και αγάπη.
Δεν ήταν απλώς μια αγαπημένη περσόνα του βωβού κινηματογράφου. Είναι το πρότυπο της ανθρωπιάς που αναζητάμε σε δύσκολες εποχές, όπως και σήμερα. Δεν είναι τυχαίο ότι στις εκθέσεις μου, πολλοί επισκέπτες έρχονται να μου πουν με ενθουσιασμό: “Χαίρομαι που ξανάφερες στο προσκήνιο τον παππού σου. Ο Τσάπλιν μάς χάρισε χαμόγελα σε εποχές που το είχαμε πραγματικά ανάγκη. Ακόμη και σήμερα χαρίζει ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο».