Η ζωή των μουσουλμάνων της Νέας Υόρκης μέσα από φωτογραφίες

Φωτογράφοι απεικονίζουν την ποικιλία και την ομορφιά της μουσουλμανικής ζωής στη Νέα Υόρκη “Muslim in New York” («Μουσουλμάνος στη Νέα Υόρκη»), σε μια παγκόσμια καλλιτεχνική απάντηση στην απόπειρα του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλλει την απαγόρευση εισόδου σε πολίτες επτά μουσουλμανικών χωρών. Η συγκεκριμένη έκθεση φιλοξενείται στο Μουσείο της Πόλης της Νέας Υόρκης (Museum of the City of New York - MCNY) και είναι μία από τις πιο πρόσφατες απαντήσεις στη επιδιωκόμενη πολιτική.

Υπάρχουν σχεδόν 270.000 μουσουλμάνοι που ζουν στη Νέα Υόρκη, σύμφωνα με το MCNY. Αυτό αντιστοιχεί στο 3% του πληθυσμού της πόλης. Το φωτογραφικό θέαμα, που αποτελείται από τη δουλειά των Αλεξάντερ Άλαντ, Εντ Γκράζντα, Ρόμπερτ Γκέρχαρντ και Μελ Ρόζενταλ, αποτίνει φόρο σε αυτή τη διαφορετική κοινότητα -τμήμα του οικοδομήματος της Νέας Υόρκης ήδη από την εποχή που ήταν γνωστή ως Νέο Άμστερνταμ- και στην επίδραση που είχε στην κληρονομιά, στον δυναμισμό και στην καρδιά της Νέας Υόρκης.

«Αυτή η ειδική εγκατάσταση έρχεται σε μια στιγμή κατά την οποία ο τόπος των μεταναστών από μουσουλμανικές χώρες εξετάζεται στενά, ακόμα και προκαλείται, σε ένα εθνικό επίπεδο», εξηγεί η διευθύντρια του MCNY, Γουίτνι Ντονχάουζερ. Σε μια στιγμή όπου ο φόβος και η άγνοια απειλούν να ξεριζώσουν τις αρχές της Αμερικής, η ευφυής έκθεση δείχνει κάποιους από τους άνδρες, τις γυναίκες και τα παιδιά που αποκαλούν την Αμερική πατρίδα τους.

Δείχνοντας φωτογραφίες από το 1940 έως και σήμερα, η έκθεση εναντιώνεται στα απατηλά στερεότυπα για τους μουσουλμάνους. Οι καλλιτέχνες προβάλλουν μετανάστες και γεννημένους στην Αμερική μουσουλμάνους από πολλαπλά φυλετικά, εθνικά και πολιτιστικά βάθη, συμπεριλαμβάνοντας Άραβες, Τούρκους, Αφγανούς, Αφροαμερικάνους και Λατίνους και δείχνοντας ότι δεν υπάρχει μόνο μία αναπαράσταση της μουσουλμανικής ζωής.

Ένας φωτογράφος που συμμετείχε στο θέαμα είναι ο Ρόμπερτ Ρόμπερτ Γκέρχαρντ, ο οποίος, από το 2010 έχει καταγράψει άτομα να προσεύχονται σε τζαμιά σε διάφορες πόλεις των ΗΠΑ. Ο ίδιος ξεκίνησε το πρότζεκτ ακολουθώντας τη μαζική κατακραυγή που ακολούθησε την πρόταση της Μουσουλμανικής Αμερικάνικης Κοινότητας να μετατρέψει ένα μοναστήρι σε τζαμί και σε κέντρο κοινότητας στο Στάτεν Άιλαντ.

Η έντονη εχθρότητα απέναντι σε αυτή την ιδέα παρακίνησε τον Γκέρχαρντ να εξετάσει τις υποθέσεις και τις προκαταλήψεις απέναντι στη μουσουλμανική κοινότητα: «Άκουγα όλες τις ιστορίες για το τι συμβαίνει με τα τζαμιά, αλλά στην πραγματικότητα κανείς δεν είχε πάει σε αυτά», ανέφερε στη Huffington Post.





Ξεκινώντας κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού το 2010, ο Γκέρχαρντ κατέγραψε την καθημερινή ζωή σε ένα τζαμί στο Μπρούκλιν. «Ήμουν κυρίως σαν μια μύγα στον τοίχο», εξήγησε. «Θα πήγαινα δύο με τρεις φορές την εβδομάδα στο τζαμί, θα απασχολούμουν με τα παιδιά που έπαιζαν μπάσκετ στο πάρκο, θα παρακολουθούσα νεανικές συγκεντρώσεις, μαθήματα καράτε σε όλο το μέρος».

Αρχικά, ο Γκέρχαρντ περίμενε ότι το πρότζεκτ θα διαρκούσε σχεδόν ένα χρόνο, αλλά ύστερα από έξι χρόνια συνεχίζει ακόμα. «Αρχικά, το σχέδιό μου ήταν να κάνω μόνο αυτό το ένα τζαμί στο Μπρούκλιν», είπε. «Αλλά δεν μπορείς να αφηγηθείς την ιστορία των Αμερικανών μουσουλμάνων όλης της χώρας με ένα τζαμί». Από τότε έχει επισκεφτεί μέρη λατρείας σε πόλεις όπως την πόλη της Οκλαχόμα, τη Φολς Τσερτς της Βιρτζίνια, τη Μπρίτζβιου του Ιλινόις και τη Φορτ Γουέιν της Ιντιάνα.



Μια φωτογραφία που ξεχωρίζει ο Γκέρχαρντ από το πρότζεκτ του είναι η εικόνα ενός μουσουλμάνου αστυνομικού που προσεύχεται στο Park 51, στο ισλαμικό κέντρο του Μανχάταν που συχνά αναφέρεται ως το «τζαμί του Σημείου Μηδέν». Η εικόνα αιχμαλωτίζει τον αξιωματικό να γονατίζει σε μια στιγμή γαλήνιας προσευχής, μια χτυπητή αντίθεση απέναντι στο ισλαμοφοβικό αφήγημα που κυριάρχησε εναντίον της εγκατάστασης του τζαμιού. «Ήμουν ο πρώτος φωτογράφος στον οποίο επετράπη να φωτογραφίσει αυτό το τζαμί», είπε ο Γκέρχαρντ, «κυρίως επειδή ήμουν ο μοναδικός που το ζήτησε ποτέ».

Οι φωτογραφίες του Γκέρχαρντ μεταφέρουν την πεποίθηση ότι οι άνθρωποι συχνά φοβούνται ό,τι δεν καταλαβαίνουν ή ό,τι δεν έχουν δει ξανά. Ακόμα και μια απλή φωτογραφία μπορεί να ρίξει φως σε ανθρώπους, αποκαλύπτοντάς τους ως ανθρώπινα όντα, παρά ως ανώνυμες απειλές.





«Συνειδητοποιώ ότι άνθρωποι που κοιτούν τις φωτογραφίες μου δεν πρόκειται να αλλάξουν τις πεποιθήσεις κάποιου έτσι μόνο», είπε ο Γκέρχαρντ. «Αλλά αν μπορούν να ξεκινήσουν μια συζήτηση και να κάνουν τους ανθρώπους να σκεφτούν τι πραγματικά συμβαίνει στον κόσμο, αντί να στέκονται σε αυτό που ακούν ότι συμβαίνει, τότε κάτι γίνεται καλά».

Προσωπικά, ο Γκέρχαρντ στηρίζεται στη δημιουργία εικόνων κοσμικών στιγμών της καθημερινής ζωής των Αμερικανών μουσουλμάνων, καταρρίπτοντας την εικόνα που έχουμε για τους μουσουλμάνους ως «άλλους». «Ψάχνω για τις στιγμές που αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη», είπε, «τις μικρές αποχρώσεις. Άνθρωποι που προσεύχονται, παιδιά που παίζουν μπάσκετ. Αυτές οι μικρές στιγμές που είναι ίδιες για όλους, είτε είσαι μουσουλμάνος είτε όχι. Όλοι κάνουμε βασικά το ίδιο πράγμα».



Άλλο ένα μουσείο της Νέας Υόρκης, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Museum of Modern Art), απάντησε στο προεδρικό διάταγμα του Τραμπ φιλοξενώντας τη δουλειά καλλιτεχνών από μουσουλμανικές χώρες. Καθώς η τύχη της απαγόρευσης του Τραμπ παραμένει αβέβαιη, περιμένουμε περισσότερα πολιτιστικά ιδρύματα να γνωστοποιήσουν στον πρόεδρο την αντίθεσή τους. Όσο για την έκθεση “Muslim in New York”, αυτή εγκαινιάστηκε στις 18 Φεβρουαρίου στο Μουσείο της Πόλης της Νέας Υόρκης και θα διαρκέσει μέχρι το καλοκαίρι.