Τζέρεμι Κλάρκσον: Ο οδοστρωτήρας Mr Top Gear

Εδώ και χρόνια, τόσα ώστε να συμπληρώνεται σχεδόν εικοσαετία, ένα κοινό εκατοντάδων εκατομμυρίων τηλεθεατών σε όλη την υφήλιο έχει εμπεδώσει πλήρως ότι από τον Τζέρεμι Κλάρκσον μπορεί να περιμένει τα πάντα. Διότι ο ίδιος έχει αποδείξει ότι μπορεί να κάνει τα πάντα -αρκεί η, κατά κανόνα μηχανοκίνητη, εμπειρία να συνεπάγεται την ακατάσχετη ροή αδρεναλίνης-, κυρίως όμως ότι μπορεί να πει τα πάντα. Οταν λοιπόν δήλωσε ότι «προς το παρόν απολαμβάνω την μπίρα μου και περιμένω να γίνει της τρελής», εννοώντας την απόλυσή του από το BBC, ο Κλάρκσον δεν εξέπληξε απολύτως κανέναν. Ισως μάλιστα να είχε προετοιμάσει από καιρό τη συγκεκριμένη ατάκα, σαν μια επιτύμβια επιγραφή για τον ενταφιασμό της τηλεοπτικής του σταδιοδρομίας - τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το έγκριτο BBC και το επιτυχημένο «Top Gear», μια εκπομπή αυτοκινήτου τόσο ανορθόδοξη αλλά και τόσο δημοφιλή ώστε να θεωρείται σήμερα πιο αναγνωρίσιμη και από τον ίδιο τον σταθμό που την προβάλλει.



Μία από τις πάμπολλες σελίδες στο Ιντερνετ που διεκδικούν την επιστροφή του Κλάρκσον

Ωστόσο, το παράδοξο είναι ότι ο Κλάρκσον, ο celebrity, ο παρουσιαστής-ροκ σταρ, ο κατά συρροήν ταραξίας που προκάλεσε διπλωματικό επεισόδιο τριγυρίζοντας στην Αργεντινή με ένα αυτοκίνητο που έφερε την πινακίδα κυκλοφορίας H982 FKL (ευθεία αναφορά στα Φόκλαντ), αυτός ο πολυεκατομμυριούχος Τζέρεμι Κλάρκσον που απατούσε τη γυναίκα του με την πρώην γυναίκα του κ.ο.κ. δεν έχασε τη δουλειά του εξαιτίας κάποιων ακραίων και προσβλητικών σχολίων, από αυτά που κατά το παρελθόν είχαν αναγκάσει τη διοίκηση του BBC να τον επιπλήττει επανειλημμένως και να τον απειλεί με απομάκρυνση. Αυτή τη φορά δεν ήταν ο χοντρόπετσος κυνισμός, ο απαξιωτικός σαρκασμός ή ακόμη και ο ωμός ρατσισμός που οδήγησαν τον Τζέρεμι Κλάρκσον εκτός BBC, αλλά η καθαυτό χειροδικία. Μάλιστα θα έλεγε κανείς ότι για το απύλωτο στόμα του πολλές από τις αμέτρητες δηλώσεις του ήταν πολύ χειρότερες από μια-δυο μπουνιές που μπορεί να έριξε σε κάποιο μέλος από την ομάδα οργάνωσης παραγωγής της εκπομπής του.

Ο Οϊσιν Τίμονς, στέλεχος της παραγωγής του «Top Gear», θύμα χειροδικίας του Κλάρκσον, ο οποίος εξοργίστηκε μαζί του για ένα γεύμα

Πριν από περίπου έναν χρόνο, ο Κλάρκσον βάφτισε τον καινούριο του σκύλο Ντιντιέ Ντρογκμπά, καμαρώνοντας γι’ αυτή του την έμπνευση στο Twitter. Το ότι στη φωτογραφία που συνόδευε το σχόλιο εικονιζόταν ένα φοβισμένο κουταβάκι -και εδώ είναι το κρίσιμο σημείο- με κατάμαυρο τρίχωμα λειτούργησε σαν θρυαλλίδα: το tweet του Κλάρκσον θεωρήθηκε σκανδαλώδες, έκανε πυρ και μανία όλους όσοι απεχθάνονται το ρατσιστικού τύπου χιούμορ και μαζί με αυτό οποιονδήποτε πουλάει πνεύμα υπονοώντας ότι το χρώμα της επιδερμίδας συνιστά αξιολογικό κριτήριο. Αλλά για τον Κλάρκσον η χλεύη και η προσβολή της διαφορετικότητας είναι κάτι σαν τον αέρα που αναπνέει - και σε μεγάλο βαθμό, το μυστικό της απίστευτης δημοφιλίας του. Ο Τζέρεμι Κλάρκσον είναι ένας από τους πιο διάσημους ευαγγελιστές της αγένειας, της καταρράκωσης οποιασδήποτε έννοιας πολιτικώς ορθού λόγου. Οι θανατηφόρες ατάκες του είναι μείγμα άναρχης ευφυΐας, δημιουργικής φαντασίας και βαθιάς περιφρόνησης για όποιον και ό,τι δεν είναι δυτικό, ή, πιο συγκεκριμένα, σκληροπυρηνικά βρετανικό - όχι όμως πως και αυτό είναι απόλυτο. Η Κίρα Νάιτλι, για παράδειγμα, αριστεύει σε όλες τις προκαταρκτικές εξετάσεις του Κλάρκσον, εφόσον είναι Βρετανίδα, κατάλευκη, ταλαντούχα, σέξι κ.ο.κ. Παρ’ όλα αυτά, ο αμείλικτος Mr Top Gear τη χαρακτήρισε «σιδερώστρα με κεφάλι γυναίκας», οπότε κάποιος αντιλαμβάνεται αμέσως ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο που επί της ουσίας δεν σέβεται κανέναν και τίποτα - και δεν τον ενδιαφέρει να το κρύψει. Και φυσικά, είναι παροιμιώδης ο εξευτελισμός που υπέστη η αυτοκινητοβιομηχανία Rover, μια αμιγώς βρετανική ναυαρχίδα, για την οποία ο αθεόφοβος Τζέρεμι παραφράζοντας μια κλασική αποστροφή του σερ Ουίνστον Τσόρτσιλ είπε ότι «ουδέποτε και σε κανένα πεδίο της ανθρώπινης δραστηριότητας δεν έχουν γίνει τόσα πολλά, τόσο χάλια, από τόσο πολλούς ανθρώπους».



Στην παιδική χαρά για μεγάλα παιδιά του «Top Gear» όλα επιτρέπονται: άρματα μάχης, μονοθέσια με πολυκύλινδρα μοτέρ από μπλέντερ κ.ά.

Πολύ συχνά τα καυστικά σχόλια του Κλάρκσον είναι τόσο ευθύβολα και οξυδερκή ώστε ο αποδέκτης, ο τηλεθεατής του «Top Gear» ή ο αναγνώστης των άρθρων του στους «Times», των βιβλίων του κ.λπ. να νιώθει τον εγκέφαλό του να διχάζεται ανάμεσα στην αυθόρμητη θυμηδία για το πνευματώδες -πλην χολερικό- σχόλιο και την ενοχή για τον αφόρητα προσβλητικό του τόνο. Στην ουσία λέει ανοιχτά αυτό που σκέφτονται αλλά δεν τολμούν να ξεστομίσουν εκατομμύρια άντρες στον πλανήτη - είναι κάτι σαν τη φωνή της κακεντρεχούς τους συνείδησης.



Στον ιδανικό κόσμο του Τζέρεμι Κλάρκσον κανείς δεν θα σκεφτόταν δύο φορές πριν επιτεθεί σε όποιον τυχαίνει να μην του αρέσει, θα εξέφραζε οποιαδήποτε άποψη αδιαφορώντας για το αν θα πληγώσει τον συνάνθρωπο. Από όλους όσοι θα επιθυμούσαν διακαώς να πουν την πραγματική τους άποψη, π.χ. για την αξιοπιστία των γαλλικών αυτοκινήτων αλλά για μια σειρά από λόγους αυτοπεριορίζονται, ο Τζέρεμι απλώς την καταθέτει κοιτάζοντας κατάματα την κάμερα του «Top Gear» και κάνοντας μορφασμούς απαρέσκειας με το τεράστιο πρόσωπό του, χωρίς κανέναν φόβο για τις ενδεχόμενες αντιδράσεις από τους θιγόμενους. «Εάν ήμουν στ’ αλήθεια κακός, θα βάφτιζα Prius το σκυλί που έχουμε εδώ στο ‘‘Top Gear’’», είχε πει σε ένα από τα μίνι ρεσιτάλ χολής για κάποιο αυτοκίνητο που δεν είναι της αρεσκείας του, όμως αυτό είναι κάτι σχετικά ανώδυνο: επειδή εκφράζει γνώμη επί παντός επιστητού, είναι βαθιά πεπεισμένος ότι «οι Ελληνίδες έχουν μουστάκια» και ότι ολόκληρη η χώρα μας είναι «μια τουαλέτα».



Στο «Top Gear» φιλοξενούνται τακτικά celebrities πρώτης γραμμής όπως ο Χολιγουντιανός Τζιμ Κάρεϊ

Ορισμένες φορές είναι πραγματικά ασυγχώρητος, υπερβαίνει κάθε έννοια χοντρής πλάκας, όμως θα ήταν αφελής κάποιος που θα υπέθετε ότι δεν εκφράζει μια γενικότερη εντύπωση, ότι τις απόψεις του δεν τις συμμερίζονται τουλάχιστον μερικές εκατοντάδες χιλιάδες άτομα. Και ακριβώς επειδή την εκφράζει για λογαριασμό πολλών άλλων, σιωπηλών υποστηρικτών του, ο ίδιος απολαμβάνει την ηδονή της δημόσιας πρόκλησης -κατά βάση είναι εθισμένος σε αυτό- και παράλληλα βέβαια προσθέτει εκατομμύρια λίρες στην ήδη τεράστια περιουσία του. Ο Τζέρεμι Κλάρκσον μόνο ζημιωμένος δεν θα βγει από τη λήξη της συνεργασίας του με το BBC, καθώς η σχέση του με τον σταθμό είναι διπλή: εκτός από την πάγια αμοιβή του ως παρουσιαστή του «Top  Gear», η οποία είναι της τάξης του 1,5 εκατ. ευρώ ετησίως, υπάρχει το μερίδιό του στη συνεταιρική με το BBC εκμετάλλευση των παγκόσμιων δικαιωμάτων της εκπομπής, χάρη στο οποίο έχει λαμβάνειν περί τα 7 εκατ. ευρώ, τα οποία θα προστεθούν στα 12 εκατ. ευρώ που έχει ήδη εισπράξει κατά την υπογραφή του σχετικού συμβολαίου. Τα τρία παιδιά του μπορούν να δυσανασχετούν μόνο για το ότι θα τον έχουν μέσα στα πόδια τους σε περίπτωση που σταματήσει να εργάζεται για το «Top Gear» ή για μια παρόμοια τηλεοπτική παραγωγή. Για τον μελλοντικό τους βιοπορισμό, τα τέκνα Κλάρκσον μάλλον δεν θα πρέπει να έχουν την παραμικρή ανησυχία.

Ενας ζάπλουτος Πίτερ Παν

Στα 54 του χρόνια ο Τζέρεμι Κλάρκσον έχει περισσότερη φήμη και αναγνωρισιμότητα απ’ όση θα μπορούσε ποτέ να είχε ονειρευτεί και είναι ζάπλουτος έχοντας απλώς εξαργυρώσει τα προϊόντα της ευ­φυΐας και του ταλέντου του ως παρουσιαστή μιας εκπομπής που μόνο τυπικά αναφέρεται σε μηχανοκίνητα. Στην πραγματικότητα το «Top Gear» είναι η καταγραφή σε συνέχεια μιας ανδρικής περιπέτειας, η μόνη πυξίδα της οποίας είναι μια πολυέξοδη αφέλεια.



Οι «τρεις σωματοφύλακες» έξω από τη βρετανική πρωθυπουργική κατοικία. Αλλωστε ο ίδιος ο Ντέιβιντ Κάμερον εξέφρασε την ευχή να λυθεί η παρεξήγηση και να αποκατασταθεί η σχέση Κλάρκσον - BBC

Διότι δεν υπήρχε κανένας λόγος ο Τζέρεμι Κλάρκσον και οι εξαιρετικοί του υπασπιστές, ο Τζέιμς Μέι και ο Ρίτσαρντ Χάμοντ, π.χ., να αποπειραθούν να εκτοξεύσουν στο Διάστημα ένα ταπεινό αυτοκίνητο του πρώην ανατολικού μπλοκ υπό μορφή παρωδίας διαστημικού λεωφορείου. Το έκαναν, όμως, απλώς και μόνο επειδή μπορούσαν να το κάνουν, επειδή είχαν την παλαβή ιδέα - και οπωσδήποτε επειδή το BBC θα χρηματοδοτούσε πρόθυμα οτιδήποτε συμβάλλει στη συντήρηση του θρύλου «Top Gear». Οι τρεις σωματοφύλακες της εκπομπής δείχνουν να κάνουν κυριολεκτικά ό,τι τους κατέβει, από το να εκθέσουν τον εαυτό τους στους ακραίους κινδύνους της πολικής ζώνης έως το να γελοιοποιούνται βάσει σχεδίου αποπειρώμενοι να διασχίσουν ένα ζωολογικό πάρκο με όχημα που είχαν μετατρέψει μόνοι τους σε κάμπριο απλώς πριονίζοντας τις κολόνες και την οροφή. Οπως ήταν επόμενο, τα πτηνά άδειασαν με ανακούφιση τα πεπτικά τους κατάλοιπα πάνω στους ασκεπείς παρουσιαστές, ενώ μια αγέλη χιμπατζήδων ήταν ακόμη πιο διαχυτική με τον Κλάρκσον και την παρέα του.



Με τη δεύτερη σύζυγό του Φράνσις απολαμβάνουν πλέον την ησυχία της βρετανικής εξοχής, ακριβώς εκείνη που έχει κατακευρανώσει εκατοντάδες φορές μέσα από την εκπομπή του

Η ανοησία, οργανωμένη στην εντέλεια από έναν κολοσσιαίο μηχανισμό, με τεχνική υποστήριξη στην αιχμή της τεχνολογίας, με κινηματογραφική εικόνα υψηλής ευκρίνειας και υποδειγματικό μοντάζ, είναι ένα από τα πάγια απωθημένα του αγοριού που δεν μεγάλωσε ποτέ - και ο Τζέρεμι Κλάρκσον αποτελεί εξαιρετικό δείγμα αυτού του ανθρωπότυπου. Η εκπομπή του «Top Gear», κυρίως χάρη στις δικές του εξωφρενικές εμπνεύσεις, από το 1988 που την ανέλαβε εξελίχθηκε σε έναν σταθμό για την παγκόσμια ποπ κουλτούρα, προσελκύει 750 εκατομμύρια τηλεθεατές σε κάθε επεισόδιο, και για να υλοποιήσει τις ιδέες του ξοδεύει ασύλληπτα ποσά χρημάτων, καθώς ο προϋπολογισμός του είναι της τάξης του 1,6 δισ. ευρώ. Τα αυτοκίνητα είναι συνήθως μια πρόφαση, αυτή η πρόφαση όμως είναι ονειρική, καθώς ο Κλάρκσον οδηγεί και κρίνει καθ’ οδόν τα πάντα, από ταπεινά γαλλικά χάτσμπακ έως τα απολύτως κορυφαία υπεραυτοκίνητα, τα λεγόμενα dream cars, ακριβώς επειδή μόνο να τα ονειρεύεται μπορεί κανείς. Pagani, Bugatti, Koenigsegg, αλλά και πιο «γήινα» και ταυτόχρονα εξωτικά κατασκευάσματα όπως Ferrari και Lamborghini παρελαύνουν στην οθόνη του «Top Gear», συνθέτοντας την ονείρωξη των βενζινοκέφαλων που, μοιραία, φθονούν θανάσιμα τον Τζέρεμι Κλάρκσον και τους συν αυτώ μόνο και μόνο επειδή αγγίζουν με τα χέρια τους αυτά τα θεσπέσια μηχανολογικά πλάσματα. Το ότι το τρίο του «Top Gear» δεν είναι οδηγοί αγώνων αλλά μάλλον απλοί άνθρωποι με μια ορισμένη εμμονή με τα μηχανοκίνητα δεν κάνει τίποτε άλλο απ’ το να υπογραμμίζει πόσο χαρισματικοί είναι ως παρουσιαστές - και ιδιαίτερα βέβαια ο Τζέρεμι Κλάρκσον, η γνώμη του οποίου μπορεί να καθορίσει την εμπορική πορεία των μοντέλων που παρουσιάζει. Οσο για το προσωπικό του γκαράζ, εκεί φιλοξενούνται κάθε είδους αυτοκίνητα, από σούπερ σπορ «παιχνίδια για άντρες», αντίκες, μέχρι και οικογενειακά οχήματα, τα οποία ενδεχομένως θα γελοιοποιούσε στην εκπομπή του. Εκτός όμως από μια παγκόσμια διασημότητα, κάποιος που δεν νιώθει κανένα σύμπλεγμα κατωτερότητας δίπλα στους σούπερ σταρ, οι οποίοι τακτικά φιλοξενούνται στην εκπομπή του -ο Τομ Κρουζ ή η Κάμερον Ντίαζ είναι απλώς τυχαία παραδείγματα προσκεκλημένων αυτής της κατηγορίας-, ο Τζέρεμι Κλάρκσον είναι ένας οικογενειάρχης. Ζει με τη δεύτερη σύζυγό του στο Τσίπινγκ Νόρτον του Κότσγουολντ, ένα χωριό περίπου δύο ώρες με το αυτοκίνητο μακριά από το Λονδίνο - παρόλο που επί χρόνια λοιδορούσε όσους επέλεγαν να ζουν μακριά από τα αστικά κέντρα της Βρετανίας.

Οικογενειάρχης και άπιστος

Τα τελευταία χρόνια τα κουτσομπολίστικα ταμπλόιντ της Βρετανίας φιλοξενούσαν από καιρού εις καιρόν διάφορες αποκαλύψεις σχετικά με τα ερωτικά παραστρατήματά του. Είτε με μια ξανθιά βοηθό παραγωγής με την οποία μάλιστα εθεάθη σε τρυφερά τετ-α-τετ στην Ελλάδα, είτε με την πρώτη του γυναίκα, η δεύτερη σύζυγός του Φράνσις Κάιν μάθαινε τελευταία για τις απιστίες του Τζέρεμι. Μέχρι πρόσφατα το δεύτερο διαζύγιο για τον Κλάρκσον θεωρούνταν ζήτημα χρόνου, ωστόσο η κατάσταση του γάμου του είναι ασαφής επί του παρόντος. Η Φράνσις, εκτός από μητέρα των τριών παιδιών του, είναι και η αθέατη δύναμη πίσω από την επιτυχία του, ενώ σε περίπτωση διαζυγίου θα λάβει μεγάλο κομμάτι της περιουσίας του. Εν τω μεταξύ, πάντως, γύρω από το όνομα Κλάρκσον δεν υπάρχει μόνο μια ατελείωτη σειρά από προσβολές, παρεξηγήσεις και θερμά επεισόδια, αλλά και θαυμάστριες: το 2008 ένα site γνωριμιών έκανε μια σφυγμομέτρηση με τίτλο «Ο άντρας που κρυφά επιθυμώ». Από τις 5.000 γυναίκες που συμμετείχαν ο Κλάρκσον, αυτός ο σγουρομάλλης και σωματώδης -έχει ύψος 1,96 μ.- μεσήλικας, ψηφίστηκε ως ο τρίτος πιο γοητευτικός άντρας της Βρετανίας, μπροστά από τον Γκόρντον Ράμσεϊ, τον Φάμπιο Καπέλο και τον Γκάρι Λίνεκερ. «Ωραία, νίκησα έναν τύπο που μοιάζει με τον Σρεκ, έναν άλλο που τα αφτιά του είναι σαν δορυφορικά πιάτα και έναν ανόητο.



Οι τρυφεροί εναγκαλισμοί του με τη Φιλίπα Σέιτζ στη Μύκονο έκαναν τον γύρο του Διαδικτύου και προκάλεσαν πάμπολλα σχόλια και... μπόλικη κρεβατομουρμούρα


Δεν μου λέει και πολλά», ήταν το σχόλιο του Κλάρκσον για το αποτέλεσμα. Φυσικά πίστευε ότι του άξιζε η πρωτιά. Τουλάχιστον, όμως, τώρα με την υπόθεση της απομάκρυνσής του από το BBC μπορεί να απολαύσει τη δικαίωση της λαϊκής υποστήριξης. Τη σχετική αίτηση για την ανάκληση της απόλυσής του από το BBC έχουν προσυπογράψει διαδικτυακά μισό εκατομμύριο άνθρωποι - οι οποίοι διαρκώς αυξάνονται.