Γιώργος Χωραφάς:«Οι Ελληνες είνα Ζορμπάδες ακόμη και σήμερα»

Με γαλλική φινέτσα και ελληνικό ταμπεραμέντο, ο Γιώργος Χωραφάς είναι ένας διεθνής ηθοποιός που έχει τη θέληση αλλά και το κέφι να δημιουργήσει. Πολλές φορές, μάλιστα, λειτουργεί μέσω της δουλειάς του και ως άτυπος πρεσβευτής της ελληνικής κουλτούρας. Οταν, ύστερα από έναν μαραθώνιο ανταλλαγής SMS, κατάφερε να βρει κάποιο κενό στο παρανοϊκά φορτωμένο του πρόγραμμα, μίλησε στο «thema people» για όλα, από τα Γλυπτά του Παρθενώνα έως το ροζ σκάνδαλο του Φρανσουά Ολάντ. Αυτή την περίοδο πρωταγωνιστεί σε ένα ντοκιμαντέρ που θα προβληθεί στη γαλλική τηλεόραση και ετοιμάζεται να έρθει στην Ελλάδα για την πρεμιέρα της ταινίας «Η χαρά και η θλίψη του σώματος».

- Πρωταγωνιστείτε στον «Πρόμαχο», μια ταινία αμερικανικής παραγωγής που αφορά στην προσπάθεια επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα. Πώς νιώθετε γι’ αυτό;
Πρόκειται για μια πολύ ιδιαίτερη ταινία. Οι σκηνοθέτες Κόρτι και Τζον Βούρχες είναι οι γιοι ενός σημαντικού ομογενούς δικηγόρου από τις ΗΠΑ. Σε αυτόν είχε ανατεθεί κάποτε το νομικό κομμάτι της διεκδίκησης των Γλυπτών του Παρθενώνα. Τα παιδιά αυτά μεγάλωσαν έχοντας ουσιαστικά την υπόθεση των γλυπτών μέσα στο σπίτι τους, κι αυτό λέει πολλά. Από την άλλη, τα Γλυπτά πρέπει να επιστρέψουν στη χώρα μας όχι τόσο για αρχαιολογικούς λόγους αλλά για να αποκατασταθεί η αδικία που έχει συντελεστεί εις βάρος της θεάς της δικαιοσύνης, της Αθηνάς. Μόνο τότε θα αποκατασταθεί η παγκόσμια δικαιοσύνη. Με τα ανθρώπινα ιδεώδη πρέπει να πάψουμε να ασχολούμαστε μόνο σε θεωρητικό επίπεδο.

- Αυτή την περίοδο ποιο είναι το πνεύμα στις συζητήσεις που γίνονται στο εξωτερικό γύρω από την Ελλάδα;
Για αρκετό καιρό οι Ευρωπαίοι μιλούσαν παρουσιάζοντας νούμερα και λανθασμένες απόψεις, κι εγώ αναγκαζόμουν να κάνω ολόκληρες συζητήσεις για να εξηγήσω την Ιστορία μας, από πού προερχόμαστε, τι πέρασε και τι περνά αυτός ο τόπος. Μας αντιμετώπιζαν σαν καραγκιόζηδες. Ομως το κλίμα ανατράπηκε όταν υπήρξε ένα ρεύμα κατανόησης, που έπεισε τους Γάλλους ότι η Ελλάδα έχει γίνει το πειραματόζωο της Ευρώπης κι ότι σιγά-σιγά την ελληνική μοίρα ακολουθούν και τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη.

- Σύντομα θα έρθετε στην Ελλάδα προκειμένου να πρωταγωνιστήσετε στο διαφημιστικό σποτάκι του Βυζαντινού Μουσείου. Είπατε εύκολα το «ναι»;
Σαφώς, κάθε θετική ενέργεια με βρίσκει πρόθυμο να συμμετάσχω. Ολοι μας οφείλουμε να δημιουργήσουμε θετικά κύματα συμπαράστασης σε αυτό τον τόπο. Εχουμε φάει τόσες πολλές φάπες ως λαός ώστε καθετί που τονώνει την εθνική μας υπερηφάνεια είναι αναγκαίο.

- Πώς θα περιγράφατε τον Ελληνα του σήμερα;
Σαν ένα ον που το έχει πιάσει ένας γίγαντας από τον λαιμό και δεν μπορεί να αναπνεύσει, αλλά ούτε και να φάει. Αδυνατίζει όλο και περισσότερο μέχρι που θα ξεφύγει από τη λαβή λόγω αδυναμίας.

- Αν κάποιο κόμμα ζητούσε να σας συμπεριλάβει στο ψηφοδέλτιό του στις επερχόμενες ευρωεκλογές, θα ανταποκρινόσασταν;
Οχι, διότι δεν μου αρέσουν οι ταμπέλες αλλά και η πολιτική των κομμάτων. Ως μέλος ενός κόμματος χάνεις μέρος από την ελευθερία της σκέψης και του λόγου προκειμένου να εναρμονιστείς με ιδεολογίες και πολιτικές που δεν σε καλύπτουν. Με αποτρέπει η λογική της εξυπηρέτησης συμφερόντων. Ενα κόμμα, ακόμη και βαθιάς ιδεολογίας, όταν φτάνει στον θώκο της εξουσίας διαφθείρει. Εχω τόσο μεγάλη αποστροφή για την πολιτική ώστε όταν είχα αναλάβει τον τιμητικό ρόλο του προέδρου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης είχα θέσει ως όρο ότι δεν θα υπάρξει καμιά εμπλοκή μου με οποιοδήποτε πολιτικό πρόσωπο.

- Ο γιος σας είναι σκηνοθέτης και η κόρη σας ηθοποιός. Σας αρέσει που τα παιδιά σας ακολούθησαν καλλιτεχνικούς δρόμους;
Nαι, είμαστε μια άκρως καλλιτεχνική οικογένεια και με διάθεση χιούμορ θα σας πω «nobody is perfect». Είναι ωραίο που τα παιδιά μου βρίσκονται στον ίδιο χώρο με μένα και έτσι μπορούμε να ανταλλάσσουμε απόψεις πάνω στη δουλειά. Μπορεί να συζητάμε για ώρες γύρω από το τραπέζι.

- Στο σπίτι σας στη Γαλλία υπάρχουν πράγματα τα οποία θυμίζουν Ελλάδα;
Σαφώς. Στο σπίτι μου στο Παρίσι υπάρχει πάντα ελαιόλαδο από τη Μάνη στο τραπέζι. Κι αν κάποιος ψάξει τα ντουλάπια, θα βρει πράγματα που προέρχονται από την ελληνική γη, π.χ. φασκόμηλο και ρίγανη. Εχουμε αδυναμία στην ελληνική κουζίνα. Οποτε φιλοξενούμε τη μητέρα μου, απολαμβάνουμε σπανακόπιτα, την οποία δεν σας κρύβω ότι έχει μάθει πια να φτιάχνει και η κόρη μου.

- Ποια θεωρείτε ότι είναι αυτή τη στιγμή η σημαντικότερη ελληνική προσωπικότητα διεθνώς;
Ο Κώστας Γαβράς. Πέρα από τα αριστουργήματα που έχει κάνει, έχει μια σημαντική δράση που βοηθά τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο να μη βυθιστεί ή να γίνει απλά μέλος μιας αγοράς. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κι άλλοι σημαντικοί Ελληνες, όπως ο νεαρός που κατασκεύασε έναν υπολογιστή που στοιχίζει μόνο 100 ευρώ κι επομένως μπορούν να αποκτήσουν και οι λιγότερο προνομιούχοι συμπολίτες μας.

- Η εξωτερική σας εμφάνιση έπαιξε ρόλο στην καριέρα σας;
Τη φήμη του γοητευτικού την έχτισα. Ο πατέρας μου έλεγε συχνά ότι όταν γεννήθηκα ήμουν πάρα πολύ άσχημος. Στο σχολείο δεν ήμουν από τα παιδιά που άρεσαν και η απόρριψη μου είχε προξενήσει ψυχικό τραύμα. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι και ο ίδιος ένιωθα πως δεν ήμουν αυτό που ήθελα. Διαβάζοντας κάποια κόμικ στη Γαλλία, μου είχε δημιουργηθεί η εντύπωση ότι οι ωραίοι είναι ανοιχτόχρωμοι και με γαλανά μάτια. Αυτό με προβλημάτιζε και με στεναχωρούσε. Οταν μπήκα την εφηβεία και ωρίμασα, κατάλαβα ότι αυτό που θέλεις να περάσεις στον άλλον θα το περάσεις. Ουσιαστικά εκπέμπεις στο περιβάλλον σου αυτό που θέλεις.

- Δυσκολευτήκατε να κάνετε καριέρα στη Γαλλία;
Συνάντησα δυσκολίες, καθώς για τους Γάλλους ήμουν πάντα ο ξένος. Αντιθέτως για τους Ελληνες ήμουν ο Ελληνας του εξωτερικού που είναι και πρεσβευτής, ρόλο τον οποίο δεν σας κρύβω ότι έχω πάρει σοβαρά όπως και ο πατέρας μου. Δεν ξεχνώ τη φράση που έλεγε πάντα εκείνος: «Πρόσεξε, γιατί είμαστε Ελληνες και πρέπει να τιμάμε τη χώρα μας».

- Ο πατέρας σας υπήρξε πολύ γνωστός μαέστρος. Θυμάστε κάποιες καλλιτεχνικές προσωπικότητες να μπαινοβγαίνουν στο σπίτι σας;
Θυμάμαι σημαντικούς βιολονίστες και σολίστ αλλά και τον Μίκη Θεοδωράκη την εποχή που λόγω χούντας ζούσε εξόριστος στο Παρίσι. Μικρό παιδί δεν είχα αντιληφθεί το μέγεθός του. Για μένα ο Θεοδωράκης ήταν ο φίλος του πατέρα μου κι ένας άνθρωπος του σπιτιού.
Συνειδητοποίησα περί τίνος επρόκειτο μεγαλώνοντας και μελετώντας το έργο του. Ενιωσα δέος.

- Για το ροζ σκάνδαλο Ολάντ τι έχετε να πείτε;
Ενα σκάνδαλο τύπου κλειδαρότρυπας αποσυντόνισε μια Ευρώπη η οποία κλονίζεται από σωρεία προβλημάτων. Τα ΜΜΕ μεγέθυναν την πληροφορία και η κοινή γνώμη, η οποία αρέσκεται στο κουτσομπολιό, αποπροσανατολίστηκε. Το ενδιαφέρον έφυγε από την ανεργία, την έλλειψη χρημάτων, φαρμάκων και φαγητού και στράφηκε στο ποια κυρία θα μείνει και ποια θα φύγει από τα Ηλύσια Πεδία. Δεν έχω να πω τίποτα άλλο.

- Ποια είναι η θέση σας για τη Χρυσή Αυγή;
Οταν μια χώρα περνάει από μια περίοδο ταπείνωσης, οι άνθρωποι στρέφονται στις οργανώσεις που έχουν ως κινητήρια δύναμη την αντίδραση σε κάτι τέτοιο. Το περίεργο είναι ότι, αν ψάξεις το παρελθόν των ανθρώπων οι οποίοι ηγούνται, θα δεις ότι και οι ίδιοι έχουν ταπεινωθεί παλιότερα.

- Σε λίγες ημέρες έρχεστε στην Ελλάδα προκειμένου να παραστείτε στην πρεμιέρα της ταινίας «Η χαρά και η θλίψη του σώματος» στην οποία πρωταγωνιστείτε. Θα μας πείτε λίγα λόγια γι’ αυτή τη δουλειά;
 Είναι η τρίτη φορά που συνεργάζομαι με τον Ανδρέα Πάντζη ο οποίος κάνει πολύ ιδιαίτερο σινεμά. Καταπιάνεται με ανθρώπους που δεν είναι ήρωες και με καταστάσεις που τους ξεπερνούν. Υπάρχει πλοκή, ενδιαφέρον σενάριο και μια ιδιαίτερη σκηνοθετική ματιά. Εγώ υποδύομαι τον Βούλγαρο μαφιόζο ο οποίος, παρά τα όσα συμβαίνουν, εξακολουθεί να κάνει τις βρόμικες δουλειές του στη Βουλγαρία.

- Αλλες δουλειές έχετε στα σκαριά; Αυτή τη στιγμή κάνω μια τηλεταινία για τη γαλλική τηλεόραση που αναφέρεται στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ έπεται μια γαλλική ταινία αλλά και ένα θεατρικό το οποίο θα ξανανέβει στο Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο του Παρισιού, με κομμάτια από τα έργα του Καζαντζάκη. Στο συγκεκριμένο θεατρικό παρουσιάζεται πώς ο Νίκος Καζαντζάκης οραματίστηκε τον Ζορμπά.

- Ζορμπάδες υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα;
Aν θεωρήσουμε ότι ο Ζορμπάς έχει ως πηγή μια εντυπωσιακή ζωτικότητα και ενέργεια, θα απαντήσω ότι, ναι, Ζορμπάδες υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα. Η σπίθα ζωής που διψά για την ομορφιά της στιγμής δεν έχει φύγει εντελώς από την ιδιοσυγκρασία του Ρωμιού. Το DNA μας αποδείχτηκε πιο δυνατό από την παγκοσμιοποίηση και τα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα. Εξακολουθούν να υπάρχουν ακόμη αποθέματα αυθορμητισμού.

- Στη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων της καλλιτεχνικής σας καριέρας και δεδομένου ότι συγκαταλέγεστε στους «ωραίους» του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, σας ερωτεύτηκαν συμπρωταγωνίστριές σας;
Δεν το γνωρίζω. Εγώ πάντως τις ερωτεύτηκα - και μάλιστα όλες.