1 στους 4 έξυπνους μετρητές δεν μπορεί να υποστηρίξει τα πορτοκαλί τιμολόγια

Η δυναμική τιμολόγηση ηλεκτρικής ενέργειας παρουσιάζεται ως το επόμενο βήμα εκσυγχρονισμού της αγοράς ηλεκτρισμού και ως εργαλείο εξοικονόμησης κόστους για τους καταναλωτές.

Ωστόσο, η πρόσφατη απόφαση της ΡΑΑΕΥ αποκαλύπτει ότι η υποδομή στην οποία καλείται να στηριχθεί το νέο μοντέλο παραμένει ελλιπής. Περίπου ένας στους τέσσερις έξυπνους μετρητές που έχουν ήδη εγκατασταθεί δεν μπορεί να παρέχει τα δεδομένα που απαιτούνται για τη λειτουργία της δυναμικής τιμολόγησης, μεταθέτοντας το κόστος και τις καθυστερήσεις στον ΔΕΔΔΗΕ και, τελικά, στους καταναλωτές. Υπολογίζεται ότι ο πρόσθετος εξοπλισμός με τον οποίο θα χρειαστεί να συνεργαστούν οι εγκατεστημένοι μετρητές θα κοστίσει τουλάχιστον 80 εκατ. ευρώ, κόστος το οποίο αναμένεται να είναι πολλαπλάσιο εάν ο ΔΕΔΔΗΕ αποφασίσει να αλλάξει τους μετρητές που σήμερα αδυνατούν να παράσχουν ενεργειακά δεδομένα σε πραγματικό χρόνο. H πλήρης αντικατάσταση των μετρητών με προβλεπόμενο κόστος 1,2 δισ., που θα το ξεπεράσει, προβλέπει την αλλαγή 7,7 εκατομμυρίων ρολογιών με νέα ψηφιακά.

Παρά τους πανηγυρικούς τόνους με τους οποίους το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε την έναρξη της δυναμικής τιμολόγησης (πορτοκαλί τιμολόγια), το ρυθμιστικό πλαίσιο που τη συνοδεύει σκιαγραφεί μια πολύ πιο σύνθετη πραγματικότητα.

Η απόφαση της ΡΑΑΕΥ για την τροποποίηση του Κώδικα Διαχείρισης του ΔΕΔΔΗΕ και του Εγχειριδίου Μετρητών καταγράφει με σαφήνεια τα όρια της υφιστάμενης υποδομής και αναδεικνύει ότι ένα σημαντικό μέρος των «έξυπνων» μετρητών δεν είναι σε θέση να υποστηρίξει το νέο σύστημα τιμολόγησης.

Λιγότερο «έξυπνοι»

Στην πράξη, η δυναμική τιμολόγηση σημαίνει ότι η τιμή της κιλοβατώρας μεταβάλλεται μέσα στο εικοσιτετράωρο, ακολουθώντας τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς, και ο καταναλωτής χρεώνεται ανάλογα με το πότε καταναλώνει ρεύμα.
Το μοντέλο αυτό δημιουργεί κίνητρα για μεταφορά της κατανάλωσης σε ώρες χαμηλότερου κόστους, όπως είναι οι πρωινές με τις μηδενικές τιμές λόγω φωτοβολταϊκών, προϋποθέτει όμως έξυπνα συστήματα μέτρησης, λεπτομερή και αξιόπιστη καταγραφή της κατανάλωσης ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ακριβώς σε αυτό το σημείο εντοπίζεται και το βασικό πρόβλημα. Την τεχνική αδυναμία των μετρητών για real time καταγραφές δεδομένων παραδέχεται σε επιστολή του στις 24 Νοεμβρίου 2025 προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και ο ίδιος ο ΔΕΔΔΗΕ. Οπως άλλωστε πιστοποιούν και οι προμηθευτές ενέργειας, παρά το γεγονός ότι ο Διαχειριστής παρείχε μετρητικά δεδομένα σε πιλοτικό πρόγραμμα που είχε ξεκινήσει διάρκειας δύο μηνών, αυτό διακόπηκε κατόπιν τεχνικών εμποδίων, παραπέμποντας πλέον στην ασάφεια της «τακτικής παροχής δεδομένων».

Τι συμβαίνει με το δυναμικό τιμολόγιο

Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό και το εθνικό πλαίσιο, για να μπορεί ένας καταναλωτής να συνάψει σύμβαση δυναμικού τιμολογίου απαιτείται τηλεμετρούμενος μετρητής (συλλογή μετρήσεων από απόσταση), με δυνατότητα καταγραφής της κατανάλωσης τουλάχιστον ανά δεκαπεντάλεπτο, έγκαιρη παροχή των δεδομένων στον προμηθευτή για σκοπούς τιμολόγησης και πληροφόρηση του ίδιου του καταναλωτή σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Αν και οι περισσότεροι από τους έξυπνους μετρητές που έχουν εγκατασταθεί διαθέτουν δυνατότητες τηλεμέτρησης, αυτό δεν σημαίνει ότι παρέχουν όλα τα δεδομένα που απαιτούνται για τη δυναμική τιμολόγηση.

Σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Αρχή, ο ΔΕΔΔΗΕ έχει εγκαταστήσει έως σήμερα περίπου 1,3 εκατομμύρια ωριαίους έξυπνους μετρητές, που καταγράφουν και αποθηκεύουν την κατανάλωση σε ωριαία βάση. Ωστόσο, μόνο για περίπου 225.000 παροχές μέσης τάσης και μεγάλες παροχές χαμηλής τάσης είναι σήμερα διαθέσιμα πιστοποιημένα δεδομένα κατανάλωσης ανά δεκαπεντάλεπτο, παρότι τα πιστοποιημένα στοιχεία δεν στέλνονται στους προμηθευτές τους με τη συχνότητα που θα έπρεπε λόγω περιορισμών του παλαιού συστήματος μετρητικής υποδομής, το οποίο αναβαθμίζεται και θα είναι έτοιμο αρχές του 2026 (backoffice).

Το μεγαλύτερο κενό εντοπίζεται σε περίπου 330.000 έξυπνους μετρητές χαμηλής τάσης, οι οποίοι είχαν προμηθευτεί πριν από την ενσωμάτωση της Κοινοτικής Οδηγίας (Ε.Ε.) 2019/944 για τη δυναμική τιμολόγηση. Οι μετρητές αυτοί, που αντιστοιχούν σε παροχές χαμηλής τάσης, (κυρίως νοικοκυριά αλλά και μικρές επαγγελματικές χρήσεις) δεν διαθέτουν τα απαιτούμενα τεχνικά χαρακτηριστικά, και συγκεκριμένα ούτε τυποποιημένη θύρα H1 ούτε παλμούς εξόδου. Ως αποτέλεσμα, δεν μπορούν να παρέχουν δεδομένα κατανάλωσης σε σχεδόν πραγματικό χρόνο και δεν είναι δυνατόν να αναβαθμιστούν, γεγονός που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αντικατάστασής τους.

Διαβάστε περισσότερα στο newmoney