Απόκοπος ή Σπιναλόγκα

Δύο ιστορίες συναντιούνται στο ντοκιμαντέρ «Απόκοπος ή Σπιναλόγκα» του Πάνου Καρκανεβάτου, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Μουσείο Μπενάκη με τη μουσική του Νίκου Ξυδάκη και ποίηση του Διονύση Καψάλη.

Μια διαχρονική ιστορία για το νησί δια στόματος της αρχαιολόγου Γεωργίας Μοσχόβη που φωτίζει στιγμές από τη ζωή και τη δράση του Επαμεινώντα Ρεμουντάκη και μια παράλληλη πιο σύγχρονη ιστορία της πορείας και της προετοιμασίας για την ένταξη της Σπιναλόγκας στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco από την ανάθεση του μουσικού έργου στον Νίκο Ξυδάκη και στον Διονύση Καψάλη, ως την πραγματοποίηση της μοναδικής συναυλίας στη Σπιναλόγκα, στις 18 Ιουλίου 2018.

Το ντοκιμαντέρ προσεγγίζει την Σπιναλόγκα, ως έναν ιδιαίτερο τόπο Πόνου που μετατρέπεται σήμερα, με αφορμή το μουσικό έργο και το ντοκιμαντερ σε τόπο Τέχνης και Πολιτισμού.

Όλα ξεκίνησαν με αφορμή τη μουσική σύνθεση του Νίκου Ξυδάκη που «έντυσε» την εικαστική έκθεση του Κώστα Τσόκλη στη Σπιναλόγκα το 2012. Στην προσπάθεια κατάρτισης ενός φακέλου για τη στήριξη της υποψηφιότητας της Σπιναλόγκας στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco, ο Δήμος Αγίου Νικολάου σε συνεργασία με το ΥΠΠΟ και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου και με τη στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης ζήτησε από το μουσικοσυνθέτη την παραγωγή ενός ολοκληρωμένου μουσικού έργου που να παιχτεί στη Σπιναλόγκα.

Ο Νίκος Ξυδάκης επέλεξε τον Διονύση Καψάλη, ο οποίος βασίστηκε στο βιβλίο «Απόκοπος- η Βοσκοπούλα» του Μπεργαδή, του πρώτου κειμένου σε νέα ελληνική γλώσσα που τυπώθηκε στη Βενετία το 1519, καθώς και στην προσωπική ιστορία του δικηγόρου Επαμεινώνδα Ρεμουντάκη και την καταλυτική εμπλοκή του στην ιστορική διαδρομή της Σπιναλόγκας. Το έργο του 15ου αιώνα και ο μύθος του Ορφέα και της Ευριδίκης αποτέλεσαν την έμπνευση για μια ιστορία αγάπης που στην περίπτωση της Σπιναλόγκας παρουσιάζεται «ανάποδα», καθώς η γυναίκα σώζει τον άντρα.

Σημαντικός σταθμός στο ντοκιμαντέρ και την ιστορία η προσωπικότητα του Maurice Born, του Ελβετού συγγραφέα και σκηνοθέτη που ασχολήθηκε με τα μνημεία πόνου και ανθρώπινου εγκλεισμού. Το ντοκιμαντέρ φωτίζει την εμπλοκή του στην ιστορία της Σπιναλόγκας και τη φιλία του με τον Επαμεινώνδρα Ρεμουντάκη, ενώ παράλληλα συνδέεται αυτή η ιστορία του προηγούμενου αιώνα με την πρόσφατη ιστορία που ξεκινάει το 2018 και την απαρχή της προσπάθειας του Δήμου Αγίου Νικολάου να αναδειχθεί η σημασία της Σπιναλόγκας και να ενταχθεί στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco.

Η Σπιναλόγκα είναι το πρώτο μνημείο της Κρήτης που πληροί τους όρους και τις προϋποθέσεις αναγνώρισης Μνημείου Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, χάρη στην αρχιτεκτονική του καθαρότητα -προϋπόθεση που δεν συνάδει με τα σημαντικά κατάλοιπα του μινωικού πολιτισμού στην Κρήτη. «Σήμερα με τον αρχαιολογικό φάκελο, αλλά και το μουσικό έργο και το ντοκιμαντέρ έχουμε καταφέρει να έχουμε έναν πλούσιο φάκελο που θα στηρίξει την υποψηφιότητα της Σπιναλόγκας», υποστηρίζει ο Δήμαρχος Αγίου Νικολάου Αντώνης Ζερβός, που οραματίστηκε το εγχείρημα και η επικεφαλής της ομάδας Τεχνότροπον-Artway, Έλλη Ρουμπέν, που ανέλαβε την οργάνωση και την εκτέλεση της καλλιτεχνικής παραγωγής.

Το ντοκιμαντέρ θα παρουσιαστεί στον Άγιο Νικόλαο τον Ιούνιο, πριν ξεκινήσει το ταξίδι του στα εγχώρια και στα διεθνή φεστιβάλ.