Ένα ιλιγγιώδες rewind στη ζωή της Μαρί Κιουρί

Το όνομα της Μαρί Κιουρί σίγουρα δεν είναι άγνωστο στους περισσότερους. Ο άνθρωπος που ανακάλυψε το ράδιο και το πολώνιο, άνοιξε νέα παράθυρα στην ανθρώπινη επιστήμη μέσα από τη μελέτη του φαινομένου της ραδιενέργειας, τιμήθηκε δύο φορές με το Βραβείο Νόμπελ για τη Φυσική και τη Χημεία και ανακηρύχτηκε ως η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης δεν θα μπορούσε παρά να αφήσει ανεξίτηλο το ίχνος του στην παγκόσμια ιστορία.

Τι ξέρουμε όμως πραγματικά για την ίδια και τη ζωή της; Ποια ήταν η Μαρί Κιουρί; Πώς έφτασε να είναι η πιο φημισμένη γυναίκα των επιστημών στην εποχή της; Πώς λειτουργούσε στην καθημερινότητά της; Τι ρόλο έπαιξε ο έρωτας στη ζωή της;

Το έργο της Ευσταθίας «Η Απολογία της Μαρί Κιουρί», που παρουσιάζεται στο Θέατρο Σταθμός σε μία εξαιρετική παράσταση που σκηνοθετεί η Κίρκη Καραλή, επιχειρεί μία βουτιά στον άνθρωπο Μαρί Κιουρί. Το φως και το σκοτάδι της. Τους θριάμβους και τις ανοιχτές πληγές της. Από τα παιδικά της χρόνια στην Πολωνία μέχρι την καταξίωση στη Γαλλία.

Αφορμή γι’ αυτό το ιλιγγιώδες rewind στη ζωή μίας από τις πιο συναρπαστικές προσωπικότητες του 20ου αιώνα αποτελεί η πρωτοφανής επίθεση που δέχτηκε η Μαρί Κιουρί από τη γαλλική κοινωνία το 1910, όταν αποκαλύφθηκε ότι διατηρεί ερωτική σχέση με τον μαθηματικό Πολ Λανζεβάν, μαθητή του συζύγου της Πιερ Κιουρί, που είχε σκοτωθεί σε ατύχημα 4 χρόνια νωρίτερα. Ο Λανζεβάν ήταν παντρεμένος με παιδιά, γεγονός που σκανδάλισε την πουριτανική κοινωνία της εποχής στοχοποιώντας τη Μαρί Κιουρί ως «μοιχαλίδα» και βάζοντας στην άκρη το τεράστιο επιστημονικό της έργο. Οι αντιδράσεις απέναντί της υπήρξαν ακραίες με αποκορύφωμα την αποσιώπηση από τον γαλλικό τύπο της βράβευσης της με το Νόμπελ Χημείας το 1911. Με αφορμή την κατάφωρη αυτή αδικία λοιπόν η Μαρί Κιουρί βρίσκεται ενώπιον των «δικαστών» της σε μία υποθετική απολογία, μέσα από την οποία αρχίζει να ξετυλίγεται το κουβάρι της πολυτάραχης ζωής της.

Το κείμενο της Ευσταθίας, χάρη στην πολύτιμη συμβολή της Κίρκης Καραλή στη δραματουργική επεξεργασία, διακρίνεται για τη ρέουσα, άκρως θεατρική, γλώσσα του, που πάλλεται από συναισθήματα, χιούμορ και συγκίνηση και δεν ξεχνά να φωτίσει με τρόπο καίριο τις πιο μύχιες σκέψεις της ηρωίδας. Χωρίς όμως την ευρηματική σκηνοθεσία της Κίρκης Καραλή θα έμενε στο επίπεδο μίας ζωντανής αφήγησης. Η Καραλή είχε την ευφυΐα να αντιληφθεί ότι ο μόνος τρόπος για να υπηρετήσει την κινηματογραφική δομή του κειμένου, που αλλάζει αστραπιαία τόπους και εποχές, ήταν να σπάσει την αυστηρά ρεαλιστική του συνθήκη. Κι αυτό το έκανε εντάσσοντας στη σκηνοθεσία της στοιχεία του σωματικού θεάτρου.

Η παρουσία του Κωνσταντίνου Παπανικολάου, ενός χορευτή, δίπλα στις δύο ηθοποιούς (Πέγκυ Τρικαλιώτη και Αγγελική Πασπαλιάρη), λειτουργεί σαν το εισιτήριο που επιτρέπει στον θεατή να ξεκλειδώσει τους κόσμους των ηρώων και να ταξιδέψει μαζί τους. Σε συνεργασία με την Καραλή ο Παπανικολάου χορογράφησε μοναδικά μεγάλα μέρη της παράστασης χαρίζοντας τους μία έντονη συναισθηματική ορμή, που σπάνια μπορεί να προσδώσει ο λόγος. Αξιοποιώντας στο έπακρο τον συμβολισμό της κίνησης και τον χειμαρρώδη λόγο του κειμένου η Καραλή υιοθέτησε μία μελετημένη φόρμα, που δεν έχει τίποτα το αποστειρωμένο, αντιθέτως δυναμιτίζει τα συναισθήματα και παρασύρει τον θεατή σε μία κατάσταση έκστασης. Σ’ αυτό συντελεί καθοριστικά η σαρωτική ερμηνεία της Πέγκυς Τρικαλιώτη, που μοιάζει να αναπνέει μαζί με τη Μαρί Κιούρι. Ένας υποκριτικός άθλος από μία εξαιρετικά ταλαντούχα ηθοποιό, που εδώ αφήνει στην άκρη τις όποιες ευκολίες της. Δίπλα της η νεαρή Αγγελική Πασπαλιάρη δεν λειτουργεί απλά συμπληρωματικά, υπάρχει ουσιαστικά πάνω στη σκηνή εναλλάσσοντας ρόλους και προσωπεία με άκρως πειστικό και βαθιά συναισθηματικό τρόπο, την ίδια στιγμή που ο Κωνσταντίνος Παπανικολάου με την πλαστικότητα των κινήσεων του σχεδόν ίπταται της σκηνής. Στο τέλος μένεις να παρακολουθείς με δακρυσμένα μάτια.