Ο ρομαντικός 19ος αιώνας

Η είδηση (για μένα) ήρθε από το facebook. Η αγαπημένη φίλη μου Αγγέλα Καστρινάκη, συγγραφέας και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Κρήτης ανέβασε μια φωτογραφία του εξωφύλλου ενός καινούργιου βιβλίου και το συνόδευσε με την εξής λεζάντα: «Είμαστε σπουδαίοι! Γιατί; Μα γιατί είμαστε Έλληνες! Όλος ο ρομαντικός 19ος αιώνας στο βιβλίο του Αλέξη Πολίτη».

Ο Αλέξης Πολίτης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης και εδώ και πολλά πολλά χρόνια σύντροφος ζωής της Αγγέλας Καστρινάκη. Μαζί έχουν αποκτήσει και μια κόρη. 

Το βιβλίο του Πολίτη «Η Ρομαντική Λογοτεχνία στο Εθνικό Κράτος 1830-1880» κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Διαβάζω στο αναλυτικό εκδοτικό σημείωμα: « Στο βιβλίο επιχειρείται μια θεώρηση της ελλαδικής λογοτεχνίας των Ρομαντικών χρόνων· ένα πανόραμα που περιλαμβάνει και τα έργα (ποίη­ση, πεζογραφία, θέατρο), και –όσο γίνεται– τους αναγνώστες τους. Η αφήγηση ακολουθεί πιστά τη ροή του ιστορικού χρόνου· η λογοτεχνική παραγωγή εξετάζεται ανά έτος (ενίοτε ανά διετία) σύμφωνα με τη σειρά που εκδίδεται. Επικεντρώνεται κυρίως στην ελλαδική, κι όχι γενικότερα στην ελληνική λογοτεχνία, αφήνει δηλαδή έξω από το πεδίο τα Επτάνησα και σε μεγάλο βαθμό τη λιγοστή –για όλη την πεντηκονταετία περίπου– παραγωγή της Πόλης, της Σμύρνης και των παροικιών: όλα αυτά τα έργα ελάχιστα ή και καθόλου δεν διαβάστηκαν από το ελλαδικό κοινό πριν το 1880 ούτε επηρέασαν τους συγγραφείς είτε τους αναγνώστες – η συνεξέτασή τους θα παραγνώριζε αυτό το γεγονός, και θα δημιουργούσε μια πλασματική ιδέα.



Περισσότερο μια ιστορική αφήγηση που πλησιάζει κάπως το δοκίμιο παρά ένα τυπικό εγχειρίδιο, το βιβλίο επιλέγει να ρίξει φως σε ζητήματα που είχαν μείνει στο περιθώριο, να σχολιάσει περισσότερο όσα η διερεύνησή τους μας προσφέρει μια συνολικότερη θέαση της ρομαντικής εποχής. Έτσι, πλάι στη ελληνική παραγωγή, συνυπολογίζονται και οι μεταφράσεις της ευρωπαϊκής πεζογραφίας, καθώς και ο πνευματικός (εν μέρει και ο κοινωνικός ή πολιτικός) περίγυρος: τα περιοδικά, οι εφημερίδες, η κριτική σκέψη, τα σημαντικά ιστορικά έργα, αλλά και οι τρόποι διάδοσης των εντύπων. Μολονότι ξέρουμε ελάχιστα για το πόσοι διάβαζαν και τί διαβαζόταν, ο συγγραφέας προσπαθεί, με βάση τις προσιτές πηγές, να αναδείξει, όσο γίνεται, και το αναγνωστικό τοπίο». 

Ο συγγραφέας -οµότιµος καθηγητής του Πανεπιστηµίου Κρήτης- γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Σπούδασε νεοελληνική φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης και συνέχισε τις σπουδές του στη Σορβόννη. 

Από το 1976 έως το 1989 εργάστηκε ως ερευνητής στο Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του Ε.Ι.Ε. Από το 1989 δίδασκε στο Τµήµα Φιλολογίας του Πανεπιστηµίου Κρήτης.

Εξέδωσε τα βιβλία: «Η ανακάλυψη των ελληνικών δηµοτικών τραγουδιών» (1984), «Το µυθολογικό κενό» (2000), «Ροµαντικά χρόνια» (2003), «Εγχειρίδιο του νεοελληνιστή» (2005), «Αποτυπώµατα του χρόνου» (2006) «Το δηµοτικό τραγούδι» (2010). Έχει δηµοσιεύσει πλήθος άρθρων και µελετών στον επιστηµονικό και στον περιοδικό και ηµερήσιο Τύπο, σε συλλογικούς τόµους και σε πρακτικά συνεδρίων.