Ένας στωικός φιλόσοφος το καλοκαίρι του 2017

Ένα χειροποίητο βιβλίο – πάνω κάτω 100 σελίδων- με τα λόγια ενός στωικού φιλοσόφου (έζησε μεταξύ 50-138 μχ), του Επίκτητου θα μπορούσε να ήταν μια καλή συντροφιά για το καλοκαίρι; Η απάντηση είναι: Ναι, απολύτως ναι. Μπορεί να μην είναι το απαραίτητο συνοδευτικό για την ομπρέλα και ξαπλώστρα της παραλίας αλλά έχει μια άλλη δυνατότητα λειτουργίας. Πιο συγκεκριμένα, η έκδοση Επίκτητος Η Ελευθερία σε μετάφραση του Θάνου Σαμαρτζή – το πρώτο βιβλίο του νέου εκδοτικού οίκου Δώμα /βιβλία στην Αθήνα- λειτουργεί ως τροφή για σκέψη πάνω στα ανθρώπινα, τα μικρά και τα μεγάλα του βίου. Το βιβλίο του Επίκτητου βγήκε σε 1000 αντίτυπα και εξαντλήθηκε γρήγορα – τώρα, σε δεύτερη έκδοση βρίσκει ανταπόκριση και «τρέχει» σε πωλήσεις. 

Ο μικρός, νεότευκτος εκδοτικός οίκος φαίνεται να κερδίζει ένα από τα πρώτα στοιχήματα του βίου του.   

Στο οπισθόφυλλο της έκδοσης διαβάζουμε ένα μικρό κατατοπιστικό σημείωμα: «Ποιος άνθρωπος είναι ελεύθερος και ποιος δούλος; Πώς μπορούμε να ζήσουμε μια καλή ζωή; Πότε τα πράγματα κι οι καταστάσεις γίνονται αφέντες του εαυτού μας;

Το σώμα μας, η υγεία μας, το σπίτι κι η περιουσία μας δεν είναι δικά μας, υποστηρίζει ο Επίκτητος. Δεν βρίσκονται κάτω απ’ τον δικό μας έλεγχο και, επομένως, όταν επιθυμούμε κάποιο απ’ αυτά τα πράγματα, επιθυμούμε κάτι που δεν εξαρτάται από εμάς. Κι ο άνθρωπος που επιθυμεί πράγματα που δεν εξαρτώνται από τον ίδιο δεν μπορεί παρά να είναι ένας δούλος.

“Καθάρισε τις ιδέες σου, ώστε να μη δεθεί πάνω σου κάτι που δεν είναι δικό σου, να μην αναπτυχθεί μαζί σου κάτι ξένο, και να μη λυπηθείς αν φύγει από σένα. Και λέγε εξασκούμενος καθημερινά, όπως εξασκείσαι στο γυμναστήριο, όχι ότι κάνεις φιλοσοφία, αλλά ότι προσπαθείς να κερδίσεις την ελευθερία σου. Γιατί αυτή είναι η πραγματική ελευθερία”».

Στο τέλος της έκδοσης, ένα επίμετρο 10 σελίδων μας δίνει μια πληθώρα στοιχείων για την γνωριμίας μας με τον φιλόσοφο και την εποχή του αλλά και για τις επιρροές που είχε το έργο του ανά τους αιώνες και κυρίως στον 20ο αιώνα.