Στους… παράλληλους του Σταυρού του Νότου

Ο κόσμος εκφράζει την αγάπη του στον Νίκο Καββαδία με διαφορετικούς τρόπους. Κάποιοι μνημονεύουν στίχους τους ανάμεσα στην παρέα και δυο-τρεις κατοστάρες ρακές. Άλλοι, όπως ο Θάνος Μικρούτσικος, τον μελοποιούν. Ο Νίκος Λαδάς πήρε τον τίτλο ενός ποιήματος του θρυλικού ναυτικού ποιητή και τον χρησιμοποίησε στο μαγαζί του. Είκοσι χρόνια μετά, ο Σταυρός του Νότου παραμένει στους ίδιους... παράλληλους που τον έβαλαν στην καρδιά του αθηναϊκού κοινού που λατρεύει την καλή ελληνική μουσική.

Όλα ξεκίνησαν σε πολύ μικρότερη κλίμακα. Σε μία μονοκατοικία στη Θαρύπου, στον Νέο Κόσμο, το 1995. Καθοριστικό σημείο, η γνωριμία του Νίκου Λαδά με τον Θοδωρή Γιαννακόπουλο. «Είχαμε την ίδια τρέλα, το ίδιο όραμα, να κάνουμε κάτι που να το γουστάρουμε» θυμάται ο Νίκος για τα πρώτα βήματα. Όσο για το στίγμα του νέου μαγαζιού; «Πιο πολύ στηριζόμασταν στο ροκ, από το ξένο κλασικό ροκ μέχρι τον Σιδηρόπουλο. Δεν θέλαμε να έχουμε έναν χώρο με παραστάσεις, όπως πχ. ήταν τότε ο Ζυγός», μου απαντά.



Αναφορικά με το όνομα του Σταυρού, ο Καββαδίας ήταν η έμμεση έμπνευση. Ο Νίκος δηλώνει λάτρης του ομώνυμου δίσκου του Θάνου Μικρούτσικου, στον οποίο περιέχονται μελοποιημένα ποιήματα του Καββαδία. «Πίστευα και πιστεύω ότι είναι ό,τι πιο αξιόλογο έχει κυκλοφορήσει στην ελληνική δισκογραφία», λέει χαρακτηριστικά. Και αν θυμηθεί κανείς τι τραγούδια έχει μέσα (από το “Federico Garcia Lorca” μέχρι τον «Σταυρό του Νότου»), δύσκολα θα προβάλει αντιρρήσεις.

Έναν χρόνο μετά δημιουργήθηκε η Κεντρική Σκηνή. Ορόσημο για τον Σταυρό ήταν η γνωριμία του Νίκου με τους αδερφούς Κατσιμίχα. «Η στήριξή τους είχε πολύ μεγάλη σημασία όταν δημιουργήθηκε ο χώρος». Ο ίδιος, μάλιστα, θυμάται την πρώτη τους εμφάνιση: «Αυτό που είχε γίνει με τους Κατσιμιχαίους δεν είχε ξαναγίνει: να περιμένει έξω τόσος κόσμος υπό βροχή για να μπει να δει την παράσταση, ενώ το μαγαζί ήταν ήδη γεμάτο. [Οι αδερφοί Κατσιμίχα] έπαιζαν από τις 22.30 μέχρι τις 5.30-6.00 το πρωί», καταλήγει.

Έκτοτε, ο Σταυρός έχει φιλοξενήσει τα μεγαλύτερα ονόματα της ελληνικής έντεχνης και ροκ μουσικής: από τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου και τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, μέχρι τα Ξύλινα Σπαθιά και τον αξέχαστο Νίκο Παπάζογλου. Ένα πέρασμα έκαναν και οι Uriah Heep - η αφορμή μου για την επόμενη ερώτηση. Υπάρχει η πρόθεση να φιλοξενηθούν ξένα συγκροτήματα στον Σταυρό; «Τα ξένα συγκροτήματα απλά προέκυψαν, δεν είναι αυτό το αντικείμενο του Σταυρού. Τώρα, αν υπάρχει κάποιο γκρουπ που θέλει να παίξει, δεν έχουμε πρόβλημα», απαντά ο Νίκος.



Ανάμεσα σε όλες αυτές τις συναυλίες που φιλοξενήθηκαν στους τρεις χώρους του Σταυρού (το 1999 άνοιξε το Club, ενώ λίγο αργότερα έγινε επέκταση και προς την απέναντι μεριά της Φραντζή, με το Plus), ζήτησα από τον Νίκο να ξεχωρίσει ένα top 3, φοβούμενος πάντα ότι θα αποφύγει να απαντήσει. «Όλες οι παραστάσεις είναι ωραίες, όμως τρεις είχαν κάτι το ξεχωριστό. Η μία ήταν η πρώτη συναυλία των Κατσιμίχα, που ήταν μία από τις καλύτερες στην ιστορία του Σταυρού. Η δεύτερη ήταν του Θάνου Μικρούτσικου, ο οποίος με εντυπωσίασε. Άλλωστε, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα και ο ίδιος ως προσωπικότητα, ενώ ο δίσκος του “Σταυρός του Νότου” ήταν αυτός που έδωσε το όνομα στο μαγαζί. Η τρίτη ήταν του Μάλαμα. Με εξέπληξε το κοινό του Σωκράτη. Δεν έχω ξαναδεί τόσο φανατικό κοινό», μου λέει και δεν μπορώ να κρύψω το χαμόγελό μου, ξέροντας από πρώτο χέρι τι εννοεί. Μου ήρθε, μάλιστα, στο μυαλό και ο φίλος Σταύρος, που δεν χάνει ούτε μία συναυλία του Μάλαμα και συνηθίζει να αρχίζει τις παραγγελιές του με τα «Παξιμάδια».

Ο Νίκος μού αναφέρει περισσότερες λεπτομέρειες για την πρώτη συναυλία του Μάλαμα πριν από 12-13 χρόνια στον Σταυρό: «Είχε ρίξει χιόνι και είχε αποκλειστεί η Αθήνα. Δεν υπήρχε ψυχή έξω στον δρόμο. Παρ’ όλα αυτά ο Σωκράτης έκανε κανονικά τη συναυλία, το μαγαζί ήταν γεμάτο (ήταν sold-out) και ήταν ένα από τα καλύτερα live που έχει κάνει ο Σωκράτης».



Ο Σταυρός εισέρχεται αισίως στην τρίτη δεκαετία της ζωής του. Τυπικά έκλεισε πέρυσι τα 20 χρόνια του, εκτός αν αρχίσουμε τη μέτρηση με ορόσημο το άνοιγμα της Κεντρικής Σκηνής. Όπως και να έχει, είναι η αφορμή για μία μεγάλη γιορτή. Ένα τριήμερο φεστιβάλ που θα πραγματοποιηθεί από τις 26 έως τις 28 Σεπτεμβρίου στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. «Με ικανοποιεί που υλοποιείται αυτή η σκέψη», υπογραμμίζει ο Νίκος, για να προσθέσει: «Ο ρόλος των καλλιτεχνών ήταν πρωταρχικής σημασίας. Θέλω να τονίσω ότι το φεστιβάλ γίνεται αφιλοκερδώς, χωρίς κανένα όφελος για τον χώρο και τους καλλιτέχνες. Όλα τα χρήματα θα διατεθούν σε διάφορες μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, με βασικό άξονα τα παιδιά», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Όσο για τους καλλιτέχνες που θα εμφανιστούν; Σίγουρα χάνεις το μέτρημα - πάνω από εξήντα σίγουρα. Ενδεικτικά αναφέρω τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, τον Μίλτο Πασχαλίδη, τον Ορφέα Περίδη, τη Νατάσσα Μποφίλιου, τον Γιάννη Κούτρα, τη Γιώτα Νέγκα, τον Κωστή Μαραβέγια, τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, τη Μελίνα Κανά και τον Γιάννη Χαρούλη. Όλοι μαζί συνθέτουν έναν φωτεινό αστερισμό, έναν μουσικό Σταυρό του Νότου.

Λίγο προτού ολοκληρώσουμε τη συζήτησή μας, ο Νίκος θέλει να κάνει μία ιδιαίτερη αναφορά σε όλα τα άτομα που συνέβαλαν στην επιτυχία του Σταυρού. «Ευχαριστώ όλα τα παιδιά που δούλεψαν στον Σταυρό, πάνω στη σκηνή και κάτω από αυτή, γιατί και αυτοί είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι (περίπου το 40% του προσωπικού εργάζεται εδώ και 15-20 χρόνια στον χώρο)».