Ένα «νησί» στο κέντρο της Αθήνας

Είναι σχεδόν βέβαιο ότι αν ρωτήσεις τους Αθηναίους τι είναι το Δουργούτι η συντριπτική πλειοψηφία θα σε κοιτάξει το λιγότερο με απορία. Κι όμως το Δουργούτι είναι μία από τις πιο παλιές και ιστορικές γειτονιές της Αθήνας. Ανάμεσα στις λεωφόρους Συγγρού και Λαγουμτζή δεσπόζει σαν μία νησίδα, που λες και ξεχάστηκε από τον χρόνο. Για δύο τριήμερα (23 – 25 Οκτωβρίου & 30 Οκτωβρίου – 1 Νοεμβρίου) η ομάδα «Όχι Παίζουμε» μας δίνει την ευκαιρία να ανακαλύψουμε μία άλλη Αθήνα μέσα από την περιπατητική παράσταση “Dourgouti Island Hotel”.



«Η γειτονιά αυτή έχει πολύ ενδιαφέρουσα προσφυγική και αγωνιστική ιστορία. Από το 1922 έως τη δεκαετία του '60 πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και την Αρμενία έφτιαξαν εδώ από λαμαρίνα, πισσόχαρτο και ξύλο τις παράγκες τους και σιγά σιγά τη ζωή τους. Από τη δεκαετία του '90 μέχρι σήμερα αλλοδαποί μετανάστες πήραν τη θέση των προσφύγων. Έλληνες, Αρμένιοι, Αλβανοί, Αιγύπτιοι, Σύριοι, Κούρδοι, Τούρκοι, Μπαγκλαντεσιανοί και άλλοι Άραβες συνυπάρχουν αρμονικά σήμερα στο Δουργούτι», μου λέει ο σκηνοθέτης Γιώργος Σαχίνης. Ο ίδιος ανήκει στη δημιουργική ομάδα της ξεχωριστής αυτής site specific perfomance και καθοδήγησε τους 40 και πλέον performers, ηθοποιούς, χορευτές, μουσικούς και εικαστικούς που συμμετέχουν στη δράση.

«Το επιλέξαμε για τις αντιθέσεις του. Δίπλα στα θεόρατα κτίρια της Συγγρού βρίσκονται οι προσφυγικές πολυκατοικίες του '30 παραδομένες στο έλεος του χρόνου. Μπαίνεις στα μικρά στενά της περιοχής και ξαφνικά τα στενά γίνονται πλατείες και στοές και αγκαλιές από τις νεότερες εργατικές πολυκατοικίες του '60», μου εξηγεί.

Χρειάστηκε ένας ολόκληρος χρόνος για να μαζευτεί το υλικό γι' αυτή την παράσταση μέσα από δράσεις συλλογικής χαρτογράφησης του χτες και του σήμερα της περιοχής, παρέα με φορείς και κατοίκους της γειτονιάς και όχι μόνο. «Πώς δομείται η δράση;», ρωτάω τον Γιώργο. «Ο θεατής έρχεται όποια ώρα επιθυμεί εντός του τρίωρου της κάθε παράστασης και περπατάει μία, δύο η τρεις ωριαίες διαδρομές. Σε κάθε διαδρομή έχει δεκάλεπτες συναντήσεις, εμπνευσμένες από τον τόπο, με ηθοποιούς και χορευτές. Η περιπατητική αυτή παράσταση είναι ένα φευγιό ριζωμένο απόλυτα στον τόπο, καθώς όλες οι μικρές περφόμανς που θα συναντήσει στη βόλτα του ο θεατής βασίζονται σε μυστικά από το χτες και το σήμερα του τόπου, όμως παράλληλα αγγίζουν θέματα υπερτοπικά, βαθύτερα και προσωπικά», μου απαντά.



Το “Dourgouti Island Hotel” είναι μέρος ενός ευρύτερου project, του “UrbanDig Project”, που ξεκίνησε το 2004 δημιουργώντας site-specific παραστάσεις στην πόλη, δηλαδή παραστάσεις που γίνονται εκτός θεατρικής σκηνής και που προκύπτουν μετά από έρευνα του εκάστοτε χώρου και των ιστοριών του. «Από το 2013 επιλέξαμε να επεκταθούμε και σε ανοιχτούς δημόσιους χώρους. Ξεκινήσαμε να μετατρέπουμε το ερευνητικό κομμάτι για τον χώρο σε πρόγραμμα συλλογικών δράσεων ταυτόχρονης έρευνας και ανάδειξης του χώρου. Χαρτογραφούμε τον πολιτισμικό πλούτο της περιοχής μέσα από δράσεις για όλους, ενώ μέσα από συνεργασίες δημιουργούμε εργαλεία διαχείρισης του πολιτισμικού κεφαλαίου τα οποία οι κάτοικοι του χώρου μπορούν να αξιοποιήσουν όπως οι ίδιοι επιθυμούν. Όλα αυτά ως παραπροϊόντα της δημιουργίας υλικού για την παράσταση», μου επισημαίνει ο Γιώργος προσθέτοντας: «Το Dourgouti Island Hotel είναι η πρώτη πλήρης εφαρμογή της πλατφόρμας στη νέα της μορφή».



Για τη δημιουργία αυτής της παράστασης συνεργάστηκαν 450 άτομα κάθε ηλικίας και 67 φορείς. Χείρα βοηθείας έδωσαν και τα Πανεπιστήμια Πάντειο, Πειραιά και Χαροκόπειο μέσα από 300 φοιτητικές εργασίες με θέμα το Δουργούτι. «Άτομα όπως ο γεωγράφος Βαγγέλης Παπαδιάς και ομάδες όπως η ΑΣΤΥ και η Clio Muse app συνέβαλαν καθοριστικά στο πρόγραμμα και στα εργαλεία του χωρίς να είναι από την περιοχή. Η Τασούλα Βερβενιώτη ανταποκρίθηκε στο κάλεσμά μας και δημιούργησε την Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Δουργουτίου, ανεξάρτητο συνεργάτη του DIH, που αποτελεί πλέον κύρια πολιτισμική ομάδα της γειτονιάς. Μαθητές του τοπικού δημοτικού και λυκείου όχι μόνο συμμετείχαν σε δράσεις, αλλά παρουσίασαν και το έργο τους σε ημερίδες και παρουσιάσεις. Μάλιστα η πολιτισμική ομάδα του 6ου Λυκείου προσκλήθηκε στη Νάπολη να κάνει εκεί αυτό που έκανε στο Δουργούτι. Επίσης, τοπικοί φορείς όπως ο Όμιλος Εθελοντών, ο Πήγασος, το Πάντειο Γυμναστήριο, η σχολή capoeira, ο Ιερός Ναός Αναλήψεως και το Intercontinental προσέφεραν στέγη και υποδομές», μου αναφέρει ο Γιώργος.



Σημαντική ήταν και οι συνεισφορά των Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, που συμμετέχουν στο project, ενώ ο φωτογράφος Δημήτρης Ζαχαράκης έχει αναλάβει και την ιστοσελίδα του project, ώστε το υλικό να παραμείνει και αφού ολοκληρωθεί η δράση. Μην χάσετε την ευκαιρία να ξεναγηθείτε με τον πιο ευχάριστο τρόπο σε μία γειτονιά της Αθήνας, που δεν γνωρίζετε. Γιατί, όπως πολύ εύστοχα σημειώνει ο Γιώργος, «ο κάθε Αθηναίος γνωρίζει την Αθήνα του». Αυτό όμως μπορεί να αλλάξει.