Νίκος Φελέκης

Ο Αλέξης Τσίπρας κάνει φιλότιμες προσπάθειες να εμφυσήσει πνεύμα αισιοδοξίας στα στελέχη του υποστηρίζοντας ότι υπάρχει τρόπος να επιστρέψει ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Και αυτός είναι «η κυβέρνηση συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων», που θα αντικαταστήσει την κυβέρνηση Μητσοτάκη, η οποία «βρίσκεται σε αποδρομή, αφού τα χειρότερα είναι μπροστά της».

Αυτό άλλωστε είπε και στους 11 συντρόφους του, στο «μυστικό δείπνο» που έγινε προ ημερών στα Εξάρχεια, στο σπίτι του Αλέκου Φλαμπουράρη. Οι Τζανακόπουλος, Βούτσης, Παππάς, Γεροβασίλη, Σπίρτζης, Σκουρλέτης, Τσακαλώτος, Βίτσας, Ρήγας, Ραγκούσης και Φλαμπουράρης δεν μπορούν να θεωρηθούν όλοι… απόστολοι του Τσίπρα, όμως μετείχαν των… αχράντων μυστηρίων επειδή εκπροσωπούν τις τρεις μεγάλες κομματικές ομάδες (Ενωτική Κίνηση, Ομπρέλα, ΡΕΝΕ) του ΣΥΡΙΖΑ.

Το γεγονός ότι ήταν 11 και όχι 12 οι συνδαιτημόνες του αφεντικού της Κουμουνδούρου «δεν σημαίνει ότι απουσίαζε ο Ιούδας», μάς έλεγε αστειευόμενος ένας εκ των συμμετεχόντων στη συζήτηση για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ. Και προφανώς (ή μήπως όχι;) ο… Ιούδας δεν μπορεί να είναι κάποιος από την Προοδευτική Συμμαχία. Ωστόσο είναι πρόβλημα ότι απουσίαζε εκπρόσωπος από την Προοδευτική Συμμαχία.

Ενώ εκλήθησαν -και παρέστησαν- οι εκπρόσωποι απ’ όλες τις εσωκομματικές ομάδες, δεν έλαβαν πρόσκληση οι λεγόμενοι πασοκογενείς. Ούτε ο Μπίστης ή άλλος εκπρόσωπος από τη «Γέφυρα», ούτε ο Θεοχαρόπουλος από τη ΔΗΜ.ΑΡ., ούτε ο Τζουμάκας ή ο Μαντζουράνης από τους «καραβελιστές», ούτε κάποιος από την Κοινωνική Συμφωνία της Λούκας Κατσέλη. Οπως μας έλεγαν αυτοί που απουσίαζαν, «κανείς δεν μας κάλεσε και τη συνάντηση τη μάθαμε από τα sites».

Εκτός νυμφώνος

Κάποιοι εξ αυτών εμφανίζονται έντονα ενοχλημένοι, καθώς διαβλέπουν ότι σε τμήμα της ηγεσίας της Κουμουνδούρου υπάρχει διάθεση να τους αφήσουν εκτός νυμφώνος. «Δεν μπορεί ο Αλέξης να ομνύει σε κυβερνητική συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων και την ίδια στιγμή να εγκαταλείπει τις δυνάμεις που δημιούργησαν την Προοδευτική Συμμαχία, ως πολιτικό συμπλήρωμα του ΣΥΡΙΖΑ», μας λέει διακεκριμένο στέλεχος των πασοκογενών. Και συμπληρώνει: «Εκτός και αν οι πασοκογενείς και η Προοδευτική Συμμαχία είναι ο Σπίρτζης και Ραγκούσης. Αν είναι έτσι, να μας το πουν να ξέρουμε κι εμείς τι να κάνουμε».

Ο Τσίπρας και οι στενοί του συνεργάτες διαφωνούν, πάντως, με όσους από τον ΣΥΡΙΖΑ διατείνονται και μάλιστα με φιλοπαίγμονα διάθεση πως «η Προοδευτική Συμμαχία… σχόλασε». Μάλιστα, λένε, πως τις προσεχείς ημέρες ο Αλέξης θα συναντηθεί με αρκετούς εξ αυτών, ενώ οι εκπρόσωποί τους θα έχουν την ευκαιρία να διατυπώσουν τις απόψεις τους στο Πολιτικό Κέντρο και στο Πολιτικό Συμβούλιο, όπου και συμμετέχουν. Πάντως, όπως μαθαίνουμε, ο Νίκος Μπίστης προτίθεται, εκτός των οργάνων, να πει και δημόσια τη γνώμη του για τα τεκταινόμενα στον ΣΥΡΙΖΑ, τις συμμαχίες και το συνέδριο. Ενδεχομένως, και άλλοι σε περίπτωση που αντιληφθούν ότι υπάρχει όντως διάθεση περιθωριοποίησής τους.

Η αλήθεια, όπως γίνεται σχεδόν πάντα, βρίσκεται κάπου στη μέση. Οπως μεταδίδουν συνεργάτες του τέως πρωθυπουργού, «ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε σε αυτή την πρωτοβουλία για τρεις λόγους: πρώτον, επειδή δεν μπορεί να αποκλείσει ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις αν ο χειμώνας αποδειχθεί βαρύτερος του αναμενομένου για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Δεύτερον, διότι σιγά-σιγά θέλει να θέσει το κόμμα σε τροχιά συνεδρίου και επιδιώκει να καταγράψει τις απόψεις και τις τάσεις όλων των βασικών παικτών.

Και, τρίτον, γιατί θεωρεί πλέον όρο εκ των ων ουκ άνευ να αποκατασταθεί η εσωκομματική ηρεμία και ομαλότητα και να μην περιγράφεται ο ΣΥΡΙΖΑ ως ένα κόμμα με διαφωνίες και Βαβέλ στο εσωτερικό του».

Ο Αλέξης Τσίπρας κάλεσε τους εκπροσώπους των εσωκομματικών ομάδων του ΣΥΡΙΖΑ που εμφανίζονται διατεθειμένοι να αναμετρηθούν για τα ποσοστά ισχύος και τα πόστα εξουσίας στα κομματικά όργανα προκειμένου να τους καταστήσει σαφές ότι συνέδριο θα γίνει μόνο εάν η πραγματοποίησή του συμβάλλει στην εικόνα ενότητας του κόμματος και ενισχύσει πολιτικά και εκλογικά τον ΣΥΡΙΖΑ.

Εξάλλου, όπως μας επισημαίνει υψηλόβαθμος παράγοντας της Κουμουνδούρου, «τα συνέδρια στα κυβερνητικά κόμματα δεν λαμβάνουν αποφάσεις, επικυρώνουν όσα έχουν συμφωνηθεί από πριν στις διαβουλεύσεις των ηγετικών στελεχών», ενώ κάποιος άλλος σημειώνει ότι «σε προεκλογική περίοδο είναι και δοξαστικά του αρχηγού».

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, σύμφωνα με τις πληροφορίες, θέλει το συνέδριο να εκπέμψει εικόνα ηρεμίας και σύμπνοιας και όχι αναταραχής και διχασμού. Να κλείσει και όχι να ανοίξει πληγές. Μόνον αν υπάρξει συμφωνία στην προϋπόθεση που θέτει ο Τσίπρας, θα γίνει συνέδριο.

Κρίσιμοι παράγοντες

Το πότε, πάντως, θα γίνει είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων. Σε καμία περίπτωση δεν θα γίνει, όπως κάποιοι επιμένουν, εντός του 2021. Αφενός δεν ξέρουν τι θα γίνει με την πανδημία και αφετέρου δεν μπορούν να θύουν σπονδές στην προοδευτική συνεργασία και να μην ξέρουν τι θα έχει συμβεί στο ΠΑΣΟΚ με την ηγεσία του.

«Αν, για παράδειγμα, εκλεγεί ο Λοβέρδος, τι πρόσκληση για προοδευτική συνεργασία να απευθύνουμε στο ΚΙΝ.ΑΛ.;», μας λέει -και σωστά- συνεργάτης του τέως πρωθυπουργού. Επίσης, επειδή πρόωρες εκλογές και ιδίως την άνοιξη του 2022 δεν πρόκειται να γίνουν (σε αυτό συμφωνούν σχεδόν όλοι στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ), δεν υπάρχει λόγος βιασύνης. «Ας μπει καλά ο νέος χρόνος και από Φλεβάρη και μετά βλέπουμε», μας λέει ένας εκ των… αποστόλων, πραγματικός αυτός, του αρχηγού.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που φαίνεται να ενδιαφέρει τον Αλέξη είναι να γίνει ξανά πρωθυπουργός και όχι να συνεχίσει να είναι κομματικός ηγέτης.

Αν οι εκπρόσωποι των κομματικών ομάδων συμφωνήσουν ότι πρώτη προτεραιότητα είναι η επιστροφή στη διακυβέρνηση και όχι αν το κόμμα θα έχει αριστερή ή κεντροαριστερή μαρκίζα, ο δρόμος προς το συνέδριο θα ανοίξει. «Τον Τσίπρα δεν τον ενδιαφέρει», λένε συνομιλητές του, «να εκλέξει μέλη στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά να διορίσει υπουργούς σε μια νέα κυβέρνηση, της οποίας θα είναι ο ίδιος επικεφαλής».

Ο επικεφαλής της Κουμουνδούρου θέλει και συμφωνεί να γίνει το συνέδριο, αρκεί να αποτελέσει αφετηρία αντεπίθεσης του ΣΥΡΙΖΑ και όχι για να ξαναμοιραστεί η κομματική τράπουλα. Η «μάζωξη των 12» (περιλαμβανομένου και του ιδίου του Τσίπρα) αυτό τον σκοπό είχε. Να τους πει ότι «δεν θα ανεχθώ να συνεχιστεί η εσωστρέφεια» και «να σταματήσετε να δίνετε τροφή στην κυβέρνηση και στα φιλικά της μίντια να… ξεσκίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ».

Και φυσικά για «να σταματήσουν οι δημοσκόποι να αιτιολογούν τη στασιμότητα της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξαιτίας της κακής δημόσιας εικόνας της». Οι αρνητικές δημοσκοπήσεις, παρά τις ενστάσεις που έχει η ηγεσία της Κουμουνδούρου για τα ευρήματα, η αλήθεια είναι ότι αποτελούν ίσως τον πλέον ανασχετικό παράγοντα στη συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ.

Την εικόνα του «ψιλού δικομματισμού», την οποία καταγράφουν όλες οι δημοσκοπήσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, θέλει να ανατρέψει ο Τσίπρας, επειδή η εικόνα κυριαρχίας του Μητσοτάκη και της κυβέρνησής του, εκ των πραγμάτων, υπονομεύει την προσπάθειά του να επαναλανσάρει τον ΣΥΡΙΖΑ ως κυβερνητική εναλλακτική. Και, φυσικά, η δημοσκοπική στασιμότητα της αξιωματικής αντιπολίτευσης οδηγεί τους δυσαρεστημένους από την κυβέρνηση ψηφοφόρους στους αναποφάσιστους και σε άλλες επιλογές.

Αν το συνέδριο βοηθήσει να ξεκολλήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, θα γίνει. Αντίθετα, αν κάποιοι, είτε αυτοί είναι «προεδρικοί» είτε «ομπρελάδες», συνεχίσουν να παριστάνουν τους σέρφερ σε ρακοπότηρο -γιατί ουσιαστικά αυτό γίνεται, αφού στις μεταξύ τους αντιπαραθέσεις δεν διαπιστώνονται σημαντικές ιδεολογοπολιτικές διαφορές-, είναι προφανές ότι το συνέδριο θα καθυστερήσει, χωρίς να αποκλείεται να πάει ακόμη και για μετά τις εκλογές.

Όλοι οι «δειπνοσοφιστές», όπως χιουμοριστικά τους αποκάλεσε επιφανής πασοκογενής, ακόμη και όσοι ενίοτε δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για τη γραμμή του κόμματος, όπως ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Νίκος Βούτσης και ο Πάνος Σκουρλέτης, όχι μόνο κράτησαν χαμηλούς τόνους, αλλά συμφώνησαν με τον αρχηγό πως οι διαφωνίες «πρέπει να μένουν στα όργανα και όχι να εκδηλώνονται στα κανάλια» και φυσικά να μη διαρρεύσουν τα όσα συζητήθηκαν το βράδυ της Δευτέρας στο σαλόνι της οικίας Φλαμπουράρη.

Το γεγονός ότι η 27η Σεπτεμβρίου (1939) είναι και η ημερομηνία γέννησης του Γιάννη Μπανιά είναι εντελώς τυχαίο. Εξάλλου ούτε ο οικοδεσπότης ούτε ο Νίκος Βούτσης (που τον Αύγουστο ταξίδεψαν μέχρι τους Μελισσουργούς Αρτης για το πολιτικό μνημόσυνο του ιδρυτή της ΑΚΟΑ) το ανέφεραν. Αξίζει πάντως να σημειώσουμε ότι το τελευταίο διάστημα -και προφανώς εν όψει συνεδρίου και ζυμώσεων για την προοδευτική διακυβέρνηση- φαίνεται να ενισχύεται σε δυνάμεις η «Ομπρέλα» της αριστερής αντιπολίτευσης, καθώς σε αυτή κατευθύνονται ακόμη και στελέχη της παλιάς ΕΑΡ (Σαμπατακάκης, Γκόγκογλου κ.ά.), που παραδοσιακά είχαν μέτωπο με τους «Κουκουέδες» και τους «Μπανιάδες», ενώ η Ενωτική Κίνηση (Παππάς, Δούρου, Πολάκης, Σπίρτζης κ.ά.) δείχνει να έχει προβλήματα εσωτερικής συνοχής.

Το πρώτο τεστ κομματικής συνοχής, μετά το δείπνο Φλαμπουράρη, ο ΣΥΡΙΖΑ θα το περάσει, πάντως, την Πέμπτη όταν στη Βουλή θα έρθει για ψήφιση η αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία που υπέγραψαν στο Παρίσι ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Εμανουέλ Μακρόν. Τα στελέχη του διχάζονται ανάμεσα στο «ναι» και στο «παρών», ενώ είναι λίγοι αυτοί που συμφωνούν με το «όχι» στους εξοπλισμούς του Αντώνη Λιάκου. Σε κάθε περίπτωση, ο Αλέξης Τσίπρας είναι υπέρ της συμφωνίας, αλλά, όπως τόνισε στη συνεδρίαση του Πολιτικού Κέντρου του κόμματος, ζητά από την κυβέρνηση δύο διορθώσεις για να ψηφίσει ο ΣΥΡΙΖΑ την αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία.

Στην εισήγησή του ο κ. Τσίπρας κάλεσε την κυβέρνηση να μεριμνήσει μέχρι την κύρωσή της, επανορθώνοντας σε σχέση με τις διατυπώσεις στα άρθρα 2 και 18, τα άρθρα δηλαδή που αφήνουν εκτός Αμυντικής Συμφωνίας τις θαλάσσιες οικονομικές ζώνες που ορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο και την αποστολή Ελλήνων στρατιωτών σε εμπόλεμες περιοχές, όπως το Σαχέλ. Παράλληλα ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε τη σύγκληση από κοινού της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και του Πολιτικού Συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αύριο στις 5 μ.μ.

Στην ομιλία του την Πέμπτη στη Βουλή θα επισημάνει «τις καθυστερήσεις και τις παλινωδίες του Μητσοτάκη, που είχαν ως αποτέλεσμα αφενός να εκτοξευτεί το κόστος της αγοράς και αφετέρου οι Τούρκοι να κάνουν… πάρτυ στο Αιγαίο με το “Uruc Reis”». Αν με τη Γαλλία είναι στο «ναι» έστω και υπό όρους, στις συμφωνίες με ΗΠΑ, Ισραήλ και Κίνα ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι καθαρά στο «όχι». Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα το καταστήσει σαφές στην ομιλία του στη Βουλή, ενώ η αντίθεσή του έχει ήδη μεταφερθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, και στις εδώ πρεσβείες των τριών χωρών.

Στις μεν ΗΠΑ για τη στρατιωτική τους παρουσία καθ' άπασαν την επικράτεια επ’ αόριστον και μάλιστα χωρίς ουσιαστικά ανταλλάγματα, στην Κίνα για την «ιμπεριαλιστική» επέκταση της COSCO στον Πειραιά και στο Ισραήλ για τη δημιουργία αεροπορικής στρατιωτικής βάσης στην Καλαμάτα, που μελλοντικά ενδεχομένως θα χρησιμοποιηθεί για να πληγούν εχθρικοί στόχοι (Ιράν, Παλαιστίνιοι, μουσουλμάνοι κ.ά.) του Τελ Αβίβ, με κίνδυνο να εμπλακεί η χώρα μας σε περιπέτειες.

Κίνδυνος που εγκυμονείται και από τους Patriot και τους 100 στρατιωτικούς που στείλαμε στη Σαουδική Αραβία, αλλά και από το άρθρο 18 παράγραφος 2 της αμυντικής συμφωνίας με τη Γαλλία, σύμφωνα με το οποίο η Αθήνα οφείλει να συνδράμει το Παρίσι σε περίπτωση στρατιωτικής εμπλοκής των Γάλλων στο Μάλι και ευρύτερα στις χώρες του Σαχέλ.

Σχέδια «μετακόμισης»
 
Πριν από τη Βουλή και τα θέματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής την Τρίτη και την Τετάρτη ο Αλέξης Τσίπρας θα έχει την ευκαιρία στη Λιουμπλιάνα να συζητήσει με τους ευρωσοσιαλιστές ηγέτες τις εξελίξεις στα Δυτικά Βαλκάνια και τα νέα δεδομένα που φέρνει στην Ευρώπη το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών με την ήττα των Χριστιανοδημοκρατών και τη νίκη των Σοσιαλδημοκρατών.

Η παταγώδης αποτυχία του Die Linke οπωσδήποτε ευνοεί το σχέδιο μετακόμισης του ΣΥΡΙΖΑ από τον χώρο της Ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Κεντροαριστερά, όμως ο Τσίπρας δεν είναι σίγουρος ότι ο Ολαφ Σολτς, ειδικά με τις θέσεις του για την ευρωπαϊκή οικονομία και τη δημοσιονομική σταθερότητα, αποτελεί και το καλύτερο παράδειγμα για να πείσει τον Φίλη, τον Ευκλείδη και τ’ άλλα συντρόφια της «Ομπρέλας» να αποτάξουν τα αριστερά δαιμόνια και να συνταχθούν με τους αγγέλους της μεταρρύθμισης.

Κατά τα άλλα θα τους έχει στο πλευρό του -και με το όπλο παρά πόδα- στα θέματα που αφορούν την ακρίβεια, τη μετοχοποίηση της ΔΕΗ, τα προβλήματα στην Εκπαίδευση, περιλαμβανομένης και της εμφάνισης φασιστικών ομάδων σε σχολεία, και τα υπόλοιπα που περιλαμβάνονται στην αντιπολιτευτική και δικαιωματική ατζέντα της Κουμουνδούρου.

Γνωρίζει, όμως, ότι θα είναι ουσιαστικά και πραγματικά μαζί τους μόνο αν καταφέρει να τους κάνει αισιόδοξους για το κυβερνητικό μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ. Οι κυνικοί δεν συνεισφέρουν, οι σκεπτικιστές δεν δημιουργούν, οι αμφισβητίες δεν επιτυγχάνουν, μόνο οι αισιόδοξοι δίνουν τις νίκες.

Γι’ αυτή τη μεταμόρφωση έχει όμως μακρύ και δύσκολο δρόμο. Και οπωσδήποτε τα αρνητικά ευρήματα και της Metron Analysis προστίθενται στα εμπόδια που πρέπει να υπερπηδηθούν...