
Ελεύθερη αγορά αλά ελληνικά
Οι θιασώτες της ελεύθερης αγοράς που απεχθάνονται τις κρατικές παρεμβάσεις υποστηρίζουν πως μια υγιής αγορά αυτορρυθμίζεται και παρακάμπτει τις όποιες αναπάντεχες δυσλειτουργίες
Αυτός είναι ο κανόνας και ενδεχομένως να αποδεικνύεται σε κάποιες προηγμένες χώρες όπου υπάρχει αυτοσεβασμός και αυτοσυγκράτηση από τους ίδιους τους επιχειρηματίες των διαφόρων κλάδων. Στη χώρα μας όμως ουδείς μπορεί να το υποστηρίξει αυτό, καθώς οι στρεβλώσεις και η έλλειψη ουσιαστικού ανταγωνισμού είναι το σύνηθες σε μια σειρά από κλάδους της οικονομίας από τότε που μπήκε στη ζωή μας η έννοια της ελεύθερης αγοράς. Τα παραδείγματα πλείστα όσα και συντείνουν στην άποψη της αρρύθμιστης αγοράς με φαινόμενα αισχροκέρδειας που αναγκάζουν τους καταναλωτές να ζητούν κρατική παρέμβαση για την προστασία τους.
Εσχάτως ένα θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα είναι ο χώρος των ασφαλιστικών εταιρειών, με έντονο άρωμα εναρμονισμένων πρακτικών. Οι αυξήσεις στα ασφάλιστρα που ανακοινώνονται σχεδόν από το σύνολό τους είτε για τα συμβόλαια υγείας είτε για τα συμβόλαια ακινήτων και αυτοκινήτων είναι πολλαπλάσια του πληθωρισμού και οι ασφαλισμένοι νιώθουν -και είναι- εγκλωβισμένοι στις ενίοτε παράλογες απαιτήσεις των εταιρειών. Και οι εναλλακτικές είναι περιορισμένες καθώς δεν βρίσκουν ανταγωνιστικές τιμές στις άλλες εταιρείες αν επιθυμούν τις ίδιες ασφαλιστικές καλύψεις. Αφού λοιπόν οι εταιρείες δεν αυτορρυθμίζουν την αγορά στην οποία δραστηριοποιούνται, μοιραία έρχεται η απαίτηση για κρατική παρέμβαση για την προστασία των πολιτών από τις πρακτικές που μετέρχονται οι εταιρείες για να μείνουν αδιασάλευτα τα κέρδη τους.
Το ίδιο ισχύει και στον μεγάλο βραχνά των τιμών στο ράφι και την ακρίβεια που πλήττει την αγοραστική δύναμη. Τα σούπερ μάρκετ εναλλάσσουν προσφορές τιμών σε συγκεκριμένα προϊόντα, που αποτελούν μικρό μέρος εκείνων για την καθημερινή ανάγκη των νοικοκυριών, για να εμφανίζουν τον ανταγωνισμό σε λειτουργία και χρειάζεται η διαρκής παρέμβαση του κράτους για να βρεθούν σε χαμηλότερες τιμές περισσότερα προϊόντα.
Αλλά και στο άλλο σκέλος της ακρίβειας, που αφορά τα ενεργειακά προϊόντα, και πάλι η ελεύθερη αγορά εμφανίζεται αρρύθμιστη, με αποτέλεσμα την αναγκαία κρατική παρέμβαση είτε με έκτακτες φορολογήσεις των υπερκερδών και στη συνέχεια την επιδότηση των καταναλωτών απ’ αυτούς τους φόρους για να αμβλυνθούν οι υπέρογκες χρεώσεις στο ρεύμα, στο φυσικό αέριο και στα πετρελαιοειδή προϊόντα.
Θα αναρωτηθεί κανείς, μα η ανεξάρτητη Επιτροπή Ανταγωνισμού που συστήθηκε γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο τι κάνει; Φέξε μου και γλίστρησα! Οταν αποφασίζει να ασχοληθεί με έναν κλάδο για τον οποίο υπάρχουν καταγγελίες ή υποψίες εναρμονισμένων πρακτικών, για να ολοκληρώσει την έρευνα και να εξάγει πορίσματα και πρόστιμα όπου χρειάζεται στην καλύτερη περίπτωση χρειάζονται δύο χρόνια. Οι δικαιολογίες γι’ αυτό, πολλές. Από την έλλειψη προσωπικού μέχρι την αναγκαιότητα για σοβαρή και τεκμηριωμένη, πέραν πάσης αμφιβολίας, έρευνα.
Ομως επειδή το αποτέλεσμα είναι που μετράει και το μείζον το τι πληρώνει σε ενεστώτα χρόνο ο καταναλωτής, αυτό είναι δυσμενές σε κάθε περίπτωση.
Ενα άλλο καθημερινό παράδειγμα είναι η τιμή του ψωμιού, η οποία εξακοντίστηκε στα ύψη την περίοδο της ενεργειακής κρίσης λόγω του αυξημένου κόστους του ρεύματος. Δύο χρόνια μετά και ενώ έχουν δοθεί τόσες επιδοτήσεις στην τιμή του ρεύματος των επαγγελματιών, με αποτέλεσμα να έχουν πέσει οι τιμές κατακόρυφα στο ενεργειακό κόστος, οι φούρνοι σήμερα συνεχίζουν να πωλούν το ψωμί στις τιμές που διαμόρφωσαν στο peak της ενεργειακής κρίσης!
Οσο για τις τιμές παραγωγού στο λάδι, φέτος όλοι λένε ότι έχουν πέσει σημαντικά. Είδε μήπως κανείς καμιά μείωση της τιμής στο ράφι; Προφανώς όχι, γιατί στη δική μας ελεύθερη αγορά ό,τι ανεβαίνει ποτέ δεν κατεβαίνει!
Επομένως, οι υπέρμαχοι και θεωρητικοί της ελεύθερης και χωρίς παρεμβάσεις αγοράς πρέπει να αναθεωρήσουν την άποψή τους γιατί απλώς η πανάκεια του ανταγωνισμού είναι ξένη προς τα ειωθότα της Ελλάδος!
Εσχάτως ένα θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα είναι ο χώρος των ασφαλιστικών εταιρειών, με έντονο άρωμα εναρμονισμένων πρακτικών. Οι αυξήσεις στα ασφάλιστρα που ανακοινώνονται σχεδόν από το σύνολό τους είτε για τα συμβόλαια υγείας είτε για τα συμβόλαια ακινήτων και αυτοκινήτων είναι πολλαπλάσια του πληθωρισμού και οι ασφαλισμένοι νιώθουν -και είναι- εγκλωβισμένοι στις ενίοτε παράλογες απαιτήσεις των εταιρειών. Και οι εναλλακτικές είναι περιορισμένες καθώς δεν βρίσκουν ανταγωνιστικές τιμές στις άλλες εταιρείες αν επιθυμούν τις ίδιες ασφαλιστικές καλύψεις. Αφού λοιπόν οι εταιρείες δεν αυτορρυθμίζουν την αγορά στην οποία δραστηριοποιούνται, μοιραία έρχεται η απαίτηση για κρατική παρέμβαση για την προστασία των πολιτών από τις πρακτικές που μετέρχονται οι εταιρείες για να μείνουν αδιασάλευτα τα κέρδη τους.
Το ίδιο ισχύει και στον μεγάλο βραχνά των τιμών στο ράφι και την ακρίβεια που πλήττει την αγοραστική δύναμη. Τα σούπερ μάρκετ εναλλάσσουν προσφορές τιμών σε συγκεκριμένα προϊόντα, που αποτελούν μικρό μέρος εκείνων για την καθημερινή ανάγκη των νοικοκυριών, για να εμφανίζουν τον ανταγωνισμό σε λειτουργία και χρειάζεται η διαρκής παρέμβαση του κράτους για να βρεθούν σε χαμηλότερες τιμές περισσότερα προϊόντα.
Αλλά και στο άλλο σκέλος της ακρίβειας, που αφορά τα ενεργειακά προϊόντα, και πάλι η ελεύθερη αγορά εμφανίζεται αρρύθμιστη, με αποτέλεσμα την αναγκαία κρατική παρέμβαση είτε με έκτακτες φορολογήσεις των υπερκερδών και στη συνέχεια την επιδότηση των καταναλωτών απ’ αυτούς τους φόρους για να αμβλυνθούν οι υπέρογκες χρεώσεις στο ρεύμα, στο φυσικό αέριο και στα πετρελαιοειδή προϊόντα.
Θα αναρωτηθεί κανείς, μα η ανεξάρτητη Επιτροπή Ανταγωνισμού που συστήθηκε γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο τι κάνει; Φέξε μου και γλίστρησα! Οταν αποφασίζει να ασχοληθεί με έναν κλάδο για τον οποίο υπάρχουν καταγγελίες ή υποψίες εναρμονισμένων πρακτικών, για να ολοκληρώσει την έρευνα και να εξάγει πορίσματα και πρόστιμα όπου χρειάζεται στην καλύτερη περίπτωση χρειάζονται δύο χρόνια. Οι δικαιολογίες γι’ αυτό, πολλές. Από την έλλειψη προσωπικού μέχρι την αναγκαιότητα για σοβαρή και τεκμηριωμένη, πέραν πάσης αμφιβολίας, έρευνα.
Ομως επειδή το αποτέλεσμα είναι που μετράει και το μείζον το τι πληρώνει σε ενεστώτα χρόνο ο καταναλωτής, αυτό είναι δυσμενές σε κάθε περίπτωση.
Ενα άλλο καθημερινό παράδειγμα είναι η τιμή του ψωμιού, η οποία εξακοντίστηκε στα ύψη την περίοδο της ενεργειακής κρίσης λόγω του αυξημένου κόστους του ρεύματος. Δύο χρόνια μετά και ενώ έχουν δοθεί τόσες επιδοτήσεις στην τιμή του ρεύματος των επαγγελματιών, με αποτέλεσμα να έχουν πέσει οι τιμές κατακόρυφα στο ενεργειακό κόστος, οι φούρνοι σήμερα συνεχίζουν να πωλούν το ψωμί στις τιμές που διαμόρφωσαν στο peak της ενεργειακής κρίσης!
Οσο για τις τιμές παραγωγού στο λάδι, φέτος όλοι λένε ότι έχουν πέσει σημαντικά. Είδε μήπως κανείς καμιά μείωση της τιμής στο ράφι; Προφανώς όχι, γιατί στη δική μας ελεύθερη αγορά ό,τι ανεβαίνει ποτέ δεν κατεβαίνει!
Επομένως, οι υπέρμαχοι και θεωρητικοί της ελεύθερης και χωρίς παρεμβάσεις αγοράς πρέπει να αναθεωρήσουν την άποψή τους γιατί απλώς η πανάκεια του ανταγωνισμού είναι ξένη προς τα ειωθότα της Ελλάδος!
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Ειδήσεις
Δημοφιλή
Σχολιασμένα