Νίκος Χαΐτογλου: Αυτός ήταν ο βασιλιάς του ελληνικού χαλβά

Ο Νικόλαος Χαΐτογλου, ήταν η ίδια η Μακεδονία. Όχι αυτή της παρακμής όπως σήμερα τη γνωρίζουμε. Η άλλη. Η Μακεδονία της δημιουργικής βιομηχανικής παραγωγής, της απασχόλησης, των ιδεών και της εξωστρέφειας. Μια περιοχή που δοκιμάστηκε μετά τη μικρασιατική καταστροφή και χάρη στον εμπορικό χαρακτήρα των κατοίκων της εξελίχθηκε σε επιχειρηματικό κέντρο των Βαλκανίων. Όχι η σημερινή βόρεια Ελλάδα των άσκοπων εθνικισμών και της επενδυτικής άπνοιας. 

Άνθρωπος με μεράκι για τη δουλειά του, ο Νικόλαος Χαϊτογλου που άφησε την τελευταία του πνοή την προηγούμενη εβδομάδα υπήρξε από τους επιχειρηματίες εκείνους που συντέλεσαν στο «θαύμα» της εκβιομηχάνισης του ελληνικού βορρά και της ανοικοδόμησης της Θεσσαλονίκης μετά τον εμφύλιο πόλεμο. Ένας βιομήχανος που άφησε το στίγμα του και που υπήρξε πρωτοπόρος σε ό,τι έκανε. Δεν ήταν και μικρό πράγμα πως πρώτος από όλους είδε την τάση υποχώρησης των χύμα προϊόντων και την ανάγκη και η Ελλάδα να περάσει στην εκβιομηχάνιση τροφίμων που πωλούνταν χωρίς καμία υγιεινή διαδικασία στα μπακάλικα της εποχής. 

Μια βιομηχανία με «μήτρα» στη Μικρασιατική καταστροφή 

Η ιστορία της μεγάλης αυτής ελληνικής βιομηχανίας ξεκινά με τον ξεριζωμό του μικρασιατικού ελληνισμού. Το 1922, μετά το διωγμό του ελληνικού πληθυσμού, τα αδέλφια, ο Κωνσταντίνος, ο Ελευθέριος και ο Σάββας Χαϊτογλου, από το Ικόνιο της Μικράς Ασίας, φτάνουν με μεγάλες δυσκολίες στην Ελλάδα με τις οικογένειες τους. Πολλές φορές κινδύνευσαν από τις δυνάμεις των στρατευμάτων του Κεμάλ και τελικά βρήκαν «καταφύγιο» στη βόρειο Ελλάδα. Αρχικά, έφυγαν τα γυναικόπαιδα, τα οποία αποβιβάστηκαν στην Κέρκυρα και στη συνέχεια, όταν μετά από τη μεσολάβηση του Ερυθρού Σταυρού συναντήθηκαν με τους άνδρες της οικογένειας, μετοίκησαν και εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη. Τραγικό θύμα της τουρκικής θηριωδίας υπήρξε ο ιδρυτής της δυναστείας Νικόλαος Χαϊτογλου ο οποίος τελικά δεν κατάφερε να διαφύγει, βρέθηκε από τους Τούρκους και κακοποιήθηκε μέχρι θανάτου από τις δυνάμεις του Κεμάλ. Οι επιχειρηματικές ρίζες στο χώρο των τροφίμων υπήρχαν όμως ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα, καθώς ο πατριάρχης της οικογένειας ασχολούνταν με την παραγωγή κι εμπορία Χαλβά. Κάπως έτσι και μη έχοντας άλλη εναλλακτική από το ασκήσουν την τέχνη τους, το 1924 δημιουργούν μία επιχείρηση στον συγκεκριμένο τομέα. Σύντομα την πραμάτεια τους θα αποφασίσουν να την πουλάνε σε έναν δικό τους μαγαζί στο κέντρο της παλιάς Θεσσαλονίκης στην πλατεία  Άθωνος. Εκεί ήταν τότε η έδρα της βιοτεχνίας των αδελφών Χαϊτολογλου. Ο πατέρας, Κωνσταντίνος Χαΐτογλου, παντρεύτηκε τη Βικτωρία Πιτλόγλου απέκτησε πέντε παιδιά, ανάμεσά τους και το Νικόλαο Χαΐτογλου. Ο πατέρας όμως του εκλιπόντος βιομήχανου, πέθανε πρόωρα το 1935 σε ηλικία μόλις 45 ετών, αφού η υγεία του είχε κλονιστεί εξαιτίας την ομηρίας του στην Τουρκία και των κακουχιών που είχε υποστεί κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Καταστροφής. 

Μια πορεία διαρκώς ανοδική 

Το 1934 το εργοστάσιο της οικογενειακής εταιρείας μεταφέρθηκε σε ιδιόκτητο οίκημα 500 τ.μ. επί της οδού Δάμωνος στη Θεσσαλονίκη. Μετά το θάνατο του Κωνσταντίνου Χαΐτογλου, τα δύο αδέλφια του, ο Ελευθέριος και ο Σάββας, διατήρησαν το εργοστάσιο, το οποίο πλέον παρήγε διάφορες ποικιλίες χαλβά, αλλά και θρεψίνη. Κατά την περίοδο της Κατοχής το εργοστάσιο επιτάχθηκε και τροφοδοτούσε με χαλβά το στρατό. Μετά το τέλος του πολέμου η επιχείρηση χρειάστηκε να ξαναστηθεί σχεδόν από την αρχή, αφού η οικονομική στασιμότητα είχε δημιουργήσει πολλά προβλήματα στη λειτουργία της μετά το 1940.

Σύντομα ο χαλβάς γίνεται πολύ της μόδας και στην Αθήνα και όλοι περιμένουν να κάνουν παραγγελία για τον γνωστό Μακεδονικό Χαλβά. Το σημαντικό στοιχείο της οικογένειας Χαϊτογλου ήταν πως υπήρξε η πρώτη που τυποποίησε και εκβιομηχάνισε το διατροφικό αυτό προϊόν. Από τον χύμα χαλβά η εταιρεία της μικρασιατικής οικογένειας πέρασε στον τυποποιημένο και συσκευασμένο χαλβά. Επίσης για πρώτη φορά στο συγκεκριμένο είδος υπήρξε και συντονισμένη προσπάθεια μάρκετινγκ. Ιδέα του Νίκου Χαίτογλου (γιου του Κωνσταντίνου Χαϊτογλου) που είχε αναλάβει τα ηνία της οικογενειακής επιχείρησης ήταν η φιλοτέχνηση του σήματος κατατεθέν της εταιρείας, μιας γυναικείας φιγούρας, ντυμένης με την παραδοσιακή στολή της Αλεξάνδρειας Ημαθίας. Η «Μακεδονοπούλα» αυτή έμελλε να διακοσμήσει το πρώτο λιθογραφημένο λευκοσιδηρό κουτί, αρχικά ½ οκάς, της εταιρείας, το οποίο αποτέλεσε την αρχή μίας νέας εποχής και έγινε το σήμα κατατεθέν της. Δραστήριος ο Νικόλαος Χαϊτογλου κατόρθωσε να κάνει την εταιρεία πανελλήνια και να ξεκινήσει ακόμα και εξαγωγές. Κι όλα αυτά σε μια Ελλάδα που άλλαζε και που διαρκώς αντιμετώπιζε δυσκολίες είτε λόγω των πολιτικών συνθηκών είτε λόγω της γενικής αστάθειας. 

Η φιλία με τον Καραμανλή και τον Σαμαρά 

Πολιτικοποιημένος αν και μακριά ο ίδιος από τις διεργασίες των κομμάτων, ο Νικόλαος Χαϊτογλου διατηρούσε φιλία με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και μοιραζόταν μαζί του πολλές από τις εθνικές ανησυχίες. Ο επιχειρηματίας είχε τελειώσει την Εμπορική Σχολή, μπήκε στην οικογενειακή επιχείρηση παραγωγής χαλβά, πέρασε από την παραγωγή στην πώληση και στη διοίκηση, και τελικά το 1955 ανέλαβε πρόεδρος της εταιρείας. Την ίδια δηλαδή περίοδο κατά την οποία ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ανερχόταν δυναμικά στο πολιτικό στερέωμα. Το 1962 η εταιρεία μεταστεγάστηκε στο Καλοχώρι, σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις, όπου βρίσκεται και η έδρα της μέχρι και σήμερα. O Νικόλαος Χαΐτογλου παντρεύτηκε την Όλγα Σιδεράκη, χιώτικης καταγωγής, και μαζί της απέκτησε δύο γιους, τον Κωνσταντίνο και τον Αλέξανδρο. Ο Κωνσταντίνος, από τη μία θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου, ελέγχει τον τομέα εξαγωγών της εταιρείας και ο Αλέξανδρος, από την άλλη θέση Διευθύνοντος Συμβούλου, ελέγχει την παραγωγή και την εσωτερική αγορά. Παράλληλα και από κοινού, και οι δύο δραστηριοποιούνται και στις άλλες δύο εταιρείες που συμπληρώνουν τον Όμιλο Χαΐτογλου, δηλαδή στην Χαϊτογλου -ΧΑΡΤΕΛ Α.Β.Ε.Ε. (βιομηχανία χάρτου και χαρτοκιβωτίων) και την Bolero Ζαχαρώδη Θράκης. Σημαντικός σταθμός της πορείας του Νικόλαου Χαΐτογλου ήταν η απόφασή του για ανέγερση και δωρεά ενός Πρότυπου Βρεφονηπιακού Σταθμού στην Κοινότητα Καλοχωρίου, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες των εργαζόμενων μητέρων της περιοχής αλλά και της εταιρείας. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Νικόλαος Χαϊτογλου εξακολουθούσε να επισκέπτεται τη μονάδα της εταιρείας καινα δίνει τις πολύτιμες συμβουλές του όχι τόσο στους δυο του γιους αλλά στα πέντε εγγόνια του τα οποία υπεραγαπούσε. 

Ποιο γνωστός στο πανελλήνιο σήμερα είναι κυρίως ο γιος του εκλιπόντος Κωνσταντίνος. Κι αυτό λόγω της θητείας του στα διοικητικά δρώμενα του αθλητισμού αλλά κι εξαιτίας της στενής του σύνδεσης με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά με τον οποίο συνδέεται με σταθερή φιλία. Πολλές φορές ο Κωνσταντίνος Χαϊτογλου έχει παίξει ρόλο στα πολιτικά δρώμενα της βορείου Ελλάδος κι αυτό πάντοτε κατά απαίτηση του στενού του φίλου Αντώνη Σαμαρά. Οι δύο άνδρες διατηρούν σταθερή φιλία πολλών ετών. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι δυο οικογένειες έκαναν μαζί διακοπές στο Ναύπλιο ή την Μεσσηνία, ενώ ο γνωστός επιχειρηματίας φιλοξένησε κατά καιρούς τον πρωθυπουργό στο σπίτι του στη Γαλήνη Ωραιοκάστρου. Πέρυσι, το καλοκαίρι ο πρωθυπουργός κάλεσε τον καλό του φίλο σε ολιγοήμερες διακοπές στη γενέτειρα της συζύγου του, το Ναύπλιο ενώ τον περασμένο Ιανουάριο ο Αντώνης Σαμαράς διακόπτοντας το βαρύ του πρόγραμμα παρευρέθηκε στον γάμο της κόρης του Κ. Χαΐτογλου σε ένδειξη τιμής προς τον αγαπημένοτου φίλο.  Ο Κωνσταντίνος Χαϊτογλου είναι ένας άνθρωπος με μεγάλο χιούμορ και κλασικός Θεσσαλονικιός. Άνθρωπος δηλαδή της «μπέσας» όπως τον αναφέρουν. Το όνομα του έγινε ιδιαίτερα γνωστό μετά την ενασχόλησή του με τον μπασκετικό Ηρακλή ως πρόεδρος της ΚΑΕ το χρονικό διάστημα 1993-1995.

Μάλιστα πρόσφατα το όνομα του κ. Χαΐτογλου ως πρώην προέδρου του μπασκετικού Ηρακλή βρέθηκε στην περιβόητη λίστα Λαγκάρντ.

Με έδρα της το Καλοχώρι, η επιχείρηση των Χαΐτογλου καταλαμβάνει έκταση 170.000 και απασχολεί περισσότερα από 400 άτομα προσωπικό. Ο Κώστας Χαΐτογλου διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με τους περισσότερους εργαζόμενους στην επιχείρηση. Το 1995 η απαγωγή του αδερφού του Αλέκου, συγκλόνισε την οικογένεια. Ο επιχειρηματίας απήχθη στις 15 Δεκεμβρίου 1995 από την περιοχή της Γαλήνης Ωραιοκάστρου, την ώρα που πήγαινε να παραλάβει το παιδί του από το σχολείο. Η απαγωγή του ήταν σε γνώση της αστυνομίας, η οποία δεν κινήθηκε για τον εντοπισμό των δραστών όσο διαρκούσε η περιπέτεια, έπειτα από παράκληση της οικογένειάς του, η οποία κατέβαλε τελικά ως λύτρα 260.000.000 δραχμές για την απελευθέρωσή του.

Αυτοί που βρίσκονταν την περίοδο εκείνη κοντά στην οικογένεια λένε ότι η ψυχραιμία που επέδειξε ο Κώστας Χαΐτογλου συνέβαλε κατά πολύ στην απελευθέρωση του αδελφού του χωρίς να συμβεί κάποιο απρόοπτο. Η σχέση των δύο αδελφών είναι πολύ ισχυρή, πολύ δε περισσότερο μετά από αυτή τη μεγάλη περιπέτεια που είχε αίσιο τέλος. Πάντως η απαγωγή άλλαξε τις συνήθειες των εξωστρεφών αδελφών Χαίτογλου και του πατέρα τους καθώς άπαντες αναγκάστηκαν να κλειστούν σε σπίτια – φρούρια στο Ωραιόκαστρο. Γνωστό είναι πως όλη η οικογένεια, δηλαδή και ο Νικόλαος και τα δύο του παιδιά Αλέκος και Κωνσταντίνος  ζούνε σε μια τεράστια έπαυλη στο Ωραιόκαστρο. Πριν λίγο καιρό διαρροές έκαναν λόγο για προβλήματα ρευστότητας στην επιχείρηση και για αναζητηση αγοραστή της βιομηχανίας εκ μέρους της Εθνικής Τράπεζας. Μάλιστα οι πληροφορίες μιλούσαν και για εμπλοκή fund από το εξωτερικό. Πάντως η οικογένεια αρνήθηκε κάθε τέτοιου είδους φήμη με τρόπο κάθετο.