Πόσο πιθανό είναι να βάλει γραβάτα ο Τσίπρας

Διαφορετικά διαβάζουν την εκκολαπτόμενη συμφωνία στο Eurogroup της Δευτέρας ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας και οι Βρυξέλλες, όπου χθες αξιωματούχος με πολύ καλή γνώση των εξελίξεων παρουσίασε μια λιγότερο άμεση διαδικασία με πολύ... «περίμενε». 

«Με αυτά που ακούγονται ίσως αναγκαστώ και να βάλω γραβάτα» είπε χθες ο κύριος Τσίπρας στη Βουλή σε κουβέντα με δημοσιογράφους προεξοφλώντας ότι ετοιμάζεται μια φόρμουλα που θα οδηγήσει στην οριστική λύση του προβλήματος του ελληνικού χρέους.

Διαφορετική ήταν η εικόνα στις Βρυξέλλες. Ευρωπαίος αξιωματούχος τόνισε καταρχάς ότι οι πιθανότητες για την επίτευξη συμφωνίας είναι 50-50 δηλώνοντας, πάντως, αισιόδοξος. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι αναλυτές προεξοφλούν συμφωνία. 

Το πρόβλημα στις δηλώσεις του αξιωματούχου δεν βρίσκεται εκεί. Το πρόβλημα είναι ότι ενώ η κυβέρνηση περίμενε μία άμεση λύση για το χρέος στο πλαίσιο μιας συνολικής συμφωνίας (global deal) με εκταμίευση της δόσης (αν όχι των 17,2 δισ. ευρώ που δικαιούται να πάρει η Ελλάδα με βάση το χρονοδιάγραμμα του μνημονίου) τουλάχιστον 7 δισ. ευρώ αμέσως, τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. 

Η διατύπωση των παρεμβάσεων για το χρέος θα υπάρχει κατά πάσα πιθανότητα στο ανακοινωθέν του Eurogroup (ακόμη κι αν ολοκληρωθεί τα ξημερώματα της Τρίτης), αλλά θα είναι στα πρότυπα των ανακοινώσεων του Μαΐου του 2016 και το Νοεμβρίου του 2012. Όλα δείχνουν δηλαδή ότι θα επαναλαμβάνεται η φράση εφόσον χρειάζεται (if necessary) και η ανάληψη δράσης θα προβλέπεται για μετά τη λήξη του προγράμματος το οποίο ολοκληρώνεται τον Αύγουστο του 2018. 

Ούτε δόση χωρίς ΔΝΤ 

Η πραγματική ψυχρολουσία όμως πέρα από το σπάσιμο της δόσης είναι ότι παρά την ισχυρή πιθανότητα για συμφωνία, το άμεσο αντάλλαγμα από την ψήφιση των μέτρων στη Βουλή δεν θα είναι ούτε καν η πρώτη υπό-δόση, αν πρώτα δεν αποφασίσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα. 

«Για να γίνει η εκταμίευση, το ΔΝΤ θα πρέπει να συμμετάσχει. Η εκταμίευση μπορέι να σπάσει σε δόσεις άμεσα συνδεδεμένες με το timing των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας. Δεν είναι απαραίτηση η συμμετοχή του ΔΝΤ στην πρώτη εκταμίευση (σ,σ.: εννοεί στην πρώτη υποδόση εφόσον αποφασίσει να μπει στο πρόγραμμα ώστε να ξεκλειδώσει η ροή πρώτα από την ευρωπαϊκή πλευρά). Δεν θα δοθούνε χρήματα ως ώτου το ΔΝΤ πει ναι επί της αρχής ότι θα συμμετάσχουμε» ξεκαθάρισε ο αξιωματούχος. 

Αυτό σημαίνει ότι θα ακολουθήσει μία διαδικασία όπου το ΔΝΤ θα κρατάει στα χέρια του την τύχη της συμφωνίας και όλοι θα περιμένουν να κινηθεί γρήγορα. Από την άλλη πλευρά βέβαια, η άρνησή του θα προκαλούσε τεράστιο ζήτημα καθώς τόσο η Ελλάδα με τα μέτρα όσο και οι Ευρωπαίοι με τη μελλοντική και ύπο αίρεση δέσμευση για το χρέος θα έχουν κάνει το δικό τους «καθήκον». 

Για το ζήτημα αυτό ο αξιωματούχος εμφανίστηκε καθησυχαστικός σημειώνοντας πάντως ότι δεν αποκλείεται να χρειαστούν ακόμη και δύο μήνες (!) για να αποφασίσει οριστικά το Ταμείο με βάση τις δικές του διαδικασίες την ένταξή του στο πρόγραμμα, γεγονός που επαναφέρει σε κάποιους την ανησυχία για το ακραίο ενδεχόμενο το Ταμείο να τραβήξει τα πράγματα ακόμη και ως το Φθινόπωρο. 

«Ούτως η άλλως μεσολαβούν οκτώ εβδομάδες μέχρι τη στιγμή που η Ελλάδα θα πρέπει να καταβάλλει την επόμενη πληρωμή χρέους. Είναι αρκετός χρόνος για να υπάρξει μια συμφωνία και κατόπιν αυτή να κατατεθεί στο εκτελεστικό συμβούλιο του ΔΝΤ, να εγκριθεί και να υπάρξει εκταμίευση εγκαίρως» τόνισε ο παράγοντας των Βρυξελλών, φανερά καθησυχαστικός. 

Η συμφωνία

Εν τω μεταξύ, τα βασικά στοιχεία της διατύπωσης για το χρέος φαίνεται ότι έχουν «κλειδώσει» και αυτό που μένει να φανεί η αν είναι αν τα πρωτογενή πλεονάσματα στο ύψος του 3,5% θα συνεχίζονται ως το 2022 η ως το 2023. 

Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, η παρέμβαση για το χρέος δεν θα προβλέπει «κούρεμα» αλλά το κύριο μέτρο θα αφορά σε επιμηκύνσεις περιόδων αποπληρωμής και, ενδεχομένως, περιόδων χάριτος. Επίσης, η λύση θα περιλαμβάνει την επιστροφή κερδών ANFA/SMP που δεν εισπράττονται τα δύο τελευταία χρόνια αλλά και την κατάργηση του όρου για 2% επιβάρυνση του επιτοκίου για τα χρήματα που έλαβε πρόωρα η Ελλάδα για την επαναγορά ομολόγων το 2012.