Spiegel: Σκληρό μπρα-ντε-φερ ανάμεσα σε Παρίσι και Βερολίνο για το «κουμάντο» στην ΕΕ

Το παρασκήνιο της νέας Συνθήκης φιλίας και συνεργασίας που υπεγράφη στο Άαχεν ανάμεσα στις κυβερνήσεις της Γερμανίας και της Γαλλίας, 56 έτη μετά τη Συνθήκη των Ηλυσίων, περιγράφει το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Εμανουέλ Μακρόν και η Άνγκελα Μέρκελ κατάφεραν να εμφανιστούν χαμογελαστοί μπροστά στις κάμερες, ωστόσο είχε προηγηθεί ένα άνευ προηγουμένου παρασκήνιο, όπου η Γαλλία εμφανίστηκε έτοιμη να τορπιλίσει τα πάντα, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα στο Βερολίνο: ότι από τώρα και στο εξής «τα πράγματα στην ΕΕ δεν θα γίνονται όπως βολεύουν τους Γερμανούς».

Στο σχετικό δημοσίευμα του Spiegel αναφέρεται ότι, όταν οι δύο ηγέτες βρέθηκαν στις αρχές του 20019 στο Άαχεν, την πάλαι ποτέ πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας του Καρλομάγνου, για να ανανεώσουν τη συνθήκη φιλίας και συνεργασίας, ο Εμανουέλ Μακρόν αναφέρθηκε στη «ρομαντική γοητεία της γερμανικής γλώσσας», ενώ η Άνγκελα Μέρκελ υπογράμμισε την ανάγκη να υπάρξει αμοιβαία κατανόηση των συμφερόντων και των δύο πλευρών.

«Η καγκελάριος Μέρκελ ήξερε ακριβώς για τι μιλούσε» αναφέρει το Spiegel. «Παρά την λαμπρή τελετή στο Άαχεν, οι τεράστιες διαφορές ανάμεσα στη Γερμανία και στη Γαλλία παραλίγο να τορπιλίσουν την υπογραφή της Συνθήκης».

Όπως υποστηρίζει το δημοσίευμα, τα πράγματα ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης πήγαν ακόμα χειρότερα, όταν ετέθη ένα ζήτημα ζωτικής σημασίας για την ΕΕ: αυτό της κοινής πολιτικής άμυνας και της συνεργασίας στις εξαγωγές οπλικών συστημάτων. «Οι Γάλλοι και οι Γερμανοί διαπραγματευτές κατάφεραν να σώσουν την κατάσταση, μόνο με την υπογραφή μιας μυστικής συμφωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές».

Όπως αναφέρει το γερμανικό περιοδικό, σε όλη την ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Γερμανία και η Γαλλία είχαν υπηρετήσει πάντα ως κινητήριες δυνάμεις, το ευρωπαϊκό σχέδιο. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες είναι σημαντική. Οι ρωσικές απειλές στην Ευρώπη, η άνοδος λαϊκιστών πολιτικών, η πιθανότητα επιβολής δασμών σε ευρωπαϊκά προϊόντα από τις ΗΠΑ και το Brexit, απειλούν να καταστρέψουν την Ευρώπη. Αντί όμως να ξεπεράσουν τις διαφωνίες τους και να διαμορφώσουν μια ενιαία προσέγγιση για την Ευρώπη, το Βερολίνο και το Παρίσι διαφωνούν όλο και περισσότερο για τις λεπτομέρειες.

Η αλλαγή στη στάση των Παρισίων απέναντι στο Βερολίνο ξεκίνησε πριν από περίπου έναν χρόνο. Ο πρόεδρος Μακρόν, μιλώντας στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης, ανέπτυξε το όραμά του για την Ευρώπη. Δεν έλαβε τίποτε από το Βερολίνο. Μόνο σιωπή. Από τον κοινό προϋπολογισμό για την ευρωζώνη, την φορολόγηση των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών και τα όρια εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τα αυτοκίνητα, το Βερολίνο αποφάσισε να αγνοήσει επιδεικτικά τον πρόεδρο της Γαλλίας.

Σύμφωνα με το Spiegel, ο Εμανουέλ Μακρόν αποφάσισε να δείξει λοιπόν εμπράκτως στο Βερολίνο ότι στην ΕΕ δεν θα γίνεται ό,τι βολεύει το Βερολίνο και επέλεξε την επίδειξη δύναμης. Η πρώτη του κίνηση ήταν να απορρίψει κατηγορηματικά την πρόταση του Βερολίνου για μια κοινή ευρωπαϊκή θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Θέση, την οποία κατέχει η Γαλλία. «Ωστόσο, ελάχιστες φορές μέχρι τώρα οι δύο χώρες έχουν βρεθεί τόσο κοντά σε δημόσια αντιπαράθεση, όσο με αυτό που συνέβη πριν λίγο καιρό».

Αφορμή υπήρξε η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2. Παραδοσιακά, οι Γάλλοι συνήθιζαν να ακολουθούν μια ουδέτερη πολιτική απέναντι στις γερμανο-ρωσικές σχέσεις. Αλλά, μόλις λίγες εβδομάδες μετά τη συμφωνία του Άαχεν, η Γαλλία «πάτησε πόδι». Λίγο πριν την ψηφοφορία μιας αμφιλεγόμενης ευρωπαϊκής οδηγίας, που θα έθετε σοβαρά εμπόδια στην κατασκευή του Nord Stream 2, το Παρίσι διέρρευσε ότι πρόκειται να υποστηρίξει την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αυτή η διαρροή έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία στο Βερολίνο, αναφέρει το Spiegel. Παρά την οργισμένη αντίδραση του Βερολίνου, το Παρίσι αδιαφόρησε και σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό, απάντησε ότι οι Γερμανοί γνώριζαν τις επιφυλάξεις της Γαλλίας.

Το Παρίσι έχει ξεκαθαρίσει ότι η κοινή ευρωπαϊκή πολιτική άμυνας αποτελεί αυτοσκοπό για την Ευρώπη. Η Γαλλία, ως πυρηνική δύναμη, θέλει να χαρακτηρισθεί ως παγκόσμια δύναμη, ενώ στη Γερμανία η ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων σε άλλη χώρα θεωρείται σχεδόν ταμπού. Η Γαλλία θεωρεί τις πωλήσεις όπλων, ακόμη και σε προβληματικούς πελάτες όπως η Σαουδική Αραβία, ως μια δικαιολογημένη πολιτική για την υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων της . Η Γερμανία, από την άλλη πλευρά, θέτει πολύ πιο περιοριστικά όρια στις εξαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού.

«Πριν από την υπογραφή της συμφωνίας στο Άαχεν, διπλωμάτες από το Παρίσι και το Βερολίνο προσπαθούσαν επί μήνες να βρουν τη χρυσή τομή» αναφέρει το γερμανικό περιοδικό και υπογραμμίζει ότι, τελικά, Παρίσι και Βερολίνο υπέγραψαν μια μυστική συμφωνία, που προβλέπει ότι καμία από τις δύο πλευρές δεν θα μπορούσε να εμποδίσει την εξαγωγή οπλικών συστημάτων που αναπτύχθηκαν από κοινού.

Σύμφωνα με τον Ντανιέλ Κον Μπεντίτ, τον Γαλλογερμανό πρώην ευρωβουλευτή και σύμβουλο του Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος μιλάει στο Spiegel, «η γαλλική θέση για τον Nord Stream 2 ήταν μια προειδοποιητική βολή. Το Παρίσι υπενθύμισε για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια στο Βερολίνο ότι τα πράγματα δεν θα γίνονται πάντα όπως βολεύουν τη Γερμανία».