Τις «παιδικές ασθένειες» περνάει η αριστερή κυβέρνηση

Καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ περνά τις «παιδικές ασθένειες» της εξουσίας με κρούσματα δυσλειτουργίας και ασυνεννοησίας, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αναζητά τρόπους αποτελεσματικότερου συντονισμού κυβέρνησης, κόμματος και κοινοβουλευτικής ομάδας. 

Η μέχρι στιγμής πορεία της κυβέρνησης και οι δηλώσεις και νομοθετικές πρωτοβουλίες υπουργών προκάλεσαν ερωτήματα εντός χώρας αλλά και μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη σύσκεψη των «8» την περασμένη Πέμπτη οι ηγέτες με κομψό τρόπο επισήμαναν ότι ένιοι εκ των υπουργών του με τις δηλώσεις τους που περνούν τα σύνορα της χώρας προκαλούν ερωτήματα όσον αφορά στην κυβερνητική πολιτική και τις προθέσεις της.  

Στο επίκεντρο βρίσκεται η συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου και η δυσκολία στην υλοποίησή της που αναδεικνύει περαιτέρω και ενίοτε μεταλλάσσει σε πρόβλημα τα εγγενή χαρακτηριστικά του κυβερνώντος κόμματος ως Ριζοσπαστική Αριστερά με εκτεταμένη εσωκομματική δημοκρατία. Οπως λέει κομματικό στέλεχος, «το κρίσιμο είναι ο κατάλογος των μεταρρυθμίσεων που πρέπει να υποβάλει η κυβέρνηση σε υλοποίηση της συμφωνίας της 20ής Φεβρουαρίου. Εάν οι δανειστές δεχθούν ένα πλαίσιο που είναι συμβατό με το δικό μας πρόγραμμα, τότε τα εσωτερικά προβλήματα κυβέρνησης και κόμματος θα αντιμετωπιστούν εύκολα. Αν οι δανειστές συνεχίσουν τις πιέσεις στην ίδια κατεύθυνση, τότε η κυβέρνηση θα έχει πρόβλημα να την υλοποιήσει και αυτό θα επιφέρει περισσότερα εσωτερικά ζητήματα ασυμφωνίας». 

Το κυβερνητικό επιτελείο πάντως έχει εντοπίσει τρία διαφορετικά επίπεδα στα οποία χρειάζεται πιο αποτελεσματικός συντονισμός, καθώς μάλιστα προβλέπει ότι η ανέφελη περίοδος έχει παρέλθει οριστικά και ότι από την εβδομάδα αυτή αρχίζουν τα δύσκολα. 

Το πρώτο επίπεδο είναι μεταξύ Μαξίμου και προεδρίας της Βουλής ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα όταν έρχονται κρίσιμα νομοθετήματα. Το Μαξίμου αναζητά ένα πλαίσιο καλύτερης συνεννόησης με την πρόεδρο της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου, η οποία έχει διαφωνήσει με πτυχές της ασκούμενης πολιτικής. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι το θέμα που προέκυψε με την ψηφοφορία του νομοσχεδίου για την ανθρωπιστική κρίση. Ενώ η κυβέρνηση ήθελε να πάει ο πρωθυπουργός στις Βρυξέλλες έχοντας εξασφαλίσει στο θέμα της ανθρωπιστικής κρίσης τη μέγιστη δυνατή συναίνεση των πολιτικών κομμάτων μία ημέρα πριν από την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής, η πρόεδρος της Βουλής επιθυμούσε να καταγραφεί η διαφοροποίηση βουλευτών της αντιπολίτευσης και η ταύτισή τους με τις θέσεις των δανειστών μέσα από ονομαστική ψηφοφορία. Χρειάστηκε η παρέμβαση του πρωθυπουργού για να αλλάξει θέση η κυρία Κωνσταντοπούλου. Ερωτήματα όμως προκαλούν στην κυβέρνηση πρωτοβουλίες της όπως η επίσκεψή της στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας. Φυσικά δεν συζητούσε στρατιωτικά θέματα με τον κ. Πάνο Καμμένο, αλλά παλαιότερες υποθέσεις διαφθοράς που ενδεχομένως πάρουν τον δρόμο της Βουλής, κάτι όμως που είναι κεντρική απόφαση του κ. Τσίπρα. 

Το δεύτερο επίπεδο στο οποίο το Μέγαρο Μαξίμου έχει διαπιστώσει προβλήματα είναι η ευθυγράμμιση υπουργών με την κεντρική πολιτική γραμμή. Υπουργοί όπως οι Παναγιώτης Λαφαζάνης στα ενεργειακά, Δημήτρης Στρατούλης στα ασφαλιστικά ή ο Γιώργος Κατρούγκαλος με τις προσλήψεις στο Δημόσιο έκαναν δηλώσεις ή ξεκίνησαν νομοθετικές πρωτοβουλίες για την υλοποίηση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους μετεκλογικούς περιορισμούς που προκύπτουν από τη συμφωνία με τους εταίρους. Αν και ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Παναγιώτης Λαφαζάνης είναι εξαιρετικά προσεκτικός, είναι προφανές ότι η ενεργειακή πολιτική που προκρίνει έρχεται σε αντίθεση με το ευρωπαϊκό πλαίσιο όπως διαπιστώθηκε στην πρώτη σύνοδο των αρμόδιων υπουργών της Ε.Ε. στην οποία συμμετείχε στις Βρυξέλλες. Γενικότερα όμως η πορεία της υλοποίησης της συμφωνίας της 20ής Φεβρουαρίου θα τον φέρει αντιμέτωπο με τις ιδιωτικοποιήσεις που ζητούν οι δανειστές. Μέσω του ιστότοπου Iskra ο κ. Λαφαζάνης εξέφρασε την άποψή του να μην εγκαταλείψει το πρόγραμμά του ο ΣΥΡΙΖΑ. 
Στο ίδιο πεδίο καταγράφεται και η ασυνεννοησία υπουργών με συναρμοδιότητες, με πιο χαρακτηριστικό το παράδειγμα της μεταναστευτικής πολιτικής στο υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης μεταξύ του κ. Γιάννη Πανούση και της κυρίας Τασίας Χριστοδουλοπούλου που εξελίχθηκε σε μείζον θέμα. 

Εννοείται ότι σε περιπτώσεις κορυφαίων στελεχών τη διευθέτηση ενδεχόμενων διαφωνιών μπορεί να έχει μόνο ο πρωθυπουργός ή ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς ή ο κ. Αλέκος Φλαμπουράρης. Στα θέματα της οικονομικής πολιτικής λειτουργεί το συμβούλιο υπό τον κ. Γιάννη Δραγασάκη που μαζεύει παραφωνίες όπως της αναπληρώτριας υπουργού Οικονομικών κυρίας Νάντιας  Βαλαβάνη. Πάντως ήδη στο πλαίσιο της κυβέρνησης υπάρχει αρμόδιος υπουργός Επικρατείας για τον συντονισμό ο κ. Φλαμπουράρης, ενώ προ εβδομάδων ορίστηκε και γενικός γραμματέας ο κ. Χριστόφορος Βερναρδάκης. Παράλληλα υπάρχει και υφυπουργός από τους Ανεξάρτητους Ελληνες ο κ. Τέρενς Κουίκ με ρόλο περισσότερο ενδιάμεσου μεταξύ του Μαξίμου και του κόμματός του. 

Το τρίτο επίπεδο που έχει εντοπίσει το Μέγαρο Μαξίμου είναι ο καλύτερος συντονισμός με την κοινοβουλευτική ομάδα και το κόμμα, καθώς δεν υπάρχει μηχανισμός που να προλαμβάνει διαφοροποιήσεις. Περιπτώσεις όπως των βουλευτών που διαφώνησαν με τον πρωθυπουργό για τα βουλευτικά αυτοκίνητα με ακραία έκφραση, τον κ. Βαγγέλη Διαμαντόπουλο ή την κυρία Ραχήλ Μακρή που δηλώνει ότι δεν θα ψηφίζει νομοσχέδια με τα οποία διαφωνεί, εκτιμάται ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν. Προς το παρόν οι διαφοροποιήσεις είναι περιορισμένες. Εκτιμάται όμως ότι αυτό θα αλλάξει όταν θα αρχίσουν να έρχονται κρίσιμα νομοσχέδια που δεν θα είναι τόσο ευχάριστα όπως οι 100 δόσεις και η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, αλλά θα έρχονται ενδεχομένως και σε σύγκρουση με το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. 

Μέχρι τότε στο Μέγαρο Μαξίμου επεξεργάζονται τη συγκρότηση μίας ομάδας που θα λειτουργεί σαν ενδιάμεσο όργανο μεταξύ κυβέρνησης, κόμματος και κοινοβουλευτικής ομάδας για να προλαβαίνει τυχόν διαφοροποιήσεις και εντάσεις ή και να λειτουργεί πυροσβεστικά ώστε τυχόν διαφωνίες να μην παίρνουν έκταση. Θα συμμετέχουν σε αυτό οι κύριοι Αλέκος Καλύβης και Χριστόφορος Παπαδόπουλος από την πολιτική γραμματεία του κόμματος και από την κοινοβουλευτική ομάδα ο γραμματέας κ. Χρήστος Μαντάς, ο διευθυντής κ. Κώστας Αθανασίου και ο κ. Βασίλης Χατζηλάμπρου. Η ομάδα αυτή θα έχει τον δύσκολο ρόλο να διατηρεί ελεγχόμενη τη θερμοκρασία και μέσα στο κόμμα, καθώς οι πληροφορίες από τις οργανώσεις αναφέρουν ότι πολλά μεσαία στελέχη με δυσκολία κρατιούνται όσο εξελίσσεται η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με την Ε.Ε. Για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ το να έχει τη στήριξη των κομματικών στελεχών που ως ένα σημείο διατηρούν τη σχέση με την αριστερή κοινωνία είναι σημαντικό. Το «μασάζ» σε βουλευτές και κομματικά στελέχη κρίνεται στο πλαίσιο αυτό απαραίτητο για να αποφευχθούν τα χειρότερα.