H τέχνη του ελάχιστου, του ανείπωτου, του ίχνους…

«Είναι η τέχνη του ελάχιστου, του ανείπωτου, του ίχνους». Μια φράση που συγκράτησα διαβάζοντας ένα σχετικό με την προσωπική έκθεση του Μιχάλη Μαδένη που εγκαινιάζεται την Πέμπτη 16 Μαΐου στις 20:00 και θα διαρκέσει έως τις 15 Ιουνίου 2019 στην Evripides Art Gallery στο Κολωνάκι.

Στο ίδιο σημείωμα διαβάζω: «Πρόκειται για είκοσι τέσσερις μεγάλου μεγέθους πίνακες της τελευταίας (2017-2019) διετίας, οι οποίοι συνοδεύονται από τέσσερις παλαιότερους μαζί με σειρά 85 σχεδίων, που αποδεικνύουν πως η ίδια θεματική απασχολεί τον καλλιτέχνη, με διαφορετικό κάθε φορά αποτέλεσμα, τα τελευταία τριάντα χρόνια».

Στη χρήσιμη πάντα ψηφιακή πλατφόρμα του Ινστιτούτου Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης (ΙΣΕΤ) βρήκα τα απαραίτητα βιογραφικά στοιχεία με μια αποτίμηση της δουλειάς του: «Γεννήθηκε στην Κομοτηνή το 1960. Αρχικά έκανε μαθήματα ζωγραφικής στο εργαστήριο του Νίκου Στέφου και μετά σπούδασε στην ΑΣΚΤ της Αθήνας (1985-1990, με υποτροφία του Ι.Κ.Υ.), με δασκάλους τους Τριαντάφυλλο Πατρασκίδη και Παναγιώτη Τέτση. Αποφοίτησε με διάκριση. Συνέχισε τις σπουδές του στην Ολλανδία, στην Vrije Academie voor Beeldende Kunste της Χάγης, με υποτροφία του ολλανδικού κράτους (1990-1991) και του Ι.Κ.Υ. (1992-94). Το 1992 παρουσίασε την πρώτη του ατομική έκθεση στην Αθήνα (Νέες Μορφές) και το 1994 επέστρεψε οριστικά στην Ελλάδα.

Από τα πρώτα του έργα μέχρι σήμερα, μένει πιστός στην παραστατική ζωγραφική με ανθρωποκεντρική θεματολογία. Στα έργα του πρωταγωνιστεί το γυμνό ανδρικό σώμα, με έμφαση στην ανθρώπινη υπόστασή του. Η εξπρεσιονιστική διάθεση είναι εμφανής στη συναισθηματική φόρτιση των μορφών και στην κάπως μελαγχολική ατμόσφαιρα που τις περιβάλλει. Με διακριτικούς συμβολισμούς υποδηλώνεται η θνητότητα του σώματος και η ιερότητά του. Η πληθωρική παρουσία του γυμνού, χωρίς να αναφέρεται άμεσα σε πρότυπα του κλασικού κάλλους, τονίζει τον ουμανιστικό χαρακτήρα αυτής της καλλιτεχνικής πρότασης και τη βαθύτερη σύνδεσή της με την ιστορία του πολιτισμού. Η στιβαρή σχεδιαστική απόδοση των μορφών, οι υποβλητικές συνθέσεις και η εκφραστική χρήση του χρώματος, είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του εικαστικού του ιδιώματος.

Έχει παρουσιάσει το έργο του σε πολλές ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα, και συμμετείχε σε αρκετές ομαδικές, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Ολλανδία, Κίνα, Γερμανία, Τουρκία, Αίγυπτο)».

Πάντως, χρειάζεται να επισημανθεί και το γεγονός ότι ο Μιχάλης Μαδένης είναι ο δάσκαλος – ο πρώτος και πιο σημαντικός δάσκαλος- χιλιάδων μικρών Αθηναίων που προσέτρεχαν μαζί με τους γονείς τους στο Εργαστήριο του στην Εθνική Πινακοθήκη.

Στο ενημερωτικό σημείωμα της νέας του έκθεσης διαβάζω: « Μετά από επίνευση της Νάσιας και του Κώστα Ευριπίδη (στη συλλογή τους ανήκει μεγάλο μέρος αυτής της πρόσφατης, αλλά και της παλαιότερης δουλειάς του ζωγράφου), ο Μιχάλης Μαδένης ενώνει πολλές παλαιότερες θεματικές του, με κυρίαρχη εκείνη του μοτίβου της βροχής, και με κάθετες κατακόρυφες και οριζόντιες λωρίδες, επιτίθεται πάνω στον καμβά με “τρεξίματα” ή “ροές” καθαρού ρευστού χρώματος, και με φαρδιές, αυτοσχέδιες σπάτουλες, που τις κινεί οριζοντίως, επικαλύπτει με χρωματικές επιστρώσεις την επιφάνεια του μουσαμά, και φτάνει ενίοτε μέχρι και να αποκαλύψει τμήματα πρότερων χρωματικών στρωμάτων.

Στους πρόσφατους πίνακες του Μαδένη, θα διακρίνουμε λεπτότατες αναφορές – στον Tàpies, τον Cy Twombly, τον Gerhardt Richter, τον Leonardo Cremonini, τον Francis Bacon. Αυτές οι αναφορές μας διδάσκουν πως μέσα από την υλική υπόσταση ενός έργου τέχνης, μέσα από τις αδιόρατες διαφοροποιήσεις της πυκνότητας του χρώματος και του τρόπου επίθεσής του στην επιφάνεια του καμβά, μπορούμε να φτάσουμε σε μια εξόχως ευαίσθητη και οξυδερκή παρατήρηση, κατανόηση και αντιμετώπιση γεγονότων και καταστάσεων. Είναι η τέχνη του ελάχιστου, του ανείπωτου, του ίχνους”.