Τίνα Μανδηλαρά

Δυο φίλοι συναντώνται σε διαφορετικές χρονικές στιγμές και σε διαφορετικές συνθήκες-από τα χωριά της Νάξου μέχρι την Κρήτη- και προσπαθούν να ανακαλύψουν τι είναι αυτό που τους κάνει να συνεχίζουν πέρα από τον ετεροκαθορισμένο κάδρο της πολιτικής πραγματικότητας, τις όποιες κανονιστικότητες, την επιβολή του κόμματος και τις σειρήνες της εξουσίας. Αν κάτι διέκρινα, επομένως, στο βιβλίο-εγώ που όπως ισχυρίστηκαν από κοινού δεν το διάβασα-είναι ότι αμφότεροι επεξηγούσαν τις κοινές τους απαρχές στον ζείδωρο δρόμο της αμφιβολίας: η κυρία Δούρου επηρεασμένη από τον Λακάν σε πολλές περιπτώσεις επικαλείται την αποδομητική δύναμη της επιθυμίας έναντι του Νόμου ενώ ο Γλέζος μένοντας πιστός στον Καστοριάδη επαναφέρει, σε διαφορετικές στιγμές της συζήτησης, τον δημιουργικό σπόρο της αμφισβήτησης απέναντι στην εξουσία. Επιμένοντας ότι όποιος δεν αμφιβάλλει είναι νεκρός ο Γλέζος επεξηγεί επι μακρόν στην οιονεί βιογράφο του πως παρότι αποσυνάγωγος κατάφερε να επιβληθεί σε διαφορετικά περιβάλλοντα: στη μικρή κοινότητα της Νάξου (έφτασε μάλιστα όπως ομολογεί να ανοίξει μαγαζί με τουριστικά για να στηρίξει την ανεξαρτησία του), στην Αριστερά (από τον Ζαχαριάδη μέχρι την περίφημη στήριξη Παπανδρέου) αλλά και στον Σύριζα όπου η εναγώνια αναζήτηση της εξουσίας δημιουργούσε διαρκώς σύγκρουση με τις θεσμίζουσες μορφές.

Κι εδώ ακριβώς είναι η μεγάλη σύγκρουση: ο αγαπημένος φιλόσοφος του Μανώλη Γλέζου, Κορνήλιος Καστοριάδης επέμενε ότι «Η πολιτική δημιουργείται όταν η θεσμισμένη κοινωνία τίθεται υπό αμφισβήτηση σαν τέτοια και σε διάφορες όψεις και διαστάσεις της. Αυτό συνεπάγεται αμέσως ότι η αλληλεγγύη των διαφόρων όψεων και διαστάσεων της κοινωνίας γίνεται εμφανής και ταυτοχρόνως ότι μια σχέση δημιουργείται ανάμεσα στο θεσμίζον και στο θεσμισμένο», κάτι που φαίνεται να γνώριζε παραπάνω από καλά ο ίδιος ότι δεν συμβαίνει σε έναν κομματικό σχηματισμό που επικεντρώνεται στο σχηματισμό της εξουσίας. Εξου και το ότι ο Γλέζος επανέλαβε, σε μια επιχειρηματολογία που καταλαμβάνει πάνω από πέντε σελίδες του βιβλίου ότι η Αριστερά δεν είναι έτοιμη να κυβερνήσει.

Η δυναμική της αμφισβήτησης επέβαλε τη διαπίστωση αυτή που είναι αληθής στο βαθμό που συνάδει με τις οντολογικές θέσεις του Γλέζου (τις οποίες ασπάζεται με τρόπο έμμεσο και η Δούρου). Αντί λοιπόν να εκδίδουν από κοινού ανακοινωθέντα επιμένοντας στη λογική της δικής μου παρερμηνείας, καλό θα ήταν οι δυο συν-αγωνιστές να εξηγήσουν την απαρχή των θέσεων τους που πηγάζει από τη δύναμη της αμφισβήτησης την οποία ανέκαθεν υποστήριζαν. Εξάλλου αν κάτι προσδοκούν από αυτούς που επιμένουν να τους ψηφίζουν, είναι ότι κανείς από τους δυο δεν ταυτίστηκε ποτέ με τις θέσεις της κομματικής εξουσίας- πόσο μάλλον της μόνης και μοναδικής ερμηνείας. Και ξέρουν αμφότεροι εξίσου καλά ότι αν αρχίσουν να υπακούν στις όποιες κομματικές θέσεις, τότε είναι που σίγουρα η Αριστερά δεν θα κυβερνήσει ποτέ.