Θανάσης Μαυρίδης

Αυτό ακριβώς έκαναν και οι δανειστές με την Ελλάδα. Μας «έδεσαν» για τα επόμενα 99 χρόνια, επειδή δεν πιστεύουν ότι θα βγει το πρόγραμμα. Και οι προτάσεις του ΔΝΤ, όμως, κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση. Η μεγάλη εικόνα θέλει την Ελλάδα να είναι το νέο ανατολικό ζήτημα της Ευρώπης.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι όλες οι χώρες έχουν ήδη βγει από τα μνημόνια, με εξαίρεση την Ελλάδα. Οι ξένοι καταλαβαίνουν πλέον ότι το πρόβλημα στη χώρα είναι κυρίως πολιτικό και ότι πολύ δύσκολα θα επιλυθεί στο επόμενο διάστημα. Το πιο πιθανό σενάριο για την Ελλάδα είναι αυτό που έχει πει πρώτος ο Βαγγέλης Βενιζέλος, η στασιμοχρεοκοπία. Και όσο μάλιστα περνάει ο καιρός τόσο γίνεται πιο δύσκολη μια προσπάθεια ανατροπής της παρούσας κατάστασης από κάποια πιθανή νέα κυβέρνηση με μεταρρυθμιστικά χαρακτηριστικά. Η ζημιά που έχει υπάρξει στην οικονομία από την απραξία των τελευταίων δύο ετών είναι σημαντική και σε πολλές περιπτώσεις μη αναστρέψιμη. Υπό αυτές τις συνθήκες η στασιμοχρεοκοπία είναι το... αισιόδοξο σενάριο! Και αυτό διότι ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος του Grexit και της δραχμής...

Το Υπερταμείο, για παράδειγμα, δεν είναι μια κακή πρόταση από μόνη της. Θα ήταν καλή εξέλιξη εφόσον μιλούσαμε για ένα Υπερταμείο όπως και αυτό που έχουν οι Νορβηγοί και το οποίο διαχειρίζεται την περιουσία των πολιτών της χώρας επενδύοντας για τις μελλοντικές γενιές. Δεν συμβαίνει, όμως, κάτι τέτοιο! Η όποια «αντίδραση» στο Υπερταμείο έχει να κάνει με την προσπάθεια των ξένων να εξασφαλίσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα δικά τους συμφέροντα.

Να επιστρέψουμε στο παράδειγμα της τράπεζας: όταν ο τραπεζίτης κατορθώσει να πάρει τις διασφαλίσεις που χρειάζεται από τον δανειολήπτη, δεν έχει πλέον λόγο να ανησυχεί. Και επειδή οι εξασφαλίσεις είναι συνήθως πολύ μεγαλύτερες από το οφειλόμενο ποσό, δεν έχει και λόγο να ρισκάρει περισσότερο για να βγει ο δανειολήπτης από τα αδιέξοδά του. Ο,τι και να συμβεί, ο τραπεζίτης θα είναι κερδισμένος. Το άγχος μεταφέρεται πλέον στις πλάτες του δανειολήπτη. Είναι το ίδιο που είχε συμβεί και το 2010. Οι δανειστές φοβούνταν τη χρεοκοπία των δικών τους τραπεζών. Οταν λύθηκε αυτό το πρόβλημα, είχαν λιγότερους λόγους να ανησυχούν για την ελληνική κρίση και αυτό τους έκανε περισσότερο αδιάλλακτους στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Κάτι που μας προκάλεσε επίσης εντύπωση ήταν οι προτάσεις του ΔΝΤ για το ελληνικό χρέος. Ηταν πολύ καλές για να είναι αληθινές. Τόσο καλές που, αν τις υιοθετήσουν οι Ευρωπαίοι για την περίπτωση της Ελλάδας, θα πρέπει να ετοιμάζονται να κάνουν το ίδιο και για όλους τους άλλους. Είναι σαν το σούπερ μάρκετ που αποφασίζει να κάνει έκπτωση 20% μόνο στις ξανθιές. Οι υπόλοιπες πελάτισσες θα πρέπει είτε να βαφτούν κι αυτές ξανθιές είτε να ψάξουν να βρουν μια άλλη αλυσίδα για να κάνουν τα ψώνια τους. Και στις δύο περιπτώσεις θα αποδειχτεί ότι η αρχική ιδέα της έκπτωσης μόνο για τις ξανθιές ήταν κακή ιδέα.

Εκτός κι αν πίσω από αυτές τις πολύ καλές προτάσεις για το ελληνικό ζήτημα κρύβεται ένα μυστικό: ότι θα αναγκαστούν οι δανειστές να φανούν κάποια στιγμή γενναιόδωροι ειδικά και μόνο με την Ελλάδα. Κι αυτό μπορεί να συμβεί μόνο στο Grexit. Τότε θα πρέπει να δώσουν μια μεγάλη περίοδο χάριτος και να περιορίσουν τις απαιτήσεις τους επειδή δεν θα μπορεί να συμβεί διαφορετικά.

Η συμφωνία που πέτυχε η κυβέρνηση ήταν μια κακή συμφωνία. Δεν ξέρουμε αν μια άλλη κυβέρνηση θα μπορούσε να συμφωνήσει κάτι καλύτερο σε αυτή τη φάση. Εκείνο που ξέρουμε είναι ότι τα σημερινά αδιέξοδα είναι αποτέλεσμα της καταστροφικής πολιτικής μιας κυβέρνησης που, αντί να κυβερνά, δραπέτευσε στις αυταπάτες της. Τα πράγματα εξελίσσονται με τέτοιον τρόπο που τα χειρότερα είναι δυστυχώς μπροστά μας...