Τάσος Καραμήτσος

Θα συμφωνήσουμε όλοι ότι είναι όντως το πιο παράξενο Πάσχα που έχουμε περάσει ποτέ από την απελευθέρωση της χώρας και μετά γιατί -για να μη δραματοποιούμε και τα πάντα- υπάρχουν πολλοί ανάμεσά μας που έζησαν τέτοιες μέρες και μάλιστα εν καιρώ πολέμου. Κι ενώ ακόμα δεν έχει τελειώσει τίποτα, αφού ούτε φάρμακο ούτε εμβόλιο για την τρομακτική αυτή πανδημία έχει βρεθεί, μπορεί να βγάλουμε ορισμένα συμπεράσματα.

Πρώτον, έχουμε τουλάχιστον καμιά 15ετία -από το 2004 με τους Ολυμπιακούς Αγώνες- να αισθανθούμε ως Ελληνες υπερήφανοι για κάτι, έστω και μέσα στο δράμα που ζούμε. Δεν είμαστε οι άχρηστοι, οι ανίκανοι, οι μπαταχτσήδες της Ευρώπης, σύμφωνα με τη γερμανική θεωρία της τελευταίας δεκαετίας, ή τουλάχιστον δεν... προέκυψε αυτό στην τεράστια κρίση που ζει η ανθρωπότητα.

Η Ελλάδα πήρε μέτρα νωρίς (όχι πολύ νωρίτερα από τους άλλους), τα τήρησε κατά γενική ομολογία η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού της, πειθάρχησε, αυτοπροστατεύτηκε και μπορεί να ελπίζει ότι θα βγει συντεταγμένα από την καραντίνα με άδειες τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (οι οποίες καθ' όλη τη διάρκεια της κρίσης όντως δεν γέμισαν), κάτι που δυστυχώς δεν συνέβη σε άλλες πολύ πιο ισχυρές χώρες και λύγισε τα καλύτερα εθνικά συστήματα υγείας του κόσμου.

Το κράτος συντονίστηκε σωστά με ιδιώτες που πρόσφεραν βοήθεια, κι έτσι φτιάχτηκαν περισσότερες κλίνες και εντατικές, κερδήθηκε πολύτιμος χρόνος, και αποφύγαμε να διαλέγουμε ποιος θα ζήσει και ποιος όχι εξαιτίας ελλείψεων ΜΕΘ, όπως δυστυχώς συμβαίνει σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, αλλά και στη Νέα Υόρκη.

Αυτές τις 40 ημέρες καταλάβαμε επίσης ότι το γνωστό «ρημάδι» που λέγεται δημόσιος τομέας μπορεί να μην είναι και τόσο ρημάδι, ούτε οι δημόσιοι υπάλληλοι εκ προοιμίου τεμπέληδες, αφού μέσα σε λίγες κυριολεκτικά ώρες έγιναν πράγματα που δεν φανταζόμασταν ότι μπορούσαν να γίνουν σε δέκα χρόνια.

Η απονομή συντάξεων ψηφιακά, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ο έλεγχος της κυκλοφορίας και η ενημέρωση της πολιτικής προστασίας με ένα SMS και άλλα πολλά που δείχνουν πρώτα απ’ όλα ότι το κράτος υπάρχει, κυρίως όμως ότι υπάρχει όταν κάποιος μπορεί να το διοικήσει.

Στο κομμάτι της οικονομίας σημειώθηκε επίσης πρωτοφανής ταχύτητα, για το ελληνικό κράτος, στη λήψη μιας σειράς μέτρων που συγκράτησαν το πρώτο κύμα ανέχειας και ανεργίας, που μοιραία φέρνει ένα τόσο απότομο φρενάρισμα στην οικονομική δραστηριότητα.

Με απλά λόγια, αποδεικνύεται ότι όσοι κυβερνούν δεν είναι όλοι ίδιοι ή, αν θέλετε, δεν μπορούν να κυβερνήσουν όλοι το ίδιο. Οι σκεπτόμενοι πολίτες αντιλαμβάνονται εύκολα ότι μέχρι σήμερα η κυβέρνηση Μητσοτάκη -και ο ίδιος, που πήρε όλη την ευθύνη πάνω του από την πρώτη μέρα- χαίρει εμπιστοσύνης σε ποσοστό πολιτών που παραπέμπει σε επιτυχή έκβαση εθνικής κρίσης. Γιατί πρόκειται για εθνική περιπέτεια με θετική έκβαση για την ώρα, ενώ η αντιπολίτευση είναι απλώς αμήχανη και συναισθάνεται ότι αυτή την ώρα γίνονται μοιραία συγκρίσεις στην κοινωνία, προσώπων και χειρισμών από το παρελθόν. Και εκεί βέβαια το αποτέλεσμα είναι καταλυτικό υπέρ του σήμερα.

Ολα αυτά καλά και αισιόδοξα, λοιπόν, αλλά, όπου να ’ναι, αρχίζουν τα εξίσου δύσκολα και σύνθετα ζητήματα της οικονομίας. Οι Ελληνες «σήκωσαν κεφάλι» μόλις πριν από λίγους μήνες, μετά από δέκα χρόνια ύφεσης που χάθηκε το ένα τέταρτο του εθνικού προϊόντος. Ο,τι χάθηκε σε δέκα χρόνια κινδυνεύει να χαθεί τους επόμενους 12 μήνες, ειδικά αν το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού ξανάρθει τον επόμενο χειμώνα και δεν έχει βρεθεί εμβόλιο ή φάρμακο. Ας ελπίσουμε ότι το κακό αυτό σενάριο δεν θα επαληθευτεί και η ιατρική επιστήμη θα το «καθαρίσει» έστω και σταδιακά έως τότε.

Σε κάθε περίπτωση, ο δρόμος της επιστροφής στην ανάπτυξη θα απαιτήσει το ίδιο μελετημένες, στοχευμένες και τολμηρές κινήσεις και αποφάσεις από τον πρωθυπουργό και την κυβέρνησή του.

Η αποκατάσταση δεν θα γίνει σε καμία περίπτωση στο ίδιο χρονικό διάστημα που συνέβη η καταστροφή από το σχεδόν καθολικό πάγωμα της οικονομίας και φυσικά θα υπάρξουν και περιπτώσεις «ανηκέστου βλάβης» σε αρκετές επιχειρήσεις - ειδικά στον τουριστικό τομέα. Τουλάχιστον σήμερα έχουμε δείγματα γραφής από μια σοβαρή διακυβέρνηση ώστε να μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα περάσουμε και αυτή τη δοκιμασία με τις λιγότερες δυνατές απώλειες.