Σπύρος Παππάς

Τα απορρίμματα όμως δεν έχουν να κάνουν μόνο με τη δημόσια υγεία και την μόλυνση του περιβάλλοντος. Αποτελούν μείζον κοινωνικό θέμα, γιατί κάποιοι είναι υποχρεωμένοι να υφίστανται την υποβάθμιση στην καθημερινότητα και στη ζωή τους και κάποιοι άλλοι να έχουν λύσει το πρόβλημα της διάθεσης των σκουπιδιών που παράγουν.

Για να μην επιβαρύνεται λοιπόν και υποβιβάζεται η ζωή κάποιων ανθρώπων η πολιτεία έθεσε ζήτημα χωροθέτησης των περιοχών όπου θα πηγαίνουν τα απορρίμματα. Εδώ όμως προκύπτουν σημαντικά ζητήματα τόσο στη χωροθέτηση, όσο και στην αποτελεσματική διαχείριση των απορριμμάτων.

Η επιλογή θέσης Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (χ.υ.τ.α.) είναι μια υπόθεση σοβαρού σχεδιασμού, όσον αφορά σε πρακτικά ζητήματα που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όπως το κλίμα, η γεωγραφία, η στρωματογραφία εδάφους και πολλά άλλα.  

Στη χώρα μας επειδή οι κανονισμοί, ως επί το πλείστον, εφαρμόζονται κατά περίπτωση ή δεν εφαρμόζονται καθόλου, οι πολίτες είναι εξαιρετικά δύσπιστοι τόσο με τη χωροθέτηση όσο και με τη λειτουργία ενός χ.υ.τ.α. Γι’ αυτό και οι έντονες, πολλές φορές, αντιδράσεις των κατοίκων. Στις περιπτώσεις των αντιδράσεων το δέλεαρ είναι πάντα οι παροχές και τα δημοτικά έργα. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται συνήθως η ανοχή των πολιτών. 

Ο γενικός κανόνας πάντως λέει ότι κανείς δε θέλει να κατοικεί σε μια περιοχή όπου δίπλα του θα είναι ένας σκουπιδότοπος ακόμα και αν είναι ένας τέλεια οργανωμένος χ.υ.τ.α. Κανείς δε θέλει τα σκουπίδια έξω από το σπίτι του !

Το ερώτημα λοιπόν υπέρ ή κατά του χ.υ.τ.α. είναι αυτονόητο. 

Επειδή η περιοχή στην οποία ζούμε είναι χτισμένη σχεδόν παντού, και μιλώ για την Αττική, δύσκολα γίνεται αποδεκτός από τους πολίτες χώρος υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (χ.υ.τ.α.). 

Όσον αφορά το Γραμματικό του Δήμου Μαραθώνος, η τοποθεσία στην οποία χωροθετήθηκε και κατασκευάζεται ο χ.υ.τ.α./χ.υ.τ.υ., βρίσκεται μια ανάσα από τη θάλασσα και πολύ κοντά στη λίμνη του Μαραθώνα. Έχουν ληφθεί σοβαρά υπόψη τα ανωτέρω πρακτικά ζητήματα έτσι ώστε να αποφύγουμε μια πιθανή οικολογική καταστροφή; Η κατασκευή του πληροί όλες τις απαραίτητες προδιαγραφές για τη σωστή λειτουργία του, ώστε να αποκλειστεί ενδεχόμενη μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα, με ότι αυτό συνεπάγεται για τον κάμπο του Μαραθώνα και όχι μόνο; Και κάτι παραπάνω: Έχει σχεδιαστεί ο τρόπος αντιμετώπισης προβλημάτων που αφορούν το δημότη ως αποτέλεσμα της λειτουργίας του;  

Το θέμα των απορριμμάτων είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα. Γι’ αυτό επιβάλλεται και στη χώρα μας να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Είναι βέβαιο πως πρέπει να ακολουθήσουμε και εμείς τα παραδείγματα της υπόλοιπης Ευρώπης. Η επιλογή του χώρου αλλά και του τρόπου διαχείρισης των απορριμμάτων είναι επίσης βέβαιο ότι διαφέρει σε κάθε περίπτωση. Η κάθε επιλογή έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.  

Θα πρέπει λοιπόν να δούμε τι τρόπους επέλεξαν οι ευρωπαίοι για τη διαχείριση των απορριμμάτων τους. Επέλεξαν Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων, εργοστάσια διαλογής, ανακύκλωσης και διαχείρισης ή κάτι άλλο; Οι ευρωπαίοι φαίνεται να έχουν κάνει τις επιλογές τους! Εμείς ;   

Σε κάθε όμως περίπτωση και εν κατακλείδι: Πριν ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Ευρώπης εκείνο που πρέπει πρωτίστως να συνειδητοποιήσουμε όλοι είναι ότι τα σκουπίδια που παράγονται από εμάς καταλήγουν, με τις τροφές που τρώμε και τον αέρα που αναπνέουμε, πάλι σε εμάς. Γι’ αυτό θα πρέπει ο πρωταρχικός στόχος όλων να είναι η μείωση των απορριμμάτων που μπορεί κάλλιστα να επιτευχθεί μέσω της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης των υλικών.

* Ο Σπύρος Παππάς είναι καθηγητής, πρώην άμισθος σύμβουλος σε θέματα Παιδείας του Δήμου Μαραθώνος.