Νίκος Φελέκης

Κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση εμφανίζονται σαν να ζουν σε δύο παράλληλους κόσμους. Ο Μητσοτάκης απέκλεισε κατηγορηματικά τις εκλογές και ο Τσίπρας έθεσε σε εκλογική ετοιμότητα τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Μητσοτάκης θεωρεί ότι η κυβέρνησή του διαχειρίζεται με επιτυχία την πανδημία του COVID-19 και ο Τσίπρας τον κατηγορεί ότι «ηγείται μιας κυβέρνησης αχρήστων». Το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί «γέφυρα για την επόμενη μέρα, την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας», υποστηρίζει ο πρωθυπουργός, αλλά ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αντιτείνει ότι «ελάχιστοι θα μπορέσουν να διαβούν αυτή τη γέφυρα, αφού το πραγματικό σχέδιο της κυβέρνησης είναι η ενίσχυση των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων, η εκκαθάριση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων». Η δημοσκοπική διαφορά παραμένει διψήφια υπέρ της κυβέρνησης, διαλαλεί το Μαξίμου, πλέον είναι μονοψήφια και μάλιστα, μετά και τα «παρατράγουδα» με τον Φουρθιώτη, η ψαλίδα κλείνει περισσότερο, υποστηρίζει η ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Υπάρχει υποχώρηση των ποιοτικών δεικτών, που όμως δεν ανατρέπει τον κυβερνητικό σχεδιασμό και από την οποία δεν επωφελείται ο ΣΥΡΙΖΑ, λέει η Ν.Δ. Ομως ο Τσίπρας διαπιστώνει «ραγδαία κυβερνητική φθορά που μπορεί να οδηγήσει σε πολιτικές εξελίξεις». Αλφα λέει το Μαξίμου, ωμέγα η Κουμουνδούρου.

Στις μέρες όπου το δεύτερο κύμα της πανδημίας κορυφώνεται, ο Ερντογάν ανεβάζει συνεχώς την ένταση στα Ελληνοτουρκικά και ο κόσμος φοβάται, ασφυκτιά και ψάχνει να βρει τρόπο να κρατήσει το κεφάλι έξω από το νερό, Κυριάκος και Αλέξης δείχνουν σαν να κατοικούν σε διαφορετικό φεγγάρι ο καθένας. Θα μπορούσαν να είναι και ήρωες του Μουρακάμι. Σε ένα διαφορετικό «1Q84». Και σίγουρα όχι όπως η Αομάμε και ο Τένγκο. Οι δύο ιδανικοί εραστές στο magnum opus του Ιάπωνα συγγραφέα ψάχνουν ο ένας τον άλλον μέσα σε ένα άκρως ποιητικό και επικίνδυνο σύμπαν. Τους οδηγεί η αγωνία και η λαχτάρα της συνάντησης. Ο Μητσοτάκης και ο Τσίπρας όμως το μόνο που ψάχνουν είναι να βρουν σκάνδαλα για να κατηγορήσει ο ένας τον άλλον. Ο Λιγνάδης, ο Καλογρίτσας και ο Φουρθιώτης δεν ζουν στην «Πόλη των Γάτων», αλλά, όπως αποδεικνύεται, ήθελαν να κάνουν τους «γάτους» στην πόλη των Αθηνών. Και πάντως... τα έργα και οι ημέρες τους είναι πολύ πεζά συγκρινόμενα με τις μυστικές αδελφότητες, τις σέκτες, τους φαύλους εξουσιαστές, τους δολοφόνους και τη χρυσαλλίδα του Μουρακάμι. Πεζά, και στο μόνο που παραπέμπουν είναι η απογοήτευση που προκαλεί η διαχεόμενη παρακμή.

Δεν βλέπουν το πρόβλημα

Στην πεζή αυτή πραγματικότητα των δύο παράλληλων κόσμων φαίνεται να ζει και το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα. Αλλες προτεραιότητες έχουν ο Παππάς και ο Σπίρτζης και άλλες ο Τσακαλώτος και ο Φίλης. Αλλο πολιτικό σχέδιο θέλει ο Τζανακόπουλος και άλλο ο Σκουρλέτης. Αλλη αντιπολίτευση επιθυμεί ο Μπίστης και άλλη ο Πολάκης. Διαφορετικά αντιμετωπίζουν το κόμμα και τη λειτουργία του η Ενωτική Κίνηση και διαφορετικά η Ομπρέλα, η ΡΕΝΕ και οι άλλες κομματικές ομάδες. Το δίλημμα που αντιμετωπίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, για πολλούς αναλυτές, μοιάζει να είναι υπαρξιακό. Τι πρέπει να κάνει για να ανακάμψει; Να προσαρμοστεί στις διαχειριστικές ανάγκες του συστήματος και να μετατοπιστεί στο Κέντρο, όπως τον πιέζουν οι περισσότεροι εντός και εκτός κόμματος, ή να στρίψει το τιμόνι προς τα αριστερά και να τονώσει τα κινηματικά και ριζοσπαστικά του χαρακτηριστικά, όπως θέλουν οι βουλευτές και τα στελέχη της αριστερόστροφης τάσης του ΣΥΡΙΖΑ; Δίλημμα που εμφανίστηκε για μία ακόμη φορά στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου -  και μάλιστα με ένταση και διχαστικό τρόπο.

Η αδυναμία της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν είναι ότι τα στελέχη της δεν μπορούν να βρουν τη λύση, αλλά ότι δεν μπορούν να δουν το πρόβλημα. Και το πρόβλημα για τον Τσίπρα και τους συντρόφους του είναι ότι τσακώνονται για θέματα που ήκιστα ενδιαφέρουν την κοινωνία. Οι αντιπαραθέσεις και οι συγκρούσεις δεν συμβαδίζουν με τις κοινωνικές ανάγκες. Το λιγότερο ή περισσότερο Κέντρο δεν απαντά στα προβλήματα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Ούτε τα δύο βήματα αριστερά και ένα δεξιά εκφράζουν τις αγωνίες και τις προσδοκίες των πολιτών. Ο μόνος που το καταλαβαίνει δείχνει να είναι ο Τσίπρας. Και γι’ αυτό τραβά τα μαλλιά του με τη συμπεριφορά και τα λεγόμενα των συντρόφων του. Η μόνιμη εσωκομματική γκρίνια, σύμφωνα με συνομιλητές του τέως πρωθυπουργού, δίνει τροφή στο Διαδίκτυο και τα Μέσα Ενημέρωσης να παρουσιάζουν τον ΣΥΡΙΖΑ όχι ως κυβερνητική εναλλακτική, αλλά ως... οικοπεδικό συνεταιρισμό που μονίμως τσακώνεται για το πού ακριβώς πρέπει να τεθούν οι πάσσαλοι με τα όρια των μεριδιούχων.

Για παράδειγμα, την Τετάρτη οι «41 καθοδηγητές» του ΣΥΡΙΖΑ συζητούσαν επί ώρες για τις μεθόδους που χρησιμοποίησε ο Χρήστος Σπίρτζης προκειμένου να ελέγξει τη Νομαρχιακή Επιτροπή Ανατολικής Αττικής. Αν έγραψε την τελευταία στιγμή 500 μέλη, αν χρησιμοποίησε πακιστανικά τηλέφωνα προκειμένου να ξεπεράσει τους σκοπέλους πιστοποίησης και άλλα τέτοια γεγονότα υψηλής πολιτικής νοηματοδότησης. Και όχι μόνο ο Σπίρτζης, αλλά και όσα έκαναν οι αντίπαλοι των προεδρικών σε άλλες Νομαρχιακές Επιτροπές. Η συμφωνία στο Πολιτικό Συμβούλιο: οι γραμματείς των Ν.Ε. να μην είναι υποψήφιοι βουλευτές δεν λύνει το πρόβλημα με τους πάμπολλους κομματάρχες των βουλευτών που έχουν εκλεγεί στα περιφερειακά όργανα. Επίσης, για ώρες συζητούσαν αν σωστά ή λάθος έπραξαν ο Φίλης και ο Δρίτσας που δεν ακολούθησαν τη γραμμή του κόμματος για το Ελληνικό και αν ο «πρωινός καφές» είναι όργανο που μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις. Αν το Ατυπο Πολιτικό Κέντρο (ΑΠΚ) (!) πρέπει να ενισχυθεί, όπως πρότειναν ο Φίλης, με τον Ξανθό και τον Παπαδημούλη, προκειμένου να υπάρχει αναλογικότερη εκπροσώπηση των εσωκομματικών συσχετισμών και αν ο Μαδεμλής, ο Κορμάς και άλλοι πασοκογενείς αισθάνονται ότι το κλίμα στην Κουμουνδούρου δεν είναι και τόσο εύκρατο γι’ αυτούς. Και φυσικά, όπως συμβαίνει σχεδόν σε όλες τις κομματικές μαζώξεις του ΣΥΡΙΖΑ, δεν θα μπορούσε να λείπει ο Πολάκης. «Να καταδικάσουμε το ύφος και το περιεχόμενο των όσων λέει και μας εκθέτει», είπαν από τον Μπίστη μέχρι τον Τσακαλώτο, αλλά ο Τσίπρας για μια ακόμη φορά το προσπέρασε «αρνούμενος να ρίξει κι άλλο νερό στον μύλο της εσωστρέφειας», μας λένε οι συνεργάτες του. Με τους επικριτές του να αντιτείνουν όμως ότι «με την ανοχή που επιδεικνύει στον Πολάκη και τον πολακισμό είναι ο ίδιος ο Τσίπρας αυτός που συντηρεί τον διχασμό». Και προσθέτουν: «Αν νομίζει ότι έτσι ενισχύεται ο δικός του ρόλος, ως πατερούλης και σημείο ισορροπίας των τάσεων, κάνει λάθος και θα το βρίσκει συνεχώς μπροστά του».

Για την πληρότητα του ρεπορτάζ σημειώνουμε ότι ο Τσίπρας, όπως διαμήνυσε, δεν πρόκειται εφεξής να δεχτεί άλλη διαφοροποίηση σε κεντρικές επιλογές, όπως αυτή στο Ελληνικό. Ούτε και θα συμπεριλάβει στο ΑΠΚ ως μόνιμα μέλη τον Ξανθό και τον Παπαδημούλη, αλλά μπορεί να μετέχουν στις συνεδριάσεις του οργάνου όταν υπάρχει θέμα της αρμοδιότητάς τους. Επίσης, το αποτέλεσμα της Ανατολικής Αττικής δεν έχει ακόμη επικυρωθεί, χωρίς να αποκλείεται να έχουμε ακόμη και αποχώρηση του 40% από την οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ στην περιοχή. Επιπροσθέτως, δεν πρόκειται να δεχτεί να γίνει (ψηφιακό) συνέδριο προτού ελεγχθεί η πανδημία και μέχρι τότε θα διοικεί το κόμμα με συνδιασκέψεις. Είτε εθνικές, όπως αυτή που αποφασίστηκε να γίνει προς τα τέλη Μαΐου για τη στρατηγική και το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, είτε θεματικές, όπως αυτή που έγινε προ ημερών για το ΕΣΥ, και αυτή της προσεχούς Τρίτης για την οικονομία με έμφαση στο ιδιωτικό χρέος.

Το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ

Σύμφωνα με συνεργάτες του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, «το σχέδιο για τη βιώσιμη επανεκκίνηση της οικονομίας μετά την άρση του lockdown», που θα παρουσιαστεί την Τρίτη, «θα περιλαμβάνει τόσο μέτρα για την αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους που δημιουργήθηκε στην πανδημία όσο και εργαλεία ρευστότητας προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πιεστικές ανάγκες των επιχειρήσεων και των εργαζομένων τους».
Ο Τσίπρας και οι συνεργάτες του θα αναλύσουν το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για την ολιστική αντιμετώπιση του ζητήματος του ιδιωτικού χρέους. Το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ διαρθρώνεται σε τρεις πυλώνες:
■  Μέτρα για το ιδιωτικό χρέος της πανδημίας, με αιχμή τον διαχωρισμό -και διαγραφή- του κορωνοχρέους από το υπόλοιπο χρέος.
■  Μέτρα για την ενίσχυση της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
■ Μόνιμο πλαίσιο διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους.
Για το Ταμείο Ανάκαμψης θα υπάρξει μετά το Πάσχα άλλη θεματική συνδιάσκεψη, όπου θα παρουσιαστούν οι θέσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης για το πού και πώς πρέπει να διοχετευθούν τα κοινοτικά χρήματα που θα εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία είτε με τη μορφή επιχορηγήσεων είτε χαμηλότοκων δανείων.

Το ενδιαφέρον πάντως είναι ότι μετά τις εκλογές του 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ για πρώτη φορά, και μάλιστα με επίσημη ανακοίνωσή του, απειλεί ότι θα μεταφέρει την αντιπαράθεση από το Κοινοβούλιο στους δρόμους. Η ηγεσία της Κουμουνδούρου θεωρεί κομβικό για τις πολιτικές εξελίξεις το εργασιακό νομοσχέδιο που ετοιμάζει ο Κωστής Χατζηδάκης. Οπως μας λέει στενός συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα, «αν καταφέρουμε, μαζί με τα συνδικάτα και τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, να ακυρώσουμε τις προβλέψεις που οδηγούν σε εργασιακό μεσαίωνα, θα έχουμε καταφέρει ένα αποφασιστικό πλήγμα στην κυβέρνηση και την εικόνα παντοδυναμίας του Μητσοτάκη που φιλοτεχνούν οι δημοσκόποι και τα φιλοκυβερνητικά media».

Οι προτεραιότητες

Η επιστροφή στο πεζοδρόμιο είναι συνειδητή επιλογή της Κουμουνδούρου επειδή ο Αλέξης Τσίπρας βλέπει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να μεγαλώνει τη διαφορά από τη Ν.Δ. στις ηλικίες κάτω των 30 ετών και να περιορίζει (συγκριτικά με τα ποσοστά των τελευταίων εκλογών) το προβάδισμά της στις ηλικίες 30-45 και 45-60, όμως σημαντικά ποσοστά από τη δυσαρέσκεια των νέων και νεαρής ηλικίας ψηφοφόρων κατευθύνονται και προς το ΚΚΕ, το ΜέΡΑ25 και την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά. Θέλει με τον ακτιβισμό και τη δυναμική αντιπολίτευση να κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κομμάτι από την πίτα των αριστερών ψηφοφόρων που δηλώνουν δυσαρεστημένοι με την κυβέρνηση. Και όχι μόνο αυτούς, αλλά και από τη μεσαία τάξη και τους ελεύθερους επαγγελματίες που τον είχαν «μαυρίσει» στις εκλογές της 9ης Ιουλίου 2019 και τώρα πλήττονται σοβαρά από την οικονομική ύφεση και το παρατεταμένο lockdown λόγω του COVID-19. Προσπαθεί να τους ξαναφέρει κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ επειδή χωρίς την ψήφο αυτών δεν κερδίζονται εκλογές. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που η ρητορική του επικεντρώνεται στα πλήγματα που δέχονται η μεσαία τάξη και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις από τα μέτρα και τις επιλογές της κυβέρνησης και την Τρίτη, στη θεματική συνδιάσκεψη για το ιδιωτικό χρέος, θα ταχθεί υπέρ της γενναίας ενίσχυσής τους.

Να σημειώσουμε ότι ακόμη και στις προτεραιότητες διαφωνούν στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Αλέξης Τσίπρας, σύμφωνα με πηγές από το περιβάλλον του, έχει τη γνώμη ότι το κόμμα, οι βουλευτές και τα στελέχη του «πρέπει να συντονιστούν με την αυξανόμενη δυσαρέσκεια και την αγανάκτηση της κοινωνίας και να σταματήσουν να παίζουν... τις κουμπάρες για την ένταση των ντεσιμπέλ με την οποία θα διατυπώνονται οι καταγγελίες και οι αποκαλύψεις για τα λάθη, τις παραλείψεις και τις αμαρτίες της κυβέρνησης». Οσοι διαφωνούν μαζί του υποστηρίζουν ότι «το σύνθημα για πολιτική αλλαγή που πλασάρει ο Αλέξης είναι σωστό, αλλά τα ευήκοα ώτα δεν είναι πολλά όταν διατυπώνεται με αγριοφωνάρες και μαγκιές και ούτε γίνεται πιστευτό όσο δεν προχωράμε σε σοβαρή αυτοκριτική για την πενταετία της διακυβέρνησης». Και η αλήθεια είναι ότι το μεγάλο πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ εστιάζεται στο γεγονός ότι οι ψηφοφόροι συνεχίζουν, ακόμη και σήμερα, να τον (επι)κρίνουν για όσα έπραξε ή δεν έπραξε ως κυβέρνηση. Το ίδιο και τον Τσίπρα. Δεν τον αντιμετωπίζουν ως αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά ως τον πρωθυπουργό που έκανε λάθη, άλλα υποσχέθηκε και άλλα έκανε και φυσικά τις «κωλοτούμπες» με τα μνημόνια και το δημοψήφισμα. Για να ανακάμψει δημοσκοπικά και εκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ αυτή την εντύπωση, για τον ίδιο και το κόμμα του, χρειάζεται να αλλάξει. Οσο δεν το καταφέρνει κινδυνεύει να παγιωθεί ως πλειοψηφικό κόμμα στον προοδευτικό χώρο, χωρίς όμως προοπτική ανάδειξης σε πρώτο κόμμα.