Γρ. Νικολόπουλος

Οσο παράδοξο κι αν ακούγεται αυτό, η αλήθεια είναι ότι εξαιτίας των αδυναµιών του τραπεζικού συστήµατος και του σχετικού νοµικού πλαισίου υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις που έχουν πλέον πτωχεύσει ή λειτουργούν υπό καθεστώς αδυναµίας εξυπηρέτησης των δανείων τους και οι οποίες αν απαλλαγούν από τα χρέη τους µπορούν σχετικά εύκολα και άµεσα να επιστρέψουν στην κερδοφορία και να προσφέρουν θέσεις απασχόλησης, κέρδη και οικονοµική ανάπτυξη στη χώρα.

Τα µεγάλα ξένα funds που αγοράζουν τα κόκκινα δάνεια τα παίρνουν σε τιµές ιδιαίτερα χαµηλές, περίπου στο 1/3 της αξίας τους -ή και χαµηλότερα-, και στη συνέχεια προσπαθούν να εισπράξουν τα λεφτά που πλήρωσαν πουλώντας τις εξασφαλίσεις που έχουν αυτά τα δάνεια. Μέσω πλειστηριασµών των ακινήτων τους ή µετά από απευΕυκαιρίες στα κόκκινα επιχειρηµατικά δάνεια, πρόβληµα στα στεγαστικά ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ nikolopoulos@reporter.gr εντόκως ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ akasimatis@protothema.net θείας συµφωνίες, οι κόκκινες επιχειρήσεις ή τα περιουσιακά τους στοιχεία πωλούνται σε νέους αγοραστές-επενδυτές, οι οποίοι µπορούν να αξιοποιήσουν τις επιχειρήσεις αυτές ή τις περιουσίες τους και να τις επαναφέρουν σε κερδοφόρα πορεία. Μέσω αυτής της διαδικασίας ξεµπλοκάρεται το αδιέξοδο που είχε δηµιουργηθεί από το νοµικό πλαίσιο που διέπει το τραπεζικό σύστηµα, εξαιτίας του οποίου οι τράπεζες δεν είχαν τη δυνατότητα να αναχρηµατοδοτήσουν ή να περικόψουν το χρέος αυτών των επιχειρήσεων.

Με την ουσιαστική διαγραφή του χρέους που ακολουθεί την πώληση των κόκκινων δανείων σε νέους µετόχους µέσω των ξένων funds, πολλές από τις επιχειρήσεις γίνονται αυτόµατα κερδοφόρες και αποκτούν ρευστότητα για να λειτουργήσουν. Φυσικά σε πολλές περιπτώσεις µπορεί να απαιτείται αύξηση κεφαλαίου από τους νέους µετόχους, η οποία όµως γίνεται βάσει ενός νέου business plan και προσθέτει ισχύ στις επιχειρήσεις. Μέσω αυτής της διαδικασίας, λοιπόν, αναµένεται ότι θα αρχίσει µια αύξηση των επενδύσεων στην Ελλάδα, καθώς το παλιό και το αδύναµο θα αναγεννηθούν από τις στάχτες τους αναδεικνύοντας νέες και δυναµικές επιχειρήσεις. Ο τουρισµός, π.χ., είναι ένας από τους κλάδους που θα ενισχυθεί µέσω της πώλησης των κόκκινων δανείων, το ίδιο και οι εταιρείες διαχείρισης ακινήτων, καθώς τα ακίνητα είναι τα στοιχεία του ενεργητικού των επιχειρήσεων που αποτιµώνται εύκολα από τα ξένα funds και αγοράζονται επίσης εύκολα από νέους επενδυτές. Και επειδή υπάρχουν πάρα πολλά ξενοδοχεία που θα µεταβιβαστούν µέσω της διαδικασίας αυτής, θα υπάρξει σηµαντική επένδυση στον τουριστικό τοµέα. Μεγάλο πρόβληµα όµως ενδέχεται να δηµιουργηθεί µε τα κατασχεµένα σπίτια και τους πλειστηριασµούς τους που θα διενεργήσουν κάποια από τα ξένα funds.

Και αυτό έχει έντονη κοινωνική διάσταση, γι’ αυτό η κυβέρνηση προσπαθεί να το αποφύγει σε συνεννόηση µε τους διαχειριστές των κόκκινων δανείων. Από την άλλη, η µεταπώληση µιας επιχείρησης ή των ακινήτων της δεν ενοχλεί την κοινωνία, αντίθετα συµβάλλει στην ανάκαµψη της οικονοµίας. Ο πλειστηριασµός σπιτιών στα οποία στεγάζονται οικογένειες θα αποτελέσει σηµαντικό κοινωνικό πρόβληµα αν πάρει µαζικές διαστάσεις. Οι διαχειριστές διαβεβαιώνουν ότι δεν θα προχωρήσουν σε µαζικούς πλειστηριασµούς, αλλά θα διαπραγµατευτούν µε τους ιδιοκτήτες νέες ρυθµίσεις ώστε να µπορέσουν να κρατήσουν τα σπίτια τους και να αποπληρώσουν τα χρήµατα που έδωσε το ξένο fund και ένα ποσοστό κέρδους για την απόκτηση του κόκκινου δανείου τους. ∆εν είναι βέβαιο ότι θα γίνει αυτό παρά τις διαβεβαιώσεις, αλλά η παρακολούθηση της εξέλιξης από την κυβέρνηση θα είναι κρίσιµης σηµασίας για τη διασφάλιση τουλάχιστον µιας µοναδικής κατοικίας σε όσους ιδιοκτήτες αδυνατούν να πληρώσουν.

Ανεξαρτήτως διάφορων θεωριών και ιδεών που πέφτουν στο τραπέζι για να ελεγχθεί η µαζικότητα των πλειστηριασµών ή η έξωση οικογενειών από τα σπίτια τους, η αλήθεια είναι ότι θα έπρεπε οι κυβερνήσεις να έχουν βρει άλλες νοµοθετικές παρεµβάσεις για να αποφευχθεί η πώληση στεγαστικών δανείων σε funds. Για παράδειγµα, θα έπρεπε να έχει ήδη λυθεί το θέµα των στεγαστικών δανείων σε ελβετικό φράγκο και να έχει υπάρξει κούρεµα των δανείων από τις τράπεζες αντί της πώλησής τους σε funds. Ή θα έπρεπε οι τράπεζες να έχουν δώσει µεγαλύτερο περιθώριο διαπραγµάτευσης στους δανειολήπτες και να έχουν προσαρµόσει τις δόσεις του δανείου σε κάποιο επίπεδο ανεκτό από αυτούς. Βεβαίως αυτό έγινε σε κάποιον βαθµό, αλλά το πρόβληµα δεν λύθηκε, ενώ υπάρχει και το θέµα των συστηµατικών κακοπληρωτών ή µπαταχτσήδων, το οποίο δεν µπορούσε να αντιµετωπιστεί. Τώρα βέβαια είναι αργά διότι τα στεγαστικά πουλήθηκαν σε funds και υπάρχει ένα τεράστιο ερώτηµα µε το τι θα γίνει µε τα σπίτια που έχουν κατασχεθεί και θα βγουν σε πλειστηριασµό και πώς θα αντιµετωπιστεί το κοινωνικό πρόβληµα που ενδεχοµένως θα προκληθεί. Τα περιθώρια χειρισµών της κυβέρνησης είναι πάρα πολύ περιορισµένα - αν όχι µηδενικά.