Γιάννης Μακρυγιάννης

Τουναντίον, μάλλον είναι μία κλασική υπόθεση ελληνικής πρακτικής: αφήνουμε τα πράγματα να φτάσουν στο χειρότερο σημείο και μετά ανακαλύπτουμε ότι πρέπει να υπάρξει μία καλύτερη τακτική, μία πιο προσεκτική και αποφασιστική διαχείριση και μία προσπάθεια ευρύτερης συνεννόησης.

Πρέπει ασφαλώς να απαντηθεί κατ’ αρχάς εάν υπάρχουν περιθώρια και δικαιολογείται μία «εθνική συνεννόηση» για το προσφυγικό. Η απάντηση είναι «ναι» - εδώ δεν μιλάμε ούτε για «οικονομικό πρόγραμμα», ούτε για άλλες πολιτικές προσεγγίσεις, αλλά για ένα θέμα και μία πρόκληση που ξεπερνά τη χώρα, ίσως και την ίδια την Ευρώπη.

Εάν εξαιρέσει κανείς μία ακροδεξιά, ξενοφοβική και ρατσιστική αντίληψη περιχαράκωσης, που κάνει δυσδιάκριτα ακόμη και τα όρια της εγκληματικής συμπεριφοράς, δεν έχουμε να κάνουμε με βαθιές και αξεπέραστες ιδεολογικές διαφορές ανάμεσα στις βασικές πολιτικές δυνάμεις. Πιο λιανά: πέρα από τις αντιλήψεις της Χρυσής Αυγής και ορισμένων ακροδεξιών στοιχείων που βρίσκονται στις γραμμές της δεξιάς και υποστηρίζουν ότι θα έπρεπε να βουλιάξουμε μερικές βάρκες προσφύγων, ώστε να «μάθουν» οι υπόλοιποι και να μην τολμήσουν να περάσουν από την Ελλάδα, η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων της χώρας μπορεί να συμφωνήσει ότι το πρόβλημα είναι πρωτίστως ανθρωπιστικό και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Από αυτή τη διαπίστωση βέβαια μέχρι το τι κινήσεις και τι πολιτικές πρέπει να εφαρμόσει μία χώρα υπάρχει μεγάλη απόσταση, ενσκήπτουν διαφορές και ασφαλώς χρειάζεται μία ανάλογη προετοιμασία. Δυστυχώς επ’ αυτών είδαμε επί μεγάλο διάστημα απρονοησία, ελαφρότητα, επιπολαιότητα και κανένα σοβαρό και συγκροτημένο σχέδιο – κυρίως από την κυβέρνηση, που όφειλε να καταλάβει νωρίς τι ακριβώς έρχεται.

Για ένα μεγάλο διάστημα λοιπόν είχαμε μία κυβερνητική τακτική που ήταν αναντίστοιχη με το μέγεθος και τις απαιτήσεις του προβλήματος και μία αντιπολίτευση, που στην πλειονότητά της έκανε φτηνή και εύκολη κριτική. Τώρα όμως τα ψέματα τελείωσαν. Ή θα υπάρξει μία συντονισμένη προσπάθεια, με αυξημένη πολιτική ισχύ προς τους εταίρους και λοιπούς ενδιαφερόμενους και εμπλεκόμενους διεθνώς ή μπλέξαμε άσχημα. Ή θα υπάρξει ένα σχέδιο κανονικό και με σύνεση και ανθρωπισμό στο εσωτερικό ή θα γίνουν όλα μαντάρα, ιδίως που η κοινωνία είναι έτσι κι αλλιώς στα κάγκελα για μία σειρά από λόγους.

Η σύσκεψη των αρχηγών την Παρασκευή είναι μία αρχή, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα την χρησιμοποιήσει κανείς για αποκόμιση κομματικών κερδών. Ούτε η κυβέρνηση να φορτώσει ευθύνες της στην αντιπολίτευση, ούτε η τελευταία να βρει μία ακόμη ευκαιρία για να αναδείξει τις αδυναμίες της πρώτης.

Συνήθως η «συναίνεση» είναι μία εύκολη καραμέλα που χρησιμοποιείται από πολλούς, προκειμένου να εξαλειφθούν υπαρκτές πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές, ώστε να επιβληθούν οι κυρίαρχες αντιλήψεις και οι δήθεν μονόδρομοι της λιτότητας και των νεοφιλελεύθερων συνταγών, χωρίς κοινωνικές και πολιτικές αντιστάσεις. Η περίπτωση του προσφυγικού όμως είναι από τις ελάχιστες ίσως, που έχει νόημα η επιδίωξή της.