Δημήτρης Χ. Παξινός

Ακόμη και τώρα, εμφανίζονται κάποιοι, να υποστηρίζουν, ότι τα πειθαρχικά, κάθε είδους, λειτουργούσαν σχεδόν ικανοποιητικά.

Την πραγματικότητα την γνωρίζουμε, ενδεικτική κι’ αυτή της νοοτροπίας της ατιμωρησίας και της ανυπαρξίας κάθε ελέγχου. Μπορεί, σε παλιότερα χρόνια, να λειτούργησαν τα Πειθαρχικά σε βαθμό ικανοποιητικό, αντίστοιχο της λειτουργίας του κράτους, της Δημόσιας Διοίκησης. Έκτοτε με την κατάργηση του ελέγχου, την έλλειψη  ιεραρχίας, με τους κομματικούς φρουρούς, να υποκαθιστούν τους φρουρούς της νομιμότητας, όλα πήραν τον δρόμο τους.

Ένα είδος αυτοδιαχείρισης όχι  μόνο στο Δημόσιο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, άρχισε να διαπερνά κάθε ατομικό και κοινωνικό ιστό. Ήταν μια «πλέρια» ελευθερία, ισότητα,, που αντίστοιχή τους είχε παρουσιασθεί στην τότε Γιουγκοσλαβία, που κι’ αυτή αποτελούσε πρότυπο, με την Λιβύη και το Σουδάν.

Το πειθαρχικό δίκαιο απονεμόταν, όταν απονεμόταν, με κριτήρια κομματικά. Ούτε καν συναδελφικά. Ήταν η εποχή που μόνο ένα χρώμα, αυτό της ελπίδας, έπρεπε να κυριαρχεί.

Σ’ αυτό το κλίμα, έπρεπε όλοι να προσαρμοσθούν  και προς  τούτο θάπρεπε να γίνουν κι’ ανάλογες προσομοιώσεις. Όποιος αποτύγχανε ετίθετο εκτός. Εντός ήταν πάντοτε, άνευ ετέρου, οι δικοί μας φρουροί, που γνώριζαν  τόσο καλά  την «πιάτσα», την οποία οι ίδιοι διαμόρφωναν αναλόγως.

Ήταν μια «σπουδαία» εποχή που η Κυβέρνηση ήταν ακλόνητη και οι συνδικαλιστικές διοικήσεις, μέσω δικαστικών αποφάσεων ή πραξικοπηματικώς, αν χρειαζόταν, τίθεντο εκ ποδών και αντικαθίσταντο από νέες αρεστές στο καθεστώς. Όλα γίνονταν με αστραπιαία ταχύτητα και οι αποφάσεις ήταν άμεσα εκτελεστές. Ήταν η εποχή που κι’ η Δικαιοσύνη ενεργούσε αναλόγως, για να μην φαίνεται ότι υστερούσε. Όλα έμοιαζαν για τους μεν, ως μια είδους «ρεβάνς» ή μάλλον ως μια εκδοχή ενός νέου αρχέτυπου ανθρώπου, με αυτοπεριορισμούς και αυτοματισμούς που θα αποτελούσε μοντέλο, πρότυπο, για τους δε ως μια κακόγουστη φάρσα, την οποία όμως ευχαρίστως θα   αντέγραφαν, με τους δικούς τους όρους.

Καμιά λοιπόν κουβέντα για πειθαρχικούς ελέγχους, εκτός αν επρόκειτο για  «ξέμπαρκους» δηλαδή εκτός κομματικών παρατάξεων.

Αυτοί όμως ήταν ελάχιστοι αλλά καλοί  στην δουλειά τους.

Άρα; Άρα όλα καλώς καμωμένα  και  τα  Πειθαρχικά, όταν σπανίως λειτουργούσαν, ήσαν βέβαια απαλλακτικά.

Οι ίδιοι άλλωστε και μόνο από συναδελφική αλληλεγγύη  δεν  μπορούσαν να τους τιμωρήσουν και να τους στερήσουν το δικαίωμα στην εργασία. Κι’ αν η περίπτωση είχε  ποινικές προεκτάσεις; Όταν ερχόταν η ώρα, έσπευδαν, στα δικαστήρια ως μάρτυρες, δίνοντας την δική τους πειστική εκδοχή.

Είναι άλλωστε τόσο μακρόχρονη η  διαδικασία, που ο ελεγχόμενος μπορεί και να είχε συνταξιοδοτηθεί, αν προχωρούσε η υπόθεση και έφθανε στον τελευταίο βαθμό.

«Εσύ θα βγάλεις το φίδι από την τρύπα; Δεν βλέπεις τι γίνεται;» ήταν η γνωστή επωδός των «καλών» και «μεγάθυμων».

Κάπως έτσι συνέβαιναν τα πράγματα, με τις διαβαθμίσεις σε ελαστικότητα και  αδιαφορία. Πλήρης εξαχρείωση, πλήρης εξοικείωση με το κακό, το παράνομο, το απεχθές.

Έτσι διαμορφώθηκε η ανάλογη  κουλτούρα. Αυτή ήταν η νέα «διαπαιδαγώγηση» μεταφερόμενη από τους γονείς  στα  τέκνα με χίλιους δύο προκλητικούς τρόπους. Κι’ αν κάποιος επέμενε,  συνέβαινε κι’ αυτό, να κινηθεί σωστά και να εφαρμοσθεί η πειθαρχική διαδικασία, τότε ήταν ο στόχος όλων αυτών που συναγείροντο, ή ομονοούσαν και «αντεπιτίθεντο».

Κι’ όταν στις περιπτώσεις  που  βίωσα, έφθανε η υπόθεση στο Ανώτατο  Πειθαρχικό και μετά στο ΣτΕ, τότε με μεγάλη επιείκεια οι δικαστές, έβρισκαν τρόπους να μην υπάρξει καμιά τιμωρία, αν βέβαια τα αδικήματα δεν είχαν παραγραφεί στα χέρια τους…..

Τελικά, τα μόνα Πειθαρχικά, που λειτουργούσαν, πάντοτε λαμβανομένου κι’ όψιν του όλου κλίματος της γενικότερης ατιμωρησίας,  ήταν τα 2 από τα 4 του Δικηγορικού Συλλόγου. Ακόμη, και τα πειθαρχικά των δικαστικών, κατά ομολογία και των ιδίων, λειτουργούσαν ως αθωοδικεία. Πλήν εξαιρέσεων φυσικά.

Το θέμα λοιπόν είναι να λειτουργήσουν τα Πειθαρχικά, χάριν της ευνομίας, της ορθής λειτουργίας της κρατικής μηχανής και κατ’ επέκταση της κοινωνίας.

 

 

Αθήνα, 20 Μαΐου 2013,

Δημήτρης Χ. Παξινός,

Πρώην Πρόεδρος ΔΣΑ.