Δημήτρης Γκιόκας

Η εποχή όμως του φθηνού χρήματος φτάνει στο τέλος της. Τα τελευταία 3 χρόνια η συγκυρία ήταν πολύ ευνοϊκή, ιδίως για τις χώρες της ευρωζώνης: Μηδενικά επιτόκια, άφθονη ρευστότητα μέσω της ποσοτικής χαλάρωσης, ελκυστικό-υποτιμημένο ευρώ, φθηνό πετρέλαιο. Όλοι αυτοί οι παράγοντες οδήγησαν στο τέλος της κρίσης του 2008 και σε μια παγκόσμια οικονομική άνοιξη.

Η Ελλάδα όμως αυτή την 3ετία ακολούθησε τη δική της μοναχική πορεία. Το πισωγύρισμα του 2015 έφερε τα capitalcontrols, ένα αχρείαστο 3ομνημόνιο με υπερφορολόγηση και οριζόντιες περικοπές, 2 χρόνια ύφεση και στασιμότητα. Μετά από 27% συσσωρευμένη πτώση του ΑΕΠ η οικονομία μας θα έπρεπε να είναι το συμπιεσμένο ελατήριο που θα εκτοξευόταν, ιδίως όταν την ίδια στιγμή η παγκόσμια οικονομία αναπτύσσεται με 3,5%. Αντί αυτού, μόλις μετά βίας καταφέραμε το 2017 να καταγράψουμε μικρή ανάπτυξη, η οποία οφείλεται κυρίως στην άνοδο του τουρισμού.

Δεν καταφέραμε να μπούμε στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης,ώστε να πέσει χρήμα στην αγορά. Δεν εκμεταλλευτήκαμε τα μηδενικά επιτόκια δανεισμού, καθώς οι τράπεζες παραμένουν «ζόμπι» και δε δανείζουν τις επιχειρήσεις. Δεν προλάβαμε να βγούμε μόνοι μας στις αγορές και να σταθούμε εκεί για ένα επαρκές χρονικό διάστημα.

Και τώρα που σχεδιάζουμε την έξοδο μας, τα επιτόκια αναμένεται να αυξηθούν και η ποσοτική χαλάρωση τελειώνει. Άρα ο δανεισμός της χώρας θα γίνει πιο ακριβός. Επίσης, το ευρώ έχει ανατιμηθεί έναντι του δολαρίου, κάτι που θα επηρεάσει αρνητικά τόσο τον τουρισμό μας όσο και τις εξαγωγές. Το δε πετρέλαιο ακριβαίνει, βάζοντας ένα επιπλέον φρένο στην αυξημένη οικονομική δραστηριότητα.

Από τη στιγμή μάλιστα που η ελληνική κυβέρνηση δεν επιθυμεί να πάρει την προληπτική πιστωτική γραμμή για ένα χρόνο, ούτε οι Ευρωπαίοι καίγονται γι αυτό (επειδή πρέπει να περάσει από τα κοινοβούλιά τους), απομένει αναγκαστικά μία λύση: της συσσώρευσης ενός αποθέματος πάνω από €10 δις από τα χρήματα του μνημονίου ως «μαξιλάρι» ασφαλείας.

Έχοντας αυτό η χώρα θα προσπαθήσει να περάσει το δύσκολο 2019, όταν και λήγουν ομόλογα 12 δις συν τα βραχυπρόθεσμα δάνεια. 

Σε κάθε περίπτωση ο βαθμός δυσκολίας ανεβαίνει.