Βασίλης Στεφανακίδης

Όμως μετά ταύτα, θα πρέπει να επιστρέψουμε σε μια νέα ζωή που δεν θα έχει καμιά σχέση με ό,τι ξέραμε πριν την εκδήλωση της πανδημίας.

Το πλήγμα που δέχονται οι οικονομίες όλων σχεδόν των χωρών του κόσμου, είναι πρωτοφανές και πολλοί, το προσομοιάζουν με το κραχ του 1929 και πάντως ως το μεγαλύτερο μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο που επίσης άλλαξε και διαμόρφωσε τον κόσμο όπως τον μάθαμε μέχρι τώρα.

Η πλειονότητα των επιχειρήσεων, θα βρεθούν ξανά σε μια δίνη, οι εργαζόμενοι σε μια νέα αβεβαιότητα, καθώς οι θέσεις που θα χαθούν οριστικά είναι επί του παρόντος ο μεγάλος άγνωστος χ, τα εργασιακά δικαιώματα υπό αναθεώρηση και το κράτος φτωχότερο αλλά και με μεγαλύτερο χρέος.

Η εξίσωση δυσεπίλυτη αλλά τα αποτελέσματα της νέας δυσθεώρητης οικονομικής κρίσης, λίγο πολύ αναμενόμενα και πολύ δυσάρεστα για όλους.

Δεν θα μείνει πέτρα στην πέτρα όπως έλεγε χαρακτηριστικά σημαίνων παράγοντας της δημόσιας ζωής.

Όπως, δεν θα είναι ίδια και η Ευρώπη όπως την ξέραμε είτε πεισθεί η Γερμανία να αποδεχθεί αμοιβαιοποίηση της συνολικής ευρωπαϊκής ζημιάς μέσω ενός κορωνοομόλογου είτε όχι, ανάβοντας ουσιαστικά το πράσινο φως στη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την επιστροφή σε μια κατακερματισμένη Ευρώπη των κρατών- εθνών.

Οι ζημιές που θα υποστούν οι οικονομίες των χωρών θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στα επιτόκια δανεισμού τους όταν θα αποφασίσουν να βγουν στις αγορές, και θα υπάρχει μάλιστα ένας παγκόσμιος συνωστισμός γιατί όλοι θα ζητούν δανεικά ενώ πολλές χώρες θα έχουν γίνει μη αξιόχρεες με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Στα καθ' ημάς μπορεί μέχρι τούδε να είναι ικανοποιητική η αντιμετώπιση της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης και η κυβέρνηση να αντέδρασε έγκαιρα και αποτελεσματικά σε σχέση με άλλες κυβερνήσεις, όμως τα αποθέματα που έχουμε ως οικονομία είναι πεπερασμένα.

Μπορεί να αντέξουμε και τον Μάιο σε αυτό το ιδιότυπο lock down της οικονομικής δραστηριότητας αλλά δεν μπορώ να φανταστώ για πόσο ακόμα μπορούμε να συνεχίσουμε με την επιδοματική πολιτική και την αναστολή των πάντων στο μέλλον.

Το ελληνικό καλοκαίρι, το οποίο στήριζε την ελληνική οικονομία ακόμα και στα πιο δύσκολα χρόνια των μνημονίων, πρέπει να το ξεχάσουμε οριστικά ακόμα κι αν βγούμε νικητές από την αντιμετώπιση πανδημίας.

Και τούτο γιατί δεν ξέρουμε τι θα συμβεί στις άλλες χώρες, αν θα ανοίξουν τα σύνορα, αν θα επιτραπεί η ελεύθερη κίνηση ανθρώπων από χώρα σε χώρα, αν θα υπάρχει η διάθεση ταξιδιών μετά τον όλεθρο που θα αφήσει ο κορωνοϊός, αν θα υπάρχει καταναλωτική διάθεση και γενικά αν θα είναι εύκολη υπόθεση να τραβήξουμε μια γραμμή και να πούμε συνεχίζουμε τις ζωές μας από εκεί που τις αφήσαμε.

Κι είναι αυτό το άγνωστο που τρομάζει περισσότερο ακόμα και από τον ίδιο τον ιό γιατί με αυτόν τουλάχιστον υπάρχουν στατιστικά δεδομένα στα πλήγματα που προκαλεί και η θνησιμότητα που επιφέρει, λίγο πολύ γνωστή από τα παγκόσμια δεδομένα.

Οι άγνωστες παράμετροι της οικονομίας την επόμενη μέρα και η αντιμετώπιση των ζημιών που θα αφήσει στο πέρασμα του ο κορωνοϊός, προκαλούν δέος και και μάλιστα μεγαλύτερο για τους Έλληνες καθώς δεν προλάβαμε καλά-καλά να βγούμε από την δεκαετή σαρωτική λιτότητα που επέφερε η χρεοκοπία.

Τα σχέδια και τα όνειρα μας λοιπόν, ξανά μέρα-μέρα και βλέπουμε.