Βασίλης Δαλιάνης

Η κατάσταση που επικρατεί στην Ε.Ε, πέντε χρόνια μετά τη μεγαλύτερη υπαρξιακή της κρίση, έχει δημιουργήσει ένα εκρηκτικό και ιδανικό κοκτέιλ για τις πολιτικές δυνάμεις που ζητούν τον περιορισμό ή ακόμα και τη διάλυση της Ε.Ε.: Αύξηση της αδιαφορίας των Ευρωπαίων πολιτών για τα τεκταινόμενα  στις «Βρυξέλλες», τρομακτικά ποσοστά ανεργίας, πολιτικές λιτότητας, σύγχυση αλλά και άγχος για το άμεσο μέλλον. Ένας συνδυασμός που έχει μετατρέψει για πολλούς την Ε.Ε σε «αποδιοπομπαίο τράγο» που ευθύνεται για όλα τα δεινά.

Η τεράστια άνοδος του Εθνικού Μετώπου (FN) της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία, του Κόμματος της Ελευθερίας (PVV) του Γκέερτ Βίλντερς στην Ολλανδία αλλά και του Κόμματος της Ανεξαρτησίας (Ukip) του Νάιτζελ Φάρατζ στη Μεγάλη Βρετανία, δείχνουν πως στο επόμενο Ευρωκοινοβούλιο οι ευρωφοβικοί και ευρωαρνητές ίσως να κερδίσουν 90 με 150 έδρες σε σύνολο751 εδρών.   

Ωστόσο αυτή η άνοδος δεν πρέπει να ξεγελά. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις το «Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα» αναμένεται να λάβει 204 έδρες, η «Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών» 206, ενώ οι «Φιλελεύθεροι» του ALDE αναμένεται να αναδειχθούν τρίτη πολιτική ομάδα στο Κοινοβούλιο με 72 έδρες. Ακολουθεί η «Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά» με 59 έδρες, οι (ευρωσκεπτικιστές) «Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές» με 45 έδρες, οι «Πράσινοι» με 42 και τέλος οι (ευρωφοβικοί) της ομάδας «Ευρώπη της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας» με 31 έδρες.

Τα ενδιαφέροντα στοιχεία των δημοσκοπήσεων είναι ουσιαστικά δύο. Πρώτον πως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οδεύει είτε προς έναν «μεγάλο συνασπισμό» ανάμεσα σε Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και Σοσιαλιστές μαζί με τους Φιλελεύθερους (482 έδρες), είτε σε έναν «μεγάλο συνασπισμό» ανάμεσα μόνο στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και τους Σοσιαλιστές (410 έδρες). Γεγονός που απογοητεύει όσους θεωρούν τη διάλυση της Ε.Ε ζήτημα χρόνου…

Το δεύτερο όμως στοιχείο των δημοσκοπήσεων συντηρεί ένα σενάριο που προκαλεί ανησυχία. Σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις οι «μη εγγεγραμμένοι» ευρωβουλευτές, οι λεγόμενοι και ανεξάρτητοι, αναμένεται να καταλάβουν 92 έδρες. Αυτοί οι ευρωβουλευτές είτε δεν κατόρθωσαν να σχηματίσουν πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο λόγω πολιτών διαφορών, είτε δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν 25 ευρωβουλευτές από επτά τουλάχιστον κράτη –μέλη για να σχηματίσουν μια πολιτική ομάδα.

Η ιδεολογική δεξαμενή των «μη εγγεγραμμένων» περιλαμβάνει ακροδεξιούς, ριζοσπάστες και εθνικιστές. Οι ευρωβουλευτές του Εθνικού Μετώπου της Μαρίν Λεπέν και της ιταλικής «Λέγκας του Βορρά» συγκαταλέγονται στους «μη εγγεγραμμένους». Και ήδη η Μαρίν Λεπέν και ο Ολλανδός Γκέερτ Βίλντερς βρίσκονται σε συζητήσεις για να συντονίσουν τις προσπάθειές τους για να βρουν 25 ευρωβουλευτές από επτά τουλάχιστον χώρες για να δημιουργήσουν μια επίσημα ευρωφοβική πολιτική ομάδα.

Υφίσταται λοιπόν ο κίνδυνος ευρωφοβικής θύελλας ή πρόκειται για ένα ανεπαίσθητο αεράκι; Η απάντηση θα δοθεί αναγκαστικά μετά τις εκλογές, καθώς εξαρτάται από τις αποφάσεις αυτών των βουλευτών αλλά και από την ερμηνεία της λέξης «ευρωφοβικός», καθώς ανάμεσα στο εθνικιστικό και φασιστικό αντιευρωπαϊκό ουγγρικό κόμμα «Καλύτερη Ουγγαρία» (Jobbik) και το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ μεσολαβεί πολιτικό χάος.

Το μόνο βέβαιο είναι πως οι ευρωφοβικές δυνάμεις– από τη ριζοσπαστική αριστερά της Γαλλίας, μέχρι τη νεοναζιστική «Χρυσή Αυγή» της Ελλάδας- στο επόμενο Κοινοβούλιο θα προκαλέσουν έναν σοκ αλλά δεν πρόκειται να επηρεάσουν ουσιαστικά τη λειτουργία του νομοθετικού οργάνου ή να απειλήσουν την Ένωση τουλάχιστον για τα επόμενα πέντε χρόνια.